حقوق صاحبان سهام در انواع ترازنامه

انواع، ارکان، ماهیت و حقوق و مزایای شرکت های سهامی و بازار سرمایه

اشخاص بسیاری در بازار سرمایه گذاری می نما یند. بازار سرمایه اهمیت به سزایی در هر اقتصاد دارد. چنین بازاری، مکانی است که قیمت های انواع اوراق بهادار در آن تعین می شوند تا به عنوان سیگنال های اطلاعاتی برای تخصیص بهینه ی منابع مالی بستر سازی نمایند. ارتباط نزدیکی بین شرکت های سهامی و بازار سرمایه وجود دارد. با توجه به اینکه عملکرد شرکت های سهامی در قیمت های سهام در بازار سرمایه نظیر بورس اورق بهادار متجلی می شود، لذا، بازار سرمایه می تواند برای تخصیص بهینه ی منابع و به تبع آن افزایش رفاه اقتصادی درسطح کلان بسترسازی نماید. چنانچه یک شرکت سهامی عملکرد بهینه داشته باشد، قیمت سهام آن افزایش می یابد و در صورتی که عملکرد آن نامطلوب باشد، قیمت سهامش کاهش می یابد. بنابراین، شرکت سهامی با عملکرد بهینه، هنگام افزایش سرمایه با قیمت سهام بالاتر، وبا صدور تعداد سهام کمتر می تواند سرمایه ی مور نیاز خود را تامین کند. البته این موضوع در خصوص کشورهای پیشرفته صادق است، به دلیل انکه در اینگونه کشورها افزایش سرمایه در شرکت های سهامی به قیمت بازار یا نزدیک به آن صورت می پذیرد. درصورتی که این امر، در ایران مصداق ندارد، به خاطر انکه افزایش سرمایه ی شرکت های سهامی در ایران بر اساس مبلغ اسمی انجام می شود. با مقایسه ی این دو سیاست، می توان نتیجه گرفت که در کشورهای پیشرفته تفاوت قیمت فروش و مبلغ اسمی جذب شرکت سهامی می شود، در حالی که در ایران این تفاوت به سهامداران تعلق می گیرد.

شرکت سهامی

بر طبق ماده ی 1 لایحه ی اصلاحی قسمتی از قانون تجارت (ل.ا.ق.ت) مصوب 24/12/1347 شرکت سهامی به قرار زیر تعریف شده است :
شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام انها است.

انواع شرکت سهامی

بر طبق ماده ی 4 نیز انواع شرکت های سهامی به قرار زیر تعین شده اند:
1 – شرکت سهامی عام، شرکتی است که موسسین آن قسمتی ازسرمایه ی شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند.
2 – شرکت سهامی خاص، شرکتی است که تمام سرمایه ی آن در موقع تاسیس منحصرا توسط موسسین تامین می شود.

ارکان شرکت سهامی

1 – مجامع عمومی – 2- هیات مدیره -3-بازرسان

مجامع عمومی

مجامع عمومی از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می شود. بر طبق ماده ی 73 قانون تجارت (ت.ا.ق.ت) مجامع عمومی به ترتیب عبارتند از :
1 – مجمع عمومی موسس، -2- مجمع عمومی عادی، و – 3 – مجمع عمومی فوق العاده.

بر طبق ماده ی 73 نیز وظا ئف مجمع حقوق صاحبان سهام در انواع ترازنامه عمومی موسس به قرار زیر است:

1 – رسیدگی به گزارش موسسین و تصویب آن وهمچنین احراز پذیره نویسی کلیه ی سهام شرکت و تادیه ی مبالغ لازم.
2 – تصویب طرح اساسنامه شرکت و در صورت لزوم اصلاح ان.
3 – انتخاب اولین مدیران وبازرس یا بازرسان شرکت.
4 – تعین روزنامه ی کثیر الانتشاری که هر گونه دعوت و اطلاعیه ی بعدی برای سهامداران تا تشکیل اولین مجتمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.

در خصوص مجمع عمومی عادی نیز ماده ی 89 بیان می دارد که این مجمع باید سالی یک بار در موقعی که در اساسنامه پیش بینی شده است برای رسیدگی به تراز نامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و صورت دارایی و مطالبات و دیون شرکت و صورتحساب دوره ی عملکرد سالانه ی شرکت و رسیدگی به گزارش مدیران و بازرس یا بازرسان و سایر امور مربوط به حسابهای سال مالی تشکیل شود و ماده ی 90 نیز بیان می دارد که تقسیم سود واندوخته بین صاحبان سهام فقط پس از تصویب مجمع عمومی جایز خواهد بودودر صورت وجود منافع، تقسیم ده در صد از سود ویژهی سالانه بین صاحبان سهام الزامی است.
در ارتباط با مجمع عمومی فوق العاده نیز بررسی سایر مواد این قانون نشان می دهد که تغییرات در اساسنامه، افزایش یا کاهش سرمایه و نظایر آن از وظائف مجمع عمومی فوق العاده است و نهایتا انکه در ماده ی 86 همین قانون بیان شده که مجمع عمومی عادی می تواند نسبت به کلیه امور شرکت به جز آنچه در صلاحیت مجمع عمومی موسس و فوق العاده است تصمیم بگیرد.

هیات مدیره

ماده ی 107 قانون تجارت ( ل.ا.ق.ت ) بیان می دارد، شرکت سهامی به وسیله هیات مدیره ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده وکلا یا بعضا قابل عزل می باشند اداره خواهد شد. عده ای اعضای هیات مدیره در شرکت های سهامی عمومی نباید از پنج نفر کمتر باشد. در ماده ی 119 این قانون مشخص شده که هیات مدیره در اولین جلسه ی خود از بین اعضای هیات. یک رئیس و یک نائب رئیس که باید شخص حقیقی باشند برای هیات مدیره انتخاب می نمایند. ماده ی 124 این قانون نیز مشخص نموده است که هیات مدیره باید یک نفر شخص حقیقی را به مدیریت عامل شرکت بر گزیند.

بازرسان

برطبق ماده ی 144 قانون تجارت (ت.ا.ق.ت) مجمع عمومی عادی در هر سال یک یا چند بازرس انتخاب می کند تا بر طبق این قانون به وظائف خود عمل کنند. ماده ی 146 این قانون نیز تصریح شده است که مجمع عمومی عادی باید یک یا چند بازرس علی البدل تیز انتخاب کند تا در صورت معذوریت یا فوت یا استعفا یا سلب شرایط یا عدم قبول سمت توسط بازرس یا بازرسان اصلی جهت انجام وظائف بازرسی دعوت شوند. مهمترین وظائف بازرس یا بازرسان بر طبق قانون تجارت، اظهار نظر در خصوص صحت و درستی صورت دارایی و صورتحساب دوره ی عملکرد و حساب سود و زیان و ترازنامه ای که مدیران برای تسلیم به مجمع عمومی تهیه می کنند و همچنین درباره ی صحت مطالب و اطلاعاتی که مدیران در اختیار مجامع عمومی گذاشته اند، است.

