۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس را بشناسید
مرصادنیوز: در این خبر می‌توانید با مفهوم ۱۰ اصطلاح پر کاربرد بازار سرمایه آشنا شوید.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی مرصاد ، به نقل از باشگاه خبرنگاران اگر این روزها اخبار اقتصادی را دنبال کنید بدون شک از رونق بازار سرمایه خبر دارید. در هفته‌های اخیر رشد شاخص کل، سهامداران را راضی و بسیاری از افراد را ترغیب کرده که هر طور شده است وارد فضای پرریسک و هیجان بورس شوند. شاید
برای بسیاری از افراد و مشتاقان ورود به بازار سرمایه این سوال پیش آمده باشد که شاخص بورس چیست؟ و نوسانات و کم و زیاد شدن عدد این شاخص چه معنی و چه تاثیری بر تابلوی تالار شیشه‌ای دارد و توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایه‌گذار یا معامله‌گران بورس می‌کند.
آنچه مسلم است این است که بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد. مثلا اینکه پرتفوی چیست؟ عرضه اولیه به چه معناست از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا بود.
در ادامه ۱۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را با هم مرور می‌کنیم.
| شاخص کل | سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس |
| پرتفوی | صندوق سرمایه‌گذاری متشکل از دارایی‌های متنوع |
| عرضه اولیه | زمانی که سهام یک شرکت برای اولین بار به عموم مردم عرضه می‌شود |
| تحلیل تکنیکال و بنیادی | تحلیل بنیادی: محاسبه ارزش ذاتی هر سهم تحلیل تکنیکال: مطالعه آمار‌های فعالیت بازار |
| سبدگردانی | چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) | مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی |
| صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی | انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک | سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف مساعدتر می‌کنند |
| دارایی تحت مدیریت | نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی |
| ارزش خالص دارایی NAV | ارزش روز همه دارایی‌ها پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است |
پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه می‌توانید تعاریف کامل‌تر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می‌شود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در رسانه‌ها اعلام می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سود‌های سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.
پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی هم در بازار سرمایه دارد که به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته می‌شود.
به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایه‌گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای مدیریت می‌شود. بازده سرمایه‌گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در اغلب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و شرکت‌های سرمایه‌گذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای قیمت‌گذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.
عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته می‌شود که سهام یک شرکت برای نخستین بار به عموم مردم عرضه می‌شود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام می‌شود، همچنین شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.
جزئیات سهامی که عرضه می‌شود، به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد. اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمار‌های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگو‌ها و روند‌هایی است که نشان‌دهنده حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود می‌کنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روند‌ها و الگو‌ها می‌توان به سود رسید.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همان‌طور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خرید و فروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود.
ارائه این خدمت مالی «سبدگردانی» به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه‌گذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای و براساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه‌گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ می‌شود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحد‌های آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند.
افراد در طول ساعات و روز‌هایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانند یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرند، یا چند واحد از آن را بفروشند.
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایه‌گذاری می‌کند.
شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند.
ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایه‌گذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفه‌ای است.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایه‌گذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری است.
شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری معمولا کارمزد‌های خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین می‌کنند، بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمد‌های یک شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبد‌های اختصاصی به‌کار می‌رود.
دانشگاه
نمونه سوالات پایان ترم درس تصمیم گیری در مسائل مالی و سرمایه گذاری
نحوه تصمیم گیری با استفاده از روش ارزش فعلی خالص
تجزیه و تحلیل روش دوره بازگشت سرمایه
ویژگی های توجیه کننده روش دوره بازگشت سرمایه
مزایا و معایب روش دوره بازگشت سرمایه
روش دوره بازگشت تنزیلی و مزایا و معایب آن
تجزیه و تحلیل روش میانگین بازده حسابداری
مزایا و معایب روش نرخ بازده داخلی
مزایا و معایب شاخص سودآوری
فرمول های محاسبه ارزش فعلی و آتی یک ریال و اقساط مساوی
مــزایـای سـرمایــه گــذاری در بـــورس
مــزايــاي ورود بــه بــورس بــراي شـرکتـها
معــایب سـرمایــه گــذاری در بـــورس
وظـایـف کـارگـزاران بورس
فرایند خرید و فروش سهام در بورس