ماهیت شرکت سهامی

از نظرگاه حسابداری، یک شرکت سهامی، شخصیت قانونی دارای وجودی مجزااز مالکانش قلمداد می گردد و از نظر گاه قانون، شرکت سهامی یک شخصیت مجازی دارای بسیاری از حقوق و مسئولیت های یک شخص حقیقی تلقی می شود. در همین راستا، به عنوان شخصیت قانونی مجزا، ممکن است اموال رابه نام خودش مالک باشد. بنابراین، دارایی های شرکت سهامی به جای انکه به مالکانش تعلق داشته باشد به خود آن تعلق دارد. برای بیان برجستگی های شرکت سهامی در مقایسه با شرکت تضامنی و واحد تجاری تک مالکی، ویژگی های انواع واحد های تجاری در جدول زیر ارائه شده اند:

مزایای شرکت سهامی

1 – مسئولیت محدود سهامداران – مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی محدود به مبلغ اسمی سهام است، مشروط بر انکه سهام توسط خریدار اولیه با کسر خریداری نشده باشد، در صورت خرید سهام با کسر، یک بدهی بالقوه (احتمالی) برای صاحبان سهام ایجاد می شود.

2 – تسهیل تشکیل سرمایه های عمده – ازانجا که افراد مختلف می توانند در شرکت های سهامی سرمایه گذاری نمایند، لذا اینگونه شرکت ها، به سهولت می توانند سرمایه های زیادی را تامین کنند ( به ویژه در شرکت های سهامی عام ).

3 – موجودیت مستمر- شرکت سهامی بدونه توجه به انکه پدید اورندگان اولیه انها، وجود دارند یا خیر به فعالیت خود ادامه می دهند، به بیان دیگر، عمر سرکت سهامی محدود به عمر موسسان انها نمی باشد.

4 – مدیریت تخصصی وکارامد – ازانجا که که سهامداران شرکت سهامی متعدد می باشند، لذا، تقسیم پستهای کلیدی مدیریت بین انها امکان پذیر نیست. لذا مدیریت اینگونه شرکت ها به افراد متخصص و کاردان سپرده می شود.

5 – معافیت مالیاتی – در برخی از کشور ها مزایای مالیاتی متفاوتی برای شرکت های سهامی در نظر گرفته می شود، به عنوان نمونه، در ایران، شرکت های سهامی عام ، در صورتی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شوند از پرداخت ده درصد مالیات بر درامد شرکت ها معاف می باشند.

حقوق سهامداران در شرکت سهامی

به طور کلی حقوق سهامداران شامل -5- حق اساسی است:
1 – حق رای – سهامداران از طریق مشارکت در مجامع عمومی و اعمال حق رای در تصمیم گیری های کلیدی شرکت سهامی مشارکت می کنند.
2 – حق دریافت سود – سهامداران پس از انکه مجمع عمومی عادی توزیع سود سهام را تصویب نماید، محق به دریافت آن خواهند بود.
3 – حق دریافت دارایی ها – هنگامی که بنا به دلایل مختلف شرکت سهامی منحل شود، در جریانه تسویه، سهامداران محق به دریافت دارایی ها خواهند بود.
4 – حق نگهداشت نسبت مالکیت – سهامداران فعلی هنگام افزایش سرمایه،محقق به مشارکت در آن خواهند بود، که این امر از طریق تقدم خرید تبلور می یابد.
5 – حق حفظ یا فروش سهام – سهامداران برای ورود به شرکت سهامی یا خروج از آن نیازی به جلب موافقت سایرسهامداران ندارند. این حق از طریق خرید وفروش سهام در بازارهای ثانویه، نظیر بورس اوراق بهادار قابل اعمال است.

انواع صورت های مالی حسابداری

صورت‌های مالی اساسی شامل مواردی نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و یادداشت‌های توضیحی می باشند. تجزیه‌وتحلیل این صورت‌ها حقوق صاحبان سهام در انواع ترازنامه باعث می‌شود تا مدیران شركت‌ها، صاحبان سرمایه، بستانكاران و سرمایه‌گذاران بتوانند از وضع مالی گذشته، حال و آینده شرکت‌های سهامی مورد نظر خودشان آگاه شوند و در مورد آن قضاوت كنند. برای مطالعه و بررسی صورت‌های مالی حسابداری شرکت‌ها می‌توانید در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به شرح مختصری از صورت‌های مالی بپردازیم.

انواع صورت های مالی حسابداری چیست؟

هر یک از صورت های مالی با اهداف خاصی ارائه می‌شوند. بر همین اساس صورت های مالی حسابداری عبارتند از:

• ترازنامه
• صورت حساب سود و زیان
• صورت سود و زیان جامع
• صورت گردش جریان وجوه نقد

ترازنامه :

ترازنامه گزارشی است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکان یک شرکت و یا حقوق صاحبان سهام را در یک تاریخ مشخص نشان می‌دهد. ترازنامه به‌گونه‌ای است كه میزان دارایی‌های یک شركت همواره برابر با مجموع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن می باشد که به آن معادله اساسی حسابداری نیز می‌گویند.

صورت سود و زیان :

صورت سود و زیان، نتیجه فعالیت یک شرکت را با نمایش میزان درآمد و هزینه و سود یا زیان هر شرکت در یک بازه زمانی مشخص نمایش می دهد. گزارش سود و زیان به دو روش یک و دو مرحله ای تهیه میگردد. در روش یک مرحله ای ابتدا تمامی درآمد ها و در ادامه کلیه هزینه ها در آن ها آورده می شود و در نهایت از تفاضل آنها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات نمایش داده می شود.

در روش دو مرحله ای، ابتدا درآمدهای عملیاتی و بعدا هزینه های عملیاتی در آن ها آورده می شود سپس از تفاضل این دو سود یا زیان ناویژه به دست می آید. در مرحله بعدی درآمدهای غیر عملیاتی و هزینه های غیر عملیاتی آورده می شود که نتیجه تفاضل این مرحله و مرحله قبل به سود و زیان پیش از کسر مالیات می رسیم.

اجزای صورت سود و زیان :

صورت سود و زیان با انعکاس ابعاد درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده مثل درآمد عملیاتی و غیر عملیاتی محل متناسبی برای ارائه دقیق و کامل‌ سود یا زیان خالص در طی دوره مالی می باشد. از جمله هزینه‌های مندرج در صورت سود و زیان را نیز می‌توان به بهای تمام شده کالا، هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های غیر عملیاتی و هزینه‌های مالی اشاره کرد.

صورت سود و زیان جامع :

گزارشی که کلیه تغییرات افزایشی یا کاهشی ناشی از درآمد ها یا هزینه ها اعم از تحقق یافته و یا تحقق نیافته را طی دوره مالی رانشان می دهد صورت سود و زیان جامع نامیده می شود.

صورت سود و زیان جامع باید موارد زیر را به ترتیب نشان بدهد :

• سود یا زیان خالص دوره طبق صورت سود و زیان
• سایر درآمدها و هزینه های شناسایی شده به تفکیک

برخی از زمینه های تجزیه و تحلیل صورت های مالی :

• بررسی نسبت های نقدینگی، ارزیابی و بررسی میزان توان مالی شرکت در بازپرداخت بدهی های کوتاه مدت و بازپرداخت تسهیلات مالی دریافتی.
  
• بررسی استفاده بهینه از دارایی های ثابت و منابع سرمایه ای.
• وضعیت ساختار سرمایه و ساختار منابع انسانی.
• ارزیابی پروژه ها و طرح های در دست اجرا.
• بررسی توان و قدرت واحد تجاری در جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان قدیم.
• تجزیه تحلیل اقلام هزینه و بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته.
• بررسی نسبت های عملیات از جمله گردش کالا و تولید به طوری که بتوان فرآیند را از هنگام تامین مواد اولیه، تولید و مدت انتظار برای توزیع و فروش و نهایتا دوره نقد شوندگی آن را بررسی و تحلیل نمود.

اجزای اصلی ترازنامه :

با توجه به اجزای مذکور، اساس ترازنامه شرکت‌ها بر پایه معادله زیر قرار می‌گیرد که به آن معادله حسابداری می‌گویند.

انواع دارایی :

دارایی در واقع به اموال یا منابع اقتصادی متعلق به یک شرکت گفته می‌شود. برای این که یک قلم بتواند دارایی محسوب شود باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

• منبع اقتصادی باشد یعنی برای واحد تجاری منافع آتی داشته باشد
• در تسلط مالکانه واحد تجاری باشد
• قابل تبدیل به پول باشد

دارایی‌ها می‌توانند عینی و مشهود باشند مانند زمین، ساختمان، موجودی نقدی و موجودی کالا، یا به صورت حقوق مالی و امتیازات غیر قابل رویت، مانند سرقفلی. هچنین دارایی ممکن است ثابت و یا جاری باشد. انواع دارایی‌های موجود در ترازنامه به دو گروه کلی دارایی‌های ثابت و دارایی‌های جاری دسته‌بندی می گردند.

دارایی‌های جاری :

دارایی‌های جاری گروهی از دارایی‌ها هستند که قدرت نقد شوندگی بالایی دارند. ویژگی اصلی این دارایی‌ها این است که یا در کوتاه مدت به‌صورت مستقیم یا طی یک فرایند یا چرخه عملیاتی به وجه نقد تبدیل می‌گردند. انواع دارایی‌هایی جاری شامل؛ وجه نقد، بانک، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت، اسناد دریافتی، بدهکاران ،موجودی‌ها واوراق بهادار قابل فروش می باشند. لازم به توضیح است که وجه نقد و بانک ماهیت نقدشوندگی در کوتاه مدت را به‌ طور ذاتی دارند. به داریی‌های جاری، سرمایه در گردش و یا دارایی‌های در گردش هم گفته می‌شود.

دارایی های ثابت :

دارایی ثابت برای تولید یا تامین کالا و خدمات، برای اجاره به شخص ثالث، یا برای استفاده در سازمان خریداری می گردد. اصطلاح “ثابت” به این معناست که این دارایی‌ها در طول سال حسابداری پیش‌رو به اتمام نمی‌رسند و یا فروخته نمی‌شوند. دارایی های ثابت اغلب شکلی فیزیکی دارند و در ترازنامه تحت عنوان دارایی‌های ثابت مشهود، سرمایه‌گذاری در املاک و سایر دارایی‌ها گزارش می‌شود.

بدهی‌ها :

بدهی‌ها نیز همانند دارایی‌ها به دو دسته بدهی جاری و بدهی غیر جاری (بلندمدت) تقسیم می‌شوند. در گروه بدهی جاری آن دسته از اقلامی که دارای سررسید کمتر از یک دوره مالی هستند قرار می‌گیرند؛ مانند حساب‌ها و اسناد پرداختنی، پیش دریافت‌ها، ذخیره مالیات و…

در گروه بدهی‌های غیر جاری نیز کلیه بدهی‌های بلندمدت شرکت که انتظار نمی‌رود، در طی یک دوره مالی سررسید شوند، دسته‌بندی می‌شوند، مانند ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان، تسهیلات بلندمدت و… و اما حقوق صاحبان سهام که شامل سرمایه، اندوخته قانونی، سایر اندوخته‌ها، سود و زیان انباشته و… است.

حقوق صاحبان سهام :

تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها است. تحلیل‌گران گاهی از حقوق صاحبان سهام به‌عنوان خالص دارایی‌ها نام می برند. نام دیگر حقوق صاحبان سهام، حقوق مالکانه است. تمامی اقلام در صورتی در صورت های مالی حسابداری شناسایی می‌شوند که ورود و خروج وجه نقد ناشی از آن محتمل باشد و ارزش یا بهای تمام مربوطه این اقلام به شکل قابل اتکایی قابل اندازه‌گیری باشند.

دارایی‌ها و بدهی‌هایی وجود دارند که دارای ارزش هستند، اما در ترازنامه ثبت نمیگردند، به عنوان مثال ارزش کارکنان و نیروی انسانی شرکت هرگز در ترازنامه ثبت نمی‌شود.

صورت جریان وجوه نقد :

گردش نقدینگی در شرکت در طول یکسال به‌وسیله صورت جریان وجوه نقد اندازه‌گیری میگردد. خصوصیت مهم این صورت مالی این است که منابع و مصارف وجوه نقد را در طول یکسال دقیقاً تعیین می‌کند. صورت گردش وجوه نقد براساس اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه محاسبه می‌شود. گردش پول نقد مانند خون حیات‌بخش است که در شریان شرکت جریان دارد. یک شرکت بدون پول نقد نمی‌تواند ادامه به حیات دهد.

بستانکاران به‌دقت جریان نقدی شرکت را بررسی می‌نمایند، زیرا آنان نگران پرداخت‌های شرکت هستند؛ به‌عبارتی ‌دیگر با بررسی این صورت مالی، جریان‌های نقدی بالقوه آتی شرکت، مقدار قدرت پرداخت دیون، قدرت نقدینگی، انعطاف‌پذیری مالی و کیفیت درآمد شرکت قابل ارزیابی می باشند.

بیانیه جریان نقدی حاصل از تجزیه و تحلیل درآمد و هزینه در سه حوزه اصلی می باشد :

فعالیت‌های عملیاتی: چقدر پول نقد شما برای ساخت کالاها و خدماتی که به فروش می‌رسانید و یا صرف آن کرده‌اید، مصرف شده است.

فعالیت‌های سرمایه‌گذاری: چقدر پول نقد شما از طریق خرید و یا فروش سرمایه‌های سرمایه‌گذاری همانند زمین و یا تجهیزات مصرف شده است.

فعالیت‌های مالی : چقدر پول نقدی در رابطه با وام‌های تجاری و یا دیگر معاملات مالی به جریان افتاده و یا از سیستم خارج شده است.

اگر تعادل پایانی بیشتر از تعادل اولیه باشد، پس شما یک جریان نقدی مثبت دارید. از طرفی دیگر، اگر تعادل پایانی پایین ‌تر از تعادل اولیه باشد، جریان نقدی شما منفی می باشد.
از این رو آگاهی حسابدار از انواع صورت های مالی حسابداری و شناخت آن‌ها برای موفقیت در کار حسابداری بسیار ضروری می باشد. از این رو افراد می‌توانند با گذراندن آموزش حسابداری مهارت‌های لازم در مورد صورت‌های مالی را به‌دست بیاورند.