شـرایط پـذیـرش شـرکت هـا در بـورس اوراق بهـادار
انـــواع سفــارش هـا از نظـــر قیمت
انـــواع سفــارش هـا از نظـــر نحــوه اجـــرا
انـــواع سفــارش هـا از حیـث محــدوده زمـانــی
نسبت های نقدینگی
نسبت سنجش توان مالی بلند مدت (نسبت هاي اهرمي)
نسبتهای فعالیت (کارائی)
نسبتهای مدیریت دارائیها (گردش دارائیها)
نسبتهای سود آوری
نسبتهای ارزش بازار
تفاوت بازار اولیه و ثانویه
ویژگی های اوراق بهادار بازار پول
ویژگی های اوراق قرضه و رهنی
تعریف اوراق مشتقه و انواع آن
مفروضات تئوري بازار سرمايه
خط بازار سرمايه(Capital Market Line)
تحلیل بنیادی سهام
محاسبه بازده سهام عادی
چرا اقدام به خرید اوراق قرضه می کنیم؟
تعريف بازار کارا
چرا بازار سرمایه باید کارا باشد؟
خصوصيات بازاري كه داراي كارايي اطلاعاتي ميباشد
اشکال مختلف بازار کارا
شکل ضعيف بازار کارآ
شکل نيمه قوي بازار کارآ
شکل قوي بازار کارآ
وظايف مديران حرفه اي در بازار کارآ
دلا‌یل عدم کارآیی بازار سرمایه ایران
معیارهای عملکرد پرتفلیو
ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک
کارمزد معاملات سهام در بورس اوراق بهادار ایران
عطار آنجا عطار بودن خود را نشان داد
۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس را بشناسید
به گزارش بانک اول ، اگر این روزها اخبار اقتصادی را دنبال کنید بدون شک از رونق بازار سرمایه خبر دارید. در هفته‌های اخیر رشد شاخص کل، سهامداران را راضی و بسیاری از افراد را ترغیب کرده که هر طور شده است وارد فضای پرریسک و هیجان بورس شوند. شاید
برای بسیاری از افراد و مشتاقان ورود به بازار سرمایه این سوال پیش آمده باشد که شاخص بورس چیست؟ و نوسانات و کم و زیاد شدن عدد این شاخص چه معنی و چه تاثیری بر تابلوی تالار شیشه‌ای دارد و توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایه‌گذار یا معامله‌گران بورس می‌کند.
آنچه مسلم است این است که بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد. مثلا اینکه پرتفوی چیست؟ عرضه اولیه به چه معناست از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا بود.
در ادامه ۱۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را با هم مرور می‌کنیم.
| شاخص کل | سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس |
| پرتفوی | صندوق سرمایه‌گذاری متشکل از دارایی‌های متنوع |
| عرضه اولیه | زمانی که سهام یک شرکت برای اولین بار به عموم مردم عرضه می‌شود |
| تحلیل تکنیکال و بنیادی | تحلیل بنیادی: محاسبه ارزش ذاتی هر سهم تحلیل تکنیکال: مطالعه آمار‌های فعالیت بازار |
| سبدگردانی | چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) | مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی |
| صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی | انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک | سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف مساعدتر می‌کنند |
| دارایی تحت مدیریت | نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی |
| ارزش خالص دارایی NAV | ارزش روز همه دارایی‌ها پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است |
پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه می‌توانید تعاریف کامل‌تر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می‌شود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در رسانه‌ها اعلام می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سود‌های سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.
پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی هم در بازار سرمایه دارد که به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته می‌شود.
به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایه‌گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای مدیریت می‌شود. بازده سرمایه‌گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در اغلب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و شرکت‌های سرمایه‌گذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای قیمت‌گذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.
عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته می‌شود که سهام یک شرکت برای نخستین بار به عموم مردم عرضه می‌شود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام می‌شود، همچنین شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.
جزئیات سهامی که عرضه می‌شود، به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد. اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمار‌های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگو‌ها و روند‌هایی است که نشان‌دهنده حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود می‌کنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روند‌ها و الگو‌ها می‌توان به سود رسید.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همان‌طور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خرید و فروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود.
ارائه این خدمت مالی «سبدگردانی» به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه‌گذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای و براساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه‌گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ می‌شود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحد‌های آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند.
افراد در طول ساعات و روز‌هایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانند یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرند، یا چند واحد از آن را بفروشند.
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایه‌گذاری می‌کند.
شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک مساعدتر می‌کنند.
ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایه‌گذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفه‌ای است.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایه‌گذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری است.
شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری معمولا کارمزد‌های خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین می‌کنند، بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمد‌های یک شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبد‌های اختصاصی به‌کار می‌رود./باشگاه خبرنگاران
پایان نامه بررسی عملکرد و رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس هفت شاخص مختلف
تحقیق حاضر تلاش می‌کند تا مسئله نمایندگی را در قالب بررسی عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری، مورد آزمون قرار دهد. صندوق‌های سرمایه گذاری به این دلیل که مؤسسات مالی هستند که با پس انداز سرمایه گذاران و از جانب آنها اقدام به خرید و فروش و تشکیل پرتفوی می‌نمایند، نقش نمایندگی روشن و بی بدیلی را ایفا می‌کنند. بنابراین، بررسی عملکرد این صندوق‌های سرمایه گذاری می‌تواند شواهد روشنی را در راستای نحوهٔ ایفای وظیفه نمایندگی و مباشرت این واسطه‌های مالی برای مالکان و سایر استفاده کنندگان فراهم کند. لذا در این پژوهش، محقق درصدد آن است تا با استفاده از هفت شاخص مشهور، عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری را در دوره زمانی 88- 87 بررسی نماید. این شاخصها عبارتند از شارپ، ترینر، جنسن، فاما، مودیلیانی، سورتینو و نسبت اطلاعات. لذا برای انجام این پژوهش از اطلاعات مربوط به 14 صندوق سرمایه گذاری استفاده گردید. با توجه به ماهیت متغیرهای تحقیق که ترتیبی بودند، لذا از روش‌ها و فنون ناپارامتریک برای تحلیل اطلاعات استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که صنعت صندوق‌های سرمایه گذاری در ایران علی رغم بحران مالی جهانی به سرعت در حال رشد و رونق است و چشم انداز مناسبی را می‌توان برای آن متصور بود. همچنین نتایج حاکی از این مطلب بود که چهار صندوق سرمایه گذاری آگاه، بانک تجارت، یکم ایرانیان و شاداب نه تنها توانستند بازده اضافی نسبت به بازده بازار کسب نمایند، بلکه به طور میانگین توانستند رتبه‌های اول را در رتبه بندی‌های صندوق‌های سرمایه گذاری بر اساس شاخص‌های هفت گانه ارزیابی عملکرد، به خود اختصاص دهند که این خود نشان از مهارت بالای مدیران پرتفوی این صندوق‌ها دارد.
همچنین نتایج مربوط به فرضیات تحقیق نشان داد که نمی‌توان صرفاً از یک معیار جهت ارزیابی عملکرد پرتفوی استفاده نمود زیرا ممکن است اطلاعات گمراه کننده‌ای را در اختیار سرمایه گذارن قرار دهد. در بخش دیگری از نتایج فرضیات این تحقیق مشخص گردید که استفاده از متوسط نرخ بازده سالانه جهت بررسی عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری می‌تواند اطلاعات گمراه کننده‌ای را از عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری به سرمایه گذاران ارائه دهد و باید از معیارهای ارزیابی عملکردی که از بابت ریسک تعدیل شده هستند، جهت ارزیابی عملکرد پرتفوی استفاده نمود. همچنین این تحقیق نشان داد که عامل سن صندوق نمی‌تواند در عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری نقش قابل توجهی را به خود اختصاص دهد بلکه این دانش و مهارت مدیران است که می‌تواند باعث شود تا یک صندوق نسبت به صندوق‌های دیگر عملکرد بهتری را داشته باشد. در بخش دیگری از نتایج این تحقیق مشخص گردید که توزیع بازده مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک صندوق‌های سرمایه گذاری از نوع غیر نرمال بوده و از چولگی منفی برخوردار است و به همین سبب استفاده از معیارهای ارزیابی عملکرد تئوری فرا مدرن پرتفوی مانند معیار سورتینو جهت ارزیابی عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری، بر دیگر معیارها برتری محسوسی دارد. همچنین مشخص گردید که استفاده از ریسک نامطلوب به جای ریسک کل و بتاهای نامطلوب به جای بتای سنتی، به دلیل غیر نرمال بودن توزیع بازدهی صندوق‌های سرمایه گذاری، قابل اتکاتر است.
واژه‌های کلیدی: صندوق‌های سرمایه گذاری، مدل‌های تعدیل شده از بابت ریسک، ریسک نامطلوب، مدل سورتینو
مقدمه
حفظ و توسعه توان اقتصادی هر جامعه‌ای در آینده در گرو سرمایه گذاری امروز آن جامعه است؛ سرمایه گذاری موتور محرکه توسعه اقتصادی واجتماعی است، این رهیافتی است که هیچ مکتب و نظام اقتصادی در آن شک ندارد و به همین دلیل در مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک تمامی کشورها شیوه‌هایی به کار گرفته می‌شود که افراد و بنگاه‌ها بخشی از درآمد خود را به امر سرمایه گذاری تخصیص دهند. منتهی، دستیابی به رشد بلندمدت و مداوم اقتصادی نیازمند تجهیز و تخصیص بهینه منابع در سطح اقتصاد ملی است و این مهم بدون کمک بازارهای مالی، به ویژه بازار سرمایه گسترده و کارآمد، امکان پذیر نمی‌باشد. از طرف دیگر، درکنار کمیابی منابع مالی درهر جامعه‌ای، سوق دادن این منابع محدود به سمتی که منجر به بالاترین بازدهی شود، خود مساله ای است که نیازمند مدیریت کارآمد وکارآ است و این مهم بدون ارزیابی عملکرد و برخورداری از یک شاخص که عملکرد را به درستی بسنجد، امکان پذیر نمی‌باشد.