نکاتی مهم در مورد صورت های مالی حسابداری

• اطلاعات مندرج در صورتهای مالی باید تا حد امکان ساده و مختصر ارائه شود. اطلاعات مذکور آنگاه با اهمیت تلقی می‌شوند که ارائه یا عدم ارائه آن‌ها در صورت های مالی موجب تغییر در تصمیمات استفاده کنندگان صورت های مالی شود.
• فاکتور مهم در شناسایی اهمیت در صورتهای مالی، تأثیر آن بر اخذ یا عدم اخذ تصمیم گیری استفاده کنندگان است.
• بر اساس اصل محافظه کاری، صورت های مالی باید به گونه‌ای تهیه شوند که فاقد هر گونه خوش بینی یا زیاده بینی در گزارش واقعیت‌های مرتبط با شرکت باشند.
• بر همین اساس همواره در بخش درج دارایی‌ها به میزان حداقل ارزش آن‌ها و گزارش مبالغ کمتر دارایی‌ها اقدام می‌شود و برعکس در خصوص هزینه‌ها همواره مبالغ بیشتر و حداکثری هزینه درج می‌شود تا در دستیابی به سود حاصل از عملیات مانع از ایجاد سود موهوم و کاذب شود.

هدف از تهیه صورت های مالی حسابداری چیست؟

در پایان بد نیست کمی به فلسفه و هدف تهیه صورت های مالی حسابداری بپردازیم. آنچه که در تدوین و تنظیم صورت‌های مالی به صورت یک هدف مورد بحث می باشد ارائه اطلاعاتی از وضعیت مالی، عملکرد مالی و منعطف بودن واحد تجاری به صورت خلاصه و طبقه بندی شده است و اما این گزارشات باید به گونه ای باشد که برای استفاده کنندگان نهایی این اطلاعات به صورت گزارشی، سودمند بوده باشد تا بتوانند تصمیمات مرتبط را به درستی بگیرند.

به زبان ساده تر کاری که در اصل صورت‌های مالی برای ما انجام ‌می‌ دهد، این است که آن‌ها به شما پول را نشان ‌می‌ دهند، اینکه پول یک شرکت از کجا آمده است، در چه محلی خرج شده است و الان کجا است.

حقوق صاحبان سهام در انواع ترازنامه

ترازنامه ، بیلان یا صورت وضعیت مالی یکی از صورتهای مالی اساسی است که وضعیت مالی یک شخصیت حسابداری (شخصیت گزارشگر) را در یک زمان مشخص نشان می‌دهد. ترازنامه در پایان مقاطع میان دوره و پایان دوره مالی تهیه می‌گردد.

ترازنامه دارای 5 بخش اصلی است، این پنج بخش عبارتند از عنوان ترازنامه، بخش دارایی‌ها، بخش بدهی‌ها، بخش حقوق صاحبان سرمایه (سرمایه) و نهایتاً جمع ترازنامه.

در ترازنامه سه بخش اطلاعاتی شامل داراییها - بدهیها و حقوق صاحبان سهام ارایه می شود. ترانامه بر اساس اصل زیر که به معادله حسابداری نیز معروف می باشد - استوار است:

داراییها = بدهیها + حقوق صاحبان سهام

انواع روشهای تهیه ترازنامه :

۳- شکل سرمایه در گردش

در روش سرمایه در گردش ابتدا بدهیهای جاری از داراییهای جاری کسر می شود تا سرمایه در گردش به دست آید سپس داراییهای غیر جاری به آن اضافه می شود و در نهایت بدهیهای غیر جاری از نتیجه به دست آمده کسر می شود تا حقوق صاحبان سهام نمایش داده شود.

صورت سود و زیان :

بر اساس استاندارد حسابداری - صورت سود و زیان ، یکی از صورت‎های مالی اساسی است که چگونگی و نتیجه عملکرد مالی یک شخصیت حسابداری (واحد گزارشگر) را طی یک دوره مالی مشخص نشان می‎دهد.

به طور کلی نتیجه عملکرد هر موسسه طی یک دوره مالی در صورت سود و زیان نشان داده می شود بنابراین اگر مجموع درآمدها از مجموع هزینه ها بیشتر باشد نتیجه عملکرد سود خالص خواهد بود اما چنانچه مجموع درآمدها از مجموع هزینه ها کمتر باشد در این حالت نتیجه نشاندهنده زیان می باشد.

چنانچه جمع کل درآمدهای یک موسسه بر جمع کل هزینه‌های آن فزونی داشته باشد، تفاوت را سود خالص و اگر جمع کل هزینه‌ها از جمع کل درآمدها بیشتر باشد به آن اصطلاحاً زیان خالص گفته می‌شود.

در روش T شکل، هزینه‌ها در سمت راست و درآمدها در سمت چپ منعکس می‌گردد و از نتیجه آن سود یا زیان به دست می‌آید.

در روش گزارشی ابتدا بخش درآمدها و سپس بخش هزینه‌ها ارائه می‌گردد و از تفاوت آنها سود خالص یا زیان خالص به دست می‌آید.

۳- صورت جریان وجوه نقد

هدف اصلي از تهيه صورت جريان وجوه نقد، ارائه اطلاعاتي در خصوص دريافتها و پرداختهاي نقدي موسسه در طي يک دوره مالي جهت ارائه به افراد ذينفع و ذيعلاقه است به نحويکه:

ترازنامه مالی شرکت ها

یک شرکت حسابداری برای اینکه نسبت به دارایی‌های جاری و غیرجاری، بدهی‌ها و حقوق سرمایه گذاران آگاهی پیدا کند نیازمند است که از صورت‌ وضعیت‌های مالی گوناگون نظیر ترازنامه استفاده نماید. یکی از خدمات حسابداری حسابا تنظیم ترازنامه های مالی است که می‎‌توانید با استفاده از دکمه های زیر راه های ارتباطی را انتخاب کنید.

ترازنامه مالی شرکت

ترازنامه در حسابداری یعنی (دارایی = بدهی + سرمایه)

ترازنامه مالی شرکت که گاهی آن را با نام صورت وضعیت مالی هم می‌شناسیم. در واقع شامل گزارشی از دارایی‌ها، بدهی‌ها، حقوق سرمایه گذاران در یک تاریخ مشخص و معلوم است. ذینفعان شرکت‌ها با این گزارش می‌توانند اطلاعاتی در مورد ماهیت و مبالغ سرمایه گذاری‌ها در منابع و تعهدات بستانکاران و حقوق مالکان در شرکت بدست بیاورند. و جالب‌تر این است که اینان با تنظیم و ثبت این گزارش مالی، از پیش‌بینی مبالغ زمان‌بندی و اطمینان داشتن یا نداشتن به جریان‌های نقدی در آینده آگاهی می‌یایند.

ولی در علم حسابداری در کنار ترازنامه مالی، صورت‌های مالی دیگری مثل صورتحساب سود و زیان انباشته، صورتحساب گردش سود و زیان جامع، صورت گردش وجوه نقد، صورت مالی میان دوره و صورت سرمایه وجود دارد.

شرکت‌ها به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند؟

همان‌طور که می‌دانید شریک شدن چند فرد در کاری را شرکت می‌گویند. تعریف شرکت در اصطلاح حقوقی به معنای اجتماع تعدادی از افراد است که یک فعالیت خاص را اعم از تجاری، فرهنگی و اجتماعی را با همدیگر انجام می‌دهند.

به صورت کلی شرکت‌ها به 2 دسته شرکت‌های مدنی و تجاری تقسیم بندی می‌شوند

شرکت مدنی: شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شی واحد به نحو اشاعه. به بیان ساده‌تر، وقتی چند مالک در یک شئ واحد شریک باشند و تمامی امور را به صورت مشارکتی اداره کنند. ما آن را با نام شرکت مدنی می‌شناسیم. مثل: عقد مضاربه یا عقد مساقات.

شرکت تجاری: برخلاف قانون مدنی، قوانین تجارت تعریفی واضح و مشخصی برای شرکت‌های تجاری ارائه نداده است. اما می‌توان گفت شرکت تجاری، اجتماع اشخاصی است که برای کسب سود فعالیت خاصی را انجام می‌دهند و بر طبق قوانین درج شده در قانون تجارت، سود و منفعت حاصله متناسب با اساسنامه در بین شرکا تقسیم می‌شود. مثل: شرکت‌های سهامی، شرکت با مسئولت محدود و یا نسبی.

همچنین به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله “صورت معاملات فصلی” را بخوانید.

تنظیم ترازنامه مالی چه سودی برای شرکت‌ها دارد؟

در حقیقت ترازنامه با ارائه اطلاعاتی از دارایی‌های و بدهی‌ها و حقوق صاحبان سرمایه، یک مبنا برای محاسبه بازده عملیات و ارزیابی ساختار سرمایه‌ای شرکت می‌باشد. ذینفعان، برای تعیین ریسک شرکت و همچنین جریانات نقدی آن، از داده‌های این ترازنامه استفاده می‌کنند. با تحلیل این اطلاعات نسبت به میزان نقدینگی و توانایی پرداخت بدهی و میزان انعطاف پذیری شرکت کسب آگاهی می‌کنند.

تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی چگونه است؟

تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی براساس نوع تحلیلی که انتخاب می‌شود متفاوت است. برای مثال تجزیه و تحلیل یک صورت وضعیت مالی می‌تواند به صورت تحلیل افقی، تحلیل عمودی و یا تجزیه و تحلیل نسبت باشد. اما اطلاعاتی که هریک از این نوع تجزیه و تحلیل می‌دهند عبارت‌است از:

در تجزیه و تحلیل افقی، امکان مقایسه عملکرد کسب و کار سازمان و یا شرکت در طول زمان وجود دارد. سرمایه گذاران با استفاده از این نوع تحلیل می‌توانند نسبت به عملکرد شرکت یا سازمان در آینده تصوری داشته باشند. اما در تجزیه و تحلیل عمودی، عملکرد شرکت را براساس یک عدد پایه مقایسه می‌کنند. تجزیه و تحلیل نسبت رایج‌ترین شکل تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی است. در این نوع تحلیل، حساب‌های صورت‌های مالی مختلف با هم مقایسه می‌شوند. برای مثال نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام، بدهی شرکت یا سازمان را با مجموع حقوق صاحبان سهم مقایسه می‌کند.

اگر از حسابرسی صورت های مالی چیزی نمی‌دانید آن را مطالعه کنید.

ترازنامه مالی شرکت‌ها به چه صورت است؟

ترازنامه‌های مالی را می‌توان به صورت اشکال گوناگون تنظیم کرد. اما متداول‌ترین و رایج‌ترین شکل آن ها به 2 روش متوازن (T) و شکل گزارشی است. شکل متوازن که از آن به شکل سنتی هم یاد می‌کنند. کلیه دارایی‌ها در سمت راست و کلیه بدهی‌ها و حقوق صاحبان سرمایه که جمع آن معادل جمع دارایی‌ها می‌باشد، در سمت چپ فهرست‌بندی می‌شود.

ولی در نوع دوم تنظیم ترازنامه، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سرمایه به‌جای ارائه در سمت چپ دارایی‌ها، در زیر دارایی‌ها نوشته می‌شود. احتمالا برایتان سوال پیش بیاید که این دارایی‌ها و یا بدهی‌ها و یا حقوق صاحبان سرمایه به چه اقلامی تعلق می‌گیرد.

منظور از دارایی‌ها در واقع همان دارایی‌های جاری و غیرجاری است که در آن به موجودی نقدی، سرمایه گذاری کوتاه مدت، دریافتی‌های تجاری و غیرتجاری، موجودی مواد و کالا و اوراق بهادار جزء دارایی‌های جاری می‌باشند و به دریافتی‌های بلندمدت، سرمایه گذاری‌های بلند مدت، سرمایه گذاری در املاک، دارایی‌های مشهود و نامشهود، دارایی‌های غیرجاری گفته می‌شود.

دارایی‌های جاری

موجودی نقدی، وجه نقد قابل دسترس‌ترین وجوهی است که در صورت نیاز و در کوتاه‌ترین زمان ممکن نقد می‌شود. مثل اوراق خزانه، گواهی سپرده کوتاه مدت. اوراق بهادار مربوط به شرکت‌های بورسی است. که بازاری مستقل و پرتقاضا، قابلیت نقدینگی آن را بالا می‌برد. موجودی کالا، انواع کالایی است که متعلق شرکت بوده و نسبت به کالاهای دیگر راحت‌تر نقد شده و همچنین هزینه کمتری دارد.

دارایی‌های غیرجاری

سرمایه گذاری‌های بلند مدت عموماً نوعی از سرمایه گذاری اوراق بهادار هستند؛ به همین دلیل میزان نقدینگی آنها تا یکسال امکان پذیر نیست.

دارایی‌های نامشهود

منظور از دارایی‌های نامشهود، آن بخش از دارایی‌های یک شرکت می‌باشد که قابل لمس و فیزیکی نمی‌باشند. اما ما آن‌ها را جزئی از دارایی شرکت می‌دانیم. مثل مالیکت‌های معنوی و یا سرقفلی. در آن طرف بدهی‌ها هم به 2 دسته بدهی‌های غیرجاری و جاری، نظیر پرداخت‌های تجاری و غیرتجاری، مالیات پرداختنی، تسهیلات مالی، ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان و غیره تقسیم بندی می‌شوند. و همان‌گونه که بدیهی است اجزای آن شامل: حقوق صاحبان سرمایه، سرمایه و سود انباشته شده می‌باشد.

ترازنامه درباره ی یک تجارت به ما چه می گوید؟

ترازنامه یک تصویر مالی سالانه است. همچنین یک ورژن فشرده از موجودی حساب درون یک شرکت است. در اصلعملکرد به سرمایه گذاران می گویند که یک شرکت دارای چه ثروت ها و چه بدهی و چقد سرمایه گذاران یا حقوق صاحب های سهام بوده است. اطلاعات عملکرد را می توانیم برای حساب کردن نسبت های مالی مورد استفاده قرار بدهیم، که به سرمایه گذاران چشم انداز کلی شرکت را نشان بدهد.

بعضی از شرکت ها از ساختار‌ مالی ابتدایی برای بدهی های خود استفاده می کنند در صورتی که بعضی دیگر‌ از حقوق صاحب های سهام استفاده می کنند نسبت های به وجود آمده باید در زمینه ی مشاغل یا کسب و کار، ساخت آن و نحوه‌ ی مقایسه کردم آن با رقبای خود تشریح می شود.

برای جلوگیری از وقوع اشتباهات در تنظیم ترازنامه مالی شرکت چه اقدامی می‌توان انجام داد؟

امروزه تعداد کسب و کارها در حوزه‌های مختلف در حال پیشرفت و گسترش می‌باشند. و این گستردگی باعث شده تا نیاز به قوانین و ساز و کارهای مشخص، برای صاحبان کسب و کار، در خصوص حوزه‌های مالی به وجود بیاید.

تهیه صورت‌های مالی در این شرکت‌ها یکی از ضروری‌ترین اقداماتی است که هر حسابدار باید انجام دهد. زیرا همان‌طور که گفته شد، مدیر یا مدیران با دیدن این ترازنامه‌ها و گزارشات می‌توانند نسبت به سود و زیان و شرکت خود آگاهی پیدا کنند. بنابراین، بدیهی است که شرکت‌ها تهیه و تنظیم صورت‌های مالی و مسائل حسابداری و حسابرسی خود را نزد کسانی ببرند. تا در این حوزه، با گذشت زمان تخصص و تجربه لازمه را کسب کرده‌ باشند.

موانع یا محدودیت‌های ترازنامه مالی شرکت‌ها

عموماً مشاهده برگه ترازنامه مالی، ذینفعان را از تمام زیر و بم‌های فعالیت‌ها و سودآوری‌ها و زیان‌های شرکت در بازه زمانی درج شده در ترازنامه آشنا نمی‌کند. زیرا اغلب دارایی‌ها و بدهی‌ها که در ترازنامه گزارش داده می‌شود با استفاده از مبنای بهای تمام شده تاریخی اندازه‌گیری می‌شوند. و این امر باعث شده که در این تراز، اغلب گزارش‌های ارزش منصفانه قید نشود.

برای مثال: شرکت‌های فعال در صنایع چوبی، دارایی‌های نظیر الوار در اختیار دارند که در بیشتر مواقع، امکان تعیین ارزش منصفانه یا همان ارزش بازاری آن‌ها وجود دارد. اما، تا زمان فروش، صورت‌های مالی، هیچ‌گونه افزایشی را در دارایی‌ها این شرکت نشان نمی‌دهد.

در تعیین بسیاری از اقلام ذکر شده در ترازنامه شرکت، از برخی از برآوردها و قضاوت‌ها استفاده می‌کند نه از همه‌ی آن. به عنوان مثال شرکتی نظیر سایپا در ترازنامه خود، میزان حساب‌های دریافتی که وصول می‌شوند و یا عمر مفید انبارها و یا تعداد اتومبیل‌هایی که تحت گارانتی، مرجوع شده‌اند را تخمین می‌زند.

مورد سومی که جزء محدودیت‌های ترازنامه‌های مالی می‌باشد مربوط به اقلام باارزش است. به این صورت که ترازنامه، بسیاری از اقلام دارای ارزش مالی که شرکت قادر به اندازه‌گیری معقولانه آنها نیست را حذف می‌کند. برای مثال در شرکت‌های بزرگ و پیشرفته نظیر اینتل، دانش و مهارت کارمندان و پرسنل‌ها که برای توسعه تراش‌های کامپیوتری است جزء مهم‌ترین و باارزش‌ترین دارایی‌های این شرکت می‌باشد. اما به دلیل اینکه این شرکت نمی‌تواند به طور قابل اتکایی، میزان ارزش پرسنل و سایر دارایی‌ها نامشهود خود، مانند مشتریان دائمی و شهرت و اعتبار را اندازه‌گیری کند. توانایی شناسایی این اقلام در ترازنامه از بین رفته است.

شاید برای شما مفید باشد: حسابداری شرکت ها

چرا ترازنامه مهم است؟

ترازنامه به صورت مبلغی و مالی مهم است که تصویری از سلامت مالی و تجارتی ما را در یک دهه از زمانی مشخص نشان داده می شود. برای فهم بهتر رابطه های بین حساب های گوناگون می توانیم عملکرد خودمان را به همراه با بقیه ی صورت های مالی مقایسه و بررسی کنیم. عملکرد یک ابزار مهم و ضروری است که به واسطه مدیرهای اجرایی و سرمایه گذاران و افراد خبره و کارشناس و تنظیم کننده ها برا فهم وضعیت مالی الان ما در تجارت استفاده می‌شود.

ترازنامه به کاربر اجازه می دهد که در یک نگاه ثروت ها و بدهی های شرکت را مشاهده کنند. عملکرد می تواند به کاربران یا مخاطبان در جواب دادن به سوال هایی از جمله اینکه آیا شرکت ثروت خالص مثبتی دارد؟ آیا دارای نقدینگی و ثروت های کوتاه مدت کافی برای ساپورت کردن تعهدهای خود است؟ و آیا شرکت ها نسبت به همتایان خودشان بدهی بالایی دارند یا خیر؟ جواب های قابل قبول و کاملی ارائه دهد.

منظور از نقدینگی چیست؟

مدت زمانی که انتظار می‌رود در طی آن یک دارایی فروخته شده یا از روش دیگری به وجوه نقد تبدیل شود و یا مدت زمانی که بدهی‌های یک شرکت تسویه شوند را نقدینگی می‌گویند. هرچه نقدینگی یک شرکت بالاتر باشد ریسک ورشکستگی شرکت را پایین می‌آورد. بنابراین، هرچه میزان نقدینگی یک شرکت به عنوان مثال شرکت‌های خودرویی بالاتر باشد توانایی پرداخت بدهی و میزان انعطاف پذیری مالی آن هم بیشتر می‌شود.

تفاوت ترازنامه با تراز آزمایشی

در حقیقت تراز آزمایشی برای مصرف های داخلی موسسه از طرف حسابدارها تهیه می شود. در صورتی که ترازنامه، گزارشی از وضعیت های مالی موسسه است. که برای افراد داخل یا خارج از موسسه تهیه می شود تا وضعیت مالی یک شغل یا کسب کار را در آخر دوره های مالی نشان دهد. پس یکی از صورت های مالی رسمی محسوب می شود.

صورت مالی محصول نهایی فرآیند حسابداری های مالی به حساب می رود. در صورتی که تراز آزمایشی تنها یکی ‌از مرحله های تهیه صورت های مالی است. در هم سطح آزمایشی حساب های دائم و موقتی آورده می شود. اما در ترازنامه فقط مانده حساب های دائمی‌ گزارش داده می شود.

تراز آزمایشی چیست؟

تراز آزمایشی لیستی از تمام حساب های دفتر کل و مانده های آن می باشد. ابتدا دارایی، سپس بدهی ها و در آخر سرمایه است.

تراز آزمایشی از طریق تایید برابری جمع بدهکار و جمع طلبکاران، درستی کارها را نشان می دهد. پس این نوع تراز را در هر زمان می توان تهیه کرد، ولی معمولاً اینطور است که در آخر هر دوره تهیه شود.

همانگونه که در نوشته روش تهیه صورت های مالی به آن شاره کردیم، صورت های مالی حاوی ترازنامه، صورت های سود و زیان، صورت های جریان وجوه نقد می باشد. تراز آزمایشی جز صورت مالی حساب نمی شود، بلکه تنها به صحت یا درستی ثبت اسناد حسابدای و دفترها می پردازد. هم سطح آزمایشی یا ترازنامه در آخر ماه برای صحت گذاری بر مانده حساب دفتر کل تهیه می شود.

ترتیب قرار گرفتن حساب ها در تراز آزمایشی به صورت زیر است:

• حساب دارایی
• حساب بدهی ها
• حسب سرمایه ها

در نهایت پیشنهاد می‌کنیم مقاله اعزام حسابدار در تهران را مطالعه کنید.

انواع صورت های مالی حسابداری (معرفی صورتهای مالی اساسی)

انواع صورت های مالی حسابداری : محل درج اطلاعات اقتصادی مرتبط با فعالیت‌های شرکت‌ها است. صورت‌ های مالی، حداقل یک‌بار در سال تهیه ولی در بسیاری موارد، این صورت‌ها شش ماهه و یا حتی در صورت نیاز در مقاطع زمانی کوتاه‌تر نیز تهیه و ارائه می‌شود. به طور کلی مجموعه‌ای از قواعد که تحت عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری نامیده می‌شود بر نحوه تهیه این صورت‌ها نظارت می‌کند.

معمولاً سه سؤال کلیدی در خصوص هر شرکتی مطرح است که پاسخگویی به آن‌ها از طریق صورت های مالی به شرح زیر انجام می‌شود :

• چه داریم؟ سمت راست تراز نامه پاسخگوست
• از کجا آورده ایم؟ سمت چپ ترازنامه پاسخگوست
• چه کرده ایم؟ صورت سود و زیان دوره پاسخگوست

انواع صورت های مالی حسابداری

هر یک از انواع صورت های مالی با هدف خاصی ارائه می‌شوند. بر همین اساس انواع صورت های مالی حسابداری عبارت‌اند از: ترازنامه، صورت حساب سود و زیان، صورت سود و زیان جامع، صورت گردش جریان وجوه نقد.

ترازنامه، از مهم‌ترین صورت های مالی

ترازنامه (بیلان) یکی از صورت های مالی است که وضعیت اقلام مالی یک شرکت را در یک زمان مشخص نمایش می‌دهد.

اجزای ترازنامه شامل این عناصر است: دارایی، بدهی سرمایه و حقوق صاحبان سهام

در ترازنامه دارایی‌ها به دو صورت دارایی ثابت و دارایی جاری در سمت راست ثبت می‌شوند. بدهی‌ها نیز در سمت چپ ترازنامه ثبت می‌شوند و برای شرکت جز دارایی به حساب می‌آیند.

بدهکاران با وجود چک و یا اسناد پرداختنی موجب افزایش دارایی شرکت می‌گردند. علاوه بر آن بدهی‌های شرکت نیز در ترازنامه ثبت می‌شود. یک شرکت همواره به سهامداران و سرمایه‌گذاران بدهکار است و به همین علت در قسمت بدهی‌های ترازنامه در سمت چپ ثبت می‌شوند.

صورت سود و زیان :

صورت سود و زیان ارائه دهنده تمام درآمدها و هزینه‌های شرکت در طی یک دوره مالی است. صورت سود و زیان شرکت بیانگر عملکرد یک شرکت و در نتیجه تصمیمات مالی مدیران و سهامداران می‌باشد.

با تهیه صورت‌ سود و زیان می‌توان تصمیمات مالی قوی‌تری در برنامه‌های آتی یک شرکت اتخاذ کرد. درآمدها و هزینه‌ها تنها در مواردی‌ در صورت‌ سود و زیان‌ منعکس‌ نمی‌شود که‌ به طور مشخص‌ به موجب‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ مستقیماً به حساب‌حقوق‌ صاحبان‌ سرمایه‌ منتقل شود.

اجزای صورت سود و زیان صورت سود و زیان با انعکاس ابعاد درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده مانند درآمد عملیاتی و غیر عملیاتی محل مناسبی برای ارائه دقیق‌ سود یا زیان خالص در طی دوره مالی است. از جمله هزینه‌های مندرج در صورت سود و زیان نیز می‌توان به بهای تمام شده کالا، هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های غیر عملیاتی و هزینه‌های مالی اشاره کرد. در تصویر زیر می توانید یک نمونه صورت سود و زیان را مشاهده کنید.

صورت سود و زیان جامع

برای اطلاع از تمامی ابعاد عملکرد مالی در طی یک دوره، باید کلیه‌ درآمدها و هزینه‌های‌ شناسایی‌ شده‌ طی‌ آن‌ دوره‌ را بررسی کرد، بنابراین نیاز به تهیه یک صورت سود و زیان جامع در این مرحله بیش از پیش احساس می‌شود.

صورت سود یا زیان جامع، یکی از صورت‌ های مالی اساسی است که باید کل درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده در یک دوره مالی که قابل ارائه به صاحبان سرمایه است به تفکیک عناصر تشکیل دهنده آن‌ها نشان دهد.

در این گزارش تمام اقلامی که برای حقوق صاحبان سرمایه در نظر گرفته می‌شود به غیر از آورده و ستانده صاحبان سرمایه نمایش داده می‌شود. صورت سود یا زیان جامع شامل سود یا زیان خالص دوره طبق صورت سود یا زیان و سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده به تفکیک است.

به ‌عنوان نمونه مواردی مانند بررسی مجدد دارایی‌های ثابت مشهود، منبع تجدید ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها که تحت عنوان دارایی غیر جاری دسته بندی می‌شوند، تفاوت‌های درآمدها و هزینه‌هایی که بر اساس استانداردهای حسابداری در حقوق صاحبان سهام منظور می‌گردد، در این گزارش مالی تاثیر می‌گذارند.

سود و زیان جامع یک موسسه پس از اصلاح حساب‌ها نشان داده می‌شود که نحوه‌ی محاسبه‌ی موسسات در فعالیت‌های مختلف همچون بازرگانی و یا خدماتی در این صورت مالی با هم تفاوت دارد. در ادامه می توانید نمونه صورت سود و زیان جامع را مشاهده کنید.

صورت جریان وجوه نقد

برای تمامی شرکت‌ها، گزارشات حاوی جریان نقدینگی در طول زمان موضوعی مهم است که نشان‌دهنده تمامی فعالیت‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و عملکردی است که هرکدام در جذب و یا خروج نقدینگی نقش داشته‌اند. شرکت‌ها با دریافت این صورت جریان وجوه نقد می‌توانند فعالیت‌های شرکت را ارزیابی کنند و اطلاعات مفید و قابل اطمینانی را درباره وضعیت مالی شرکت، نقدینگی و پرداخت بدهی‌ها به سایر ذینفعان ارائه دهند. در ادامه می توانید نمونه ای از صورت جریان وجود نقد را ببینید.

با استفاده از صورت جریان وجوه نقد، می‌توان توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های شرکت، پرداخت سود به صاحبان سهام و اطمینان از تامین مالی شرکت در برنامه‌های آتی را ارزیابی کرد.

نکاتی مهم در مورد صورت های مالی

• اطلاعات مندرج در صورتهای مالی باید تا حد امکان ساده و مختصر ارائه شود. اطلاعات مذکور آنگاه با اهمیت تلقی می‌شوند که ارائه یا عدم ارائه آن‌ها در صورت های مالی موجب تغییر در تصمیمات استفاده کنندگان صورت های مالی شود.
• فاکتور مهم در شناسایی اهمیت در صورتهای مالی، تأثیر آن بر اخذ یا عدم اخذ تصمیم گیری استفاده کنندگان است.
• بر اساس اصل محافظه کاری، صورت های مالی باید به گونه‌ای تهیه شوند که فاقد هر گونه خوش بینی یا زیاده بینی در گزارش واقعیت‌های مرتبط با شرکت باشند.
• بر همین اساس همواره در بخش درج دارایی‌ها به میزان حداقل ارزش آن‌ها و گزارش مبالغ کمتر دارایی‌ها اقدام می‌شود و برعکس در خصوص هزینه‌ها همواره مبالغ بیشتر و حداکثری هزینه درج می‌شود تا در دستیابی به سود حاصل از عملیات مانع از ایجاد سود موهوم و کاذب شود.
• نکته با اهمیت این است که صورت های مالی به تنهایی نمی‌تواند بیانگر موقعیت مالی شرکت باشد. این صورت‌ها آن‌گونه که اغلب تصور می‌شود پیچیده نیستند، لازم است که به خوبی بدانیم چگونه باید آن‌ها را درک و تجزیه تحلیل کنیم و از این صورت‌ها در راستای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی، به ویژه در زمینه مسائل مالی استفاده کنیم.

محدودیت‌ صورت های مالی

مهم‌ترین محدودیت صورتهای مالی حسابداری این است که بر اساس اصل بهای تمام شده تاریخی تهیه می‌شوند و نرخ تورم را نادیده می‌گیرند. تمام صورت های مالی دارای یادداشت‎های توضیحی می‌باشند که جز لاینفک صورتهای مالی است.

این یادداشت‌ها، به اندازه خود صورتهای مالی مهم هستند و به منزله شرایط مندرج در قراردادهای رسمی محسوب می‌شوند. بر همین اساس، هنگامی که گزارش‌های سالانه عملکرد شرکت ارائه می‌شود، معمولاً توصیه می‌شود که در وهله اول یادداشت های توضیحی همراه آن مطالعه شود و پس از آن صورت های مالی بررسی و تجزیه و تحلیل شود.

نیاز شرکت‌ها به تجزیه و تحلیل صورتهای مالی

صورتهای مالی اساسی نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت گردش وجوه نقد در تحلیل بنیادی سهام شرکت‌ها اهمیت فراوانی دارند. سرمایه‌گذاران به دنبال یافتن فرصتی هستند که در طی یک دوره زمانی مشخص برای آن‌ها سوددهی مورد نظرشان را داشته باشد.

در مقابل مدیران و مالکان یک شرکت در صدد رشد شرکت، جذب سرمایه و توسعه مالی شرکت خود هستند. همه افراد منافع مشترکی دارند و برای رسیدن به این منافع مشترک، اتخاذ تصمیمات درست و برنامه‌ریزی‌های اساسی امری ضروری است.

به طور کلی، صورت‌ های مالی خودشان زمانی مفید واقع می‌شوند که در کنار هم ارزیابی شوند. برای بررسی وضعیت مالی یک شرکت از طریق صورت‌ های مالی باید از نسبت‌های مالی نیز استفاده کرد.

وقتی نسبت‌ ها معنی و مفهوم بیشتری پیدا می‌کنند که با نسبت‌ های سال قبل شرکت، نسبت‌های رقبا در صنعت مشابه و صنعتی که شرکت در آن صنعت فعالیت می‌کند، مورد مقایسه قرار گیرند. باید به این نکته توجه نمود که نسبت‌ ها نباید به تنهایی پایه و اساس تصمیم گیری قرار گیرند. نسبت‌ ها باید به عنوان مکمل تصمیمات و یا راه‌حل ها، استفاده شوند.

افشای اطلاعات صورت های مالی

مسئولیت تهیه صورتهای مالی و یادداشت‌های همراه و میزان افشای اطلاعات در یادداشت‌ها با رعایت استانداردهای حسابداری به عهده شرکت است ولی مسئولیت اظهارنظر در خصوص کفایت افشای اطلاعات به عهده حسابرس است. به طور کلی افشاگری مالی چون یک موضوع قضاوتی است باید کفایت لازم برای سهامداران ایجاد نماید.

معمولاً تأکید می‌شود یادداشت‌های همراه از نظر شفافیت به گونه‌ای تنظیم شود که مراجعه کنندگان بتوانند تصویر و ترسیم کاملی از اطلاعات واقعی شرکت داشته باشند. به عنوان مثال، در خصوص ارائه اطلاعاتی که در جداول توضیحی برخی از بندهای یادداشت‌های همراه وجود دارد، بهتر است تعداد آیتم‌های سازنده اقلام سرفصل سایر موارد و نیز رقم بالاترین مورد اعلام شود.

صورت مالی اساسی

مجموعه عملیات تأمین مالی و فعالیت‌های سرمایه گذاری را به صورت خلاصه صورت‌های مالی گویند، گزارش‌هایی که از طریق صورت‌های مالی فراهم می‌شوند حاوی موارد مهم و اطلاعات پرکاربردی هستند که از آن‌ها برای سرمایه‌گذاری و افزایش اعتبار از آن‌ها استفاده می‌کنند.

گزارش‌ها حاوی اطلاعات مهم مالی هستند که بر مبنای موارد زیر تهیه می‌‌شوند:

1. حاصل فعالیت بنگاه اقتصادی در یک دوره زمانی مشخص
2. تنظیم بر اساس استانداردهای مشخص و بر مبنای اصول حسابداری
3. استفاده برای پیش بینی و مقایسه شرکت‌ها

هدف تهیه صورت های مالی چیست؟

در پایان بد نیست کمی به فلسفه و هدف تهیه صورت های مالی حسابداری بپردازیم.

آنچه که در تدوین و تهیه صورت ‌های مالی به صورت یک هدف مورد بحث است ارائه اطلاعاتی از وضعیت مالی، عملکرد مالی و منعطف بودن واحد تجاری به صورتی خلاصه و طبقه بندی شده است (یکی از اصول مهم حسابداری طبقه بندی اطلاعات مالی است) است و اما این گزارشات باید به گونه ای باشد که برای استفاده کنندگان نهایی این اطلاعات به صورت گزارشی، سودمند باشد تا بتوانند تصمیمات مرتبط را به درستی بگیرند. به زبان ساده تر کاری که در اصل صورت‌های مالی برای ما انجام ‌می‌ دهد، این است که آن‌ها به شما پول را نشان ‌می‌ دهند، اینکه پول یک شرکت از کجا آمده است، در چه محلی خرج شده است و الان کجاست.

صورتهای مالی اساسی در مجموع ۴ مورد هستند که عبارتند از:

1. ترازنامه
2. صورت سود و زیان
3. صورت جریان وجه نقد
4. صورت سود و زیان جامع

ترازنامه نشان می دهد که در یک زمان معین چه چیزهایی را مالک است یا چه مقدار بدهی دارد، صورت سود و زیان به ما نشان می ‌ دهد چطور و چه مقدار پول در یک دوره زمانی در واحد اقتصادی بدست آمده و خرج شده است.

صورت جریان وجه نقد نشان دهنده تبادل و مبادله پول بین یک شرکت و جهان خارج نیز در یک دوره مالی است. چهارمین صورت مالی اساسی صورت سود و زیان جامع محسوب می‌شود که نشان دهنده تغییرات در منافع صاحبان سرمایه در یک دوره زمانی است.

کدام یک از اطلاعات و صورت های مالی اساسی باید حسابرسی شود؟

از آنجا که هر کدام از صورت های مالی اساسی نشان دهنده پول در کسب و کار هستند، حسابرسی همه حقوق صاحبان سهام در انواع ترازنامه آن ها معمولاً در فرآیند حسابرسی انجام می گیرد.

پرسش و پاسخ درباره موضوع صورتهای مالی اساسی

داستان صورت های مالی و جزئیات مربوط به هر کدام از صورتهای مالی اساسی پیچیدگی های مربوط به خود را دارند. شما هم اگر سوالی در مورد صورت های مالی و جزئیات مربوط به آن ها داشتید با ما در میان بگذارید. کارشناسان خبره ما در اولین فرصت به طور کامل به سؤالات شما پاسخ خواهند داد.