به طور کلی، زمانی که از سرمایه گذاری صحبت به میان می‌آید، سرمایه گذاری در کلیه دارایی‌ها، اعم از دارایی‌های واقعی و مالی، که چه به صورت قابل معامله و چه به صورت غیر قابل معامله است، را شامل می‌شود. لیکن، در مباحث مالی عمدتاً سرمایه گذاری در دارایی‌های مالی و به طور ویژه سرمایه گذاری در اوراق بهادار قابل معامله، مورد توجه و بحث قرار می‌گیرد. هر سرمایه گذار می‌تواند مستقیماً و یا به طور غیر مستقیم و از طریق واسطه‌های مالی در اوراق بهادار سرمایه گذاری نماید. صندوق‌های سرمایه گذاری از جملهٔ این ابزارهای سرمایه گذاری غیر مستقیم محسوب می‌شوند. صندوق‌های سرمایه گذاری واسطه‌های مالی هستند که به عامه مردم سهام خود را می‌فروشند و عواید حاصل از آن را در سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند. هر سهمی که فروخته می‌شود، نماینده نسبت متناسبی از پرتفوی اوراق بهاداری است که صندوق‌های سرمایه گذاری به وکالت از طرف سرمایه گذارانشان، مدیریت می‌کنند. صندوق‌های سرمایه گذاری دارای مزایای بالقوه‌ای هستند که سرمایه گذاران گاهی اوقات با وجود در اختیار داشتن منابع مالی مورد نیاز برای سرمایه گذاری در پرتفویی متنوع، باز هم ترجیح می‌دهند که در این صندوق‌ها سرمایه گذاری نمایند. این مزایا عبارتند از: مدیرت حرفه‌ای، تنوع بخشی، صرفه جویی ناشی از مقیاس، نقدینگی، آسانی و سهولت، انعطاف پذیری و … .
در فراگرد مدیریت سرمایه گذاری، ارزیابی عملکرد پرتفوی سرمایه گذاری‌ها، مرحله پایانی می‌باشد، لیکن از آن می‌توان به مثابه یک ساز و کار بازخوردی و کنترلی، به منظور اثر بخش تر نمودن فراگرد مدیریت سرمایه گذاری استفاده نمود. آنچه مسلم است، این است که در اختیار داشتن یک ابزار سنجش مناسب که عملکرد را درست و صحیح مورد سنجش قرار دهد، دارای اهمیتی است که بر هیچکس پوشیده نمی‌باشد.
یکی از مشکلات اساسی در بحث ارزیابی عملکرد، تمایل انسانی به تمرکز بر بازده پرتفوی و عدم توجه کافی به ریسک متحمل شده برای کسب بازده مورد نظر است. لذا ارزیابی عملکرد بایستی شامل شناسایی همزمان بازده و ریسک سرمایه گذاری باشد. نکته دیگری را که در این میان باید به آن توجه کرد، این است که عملکرد باید به صورت نسبی و نه به صورت مطلق، مورد ارزیابی قرار گیرد و لذا برای امر مقایسه، نیازمند یک مبنا یا شاخص هستیم. از آغاز دهه 1960 تاکنون پژوهشگران زیادی به این امر توجه کرده و همواره با مدل سازی و آزمون مدل‌های موجود درصدد آزمون کارآیی این مدل‌ها بر آمده‌اند. نتایج به دست آمده از این تحقیقات متنوع و مختلف است. در این تحقیق، محقق در نظر دارد تا عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده از مدل‌های موجود ارزیابی و بررسی نماید.
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه
حفظ و توسعه توان اقتصادی هر جامعه‌ای در آینده در گرو سرمایه گذاری امروز آن جامعه است؛ سرمایه گذاری موتور محرکه توسعه اقتصادی واجتماعی است، این رهیافتی است که هیچ مکتب و نظام اقتصادی در آن شک ندارد و به همین دلیل در تمامی کشورها شیوه‌هایی به کار گرفته می‌شود مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک که افراد و بنگاه‌ها بخشی از درآمد خود را به امر سرمایه گذاری تخصیص دهند. منتهی، دستیابی به رشد بلندمدت و مداوم اقتصادی نیازمند تجهیز و تخصیص بهینه منابع در سطح اقتصاد ملی است و این مهم بدون کمک بازارهای مالی، به ویژه بازار سرمایه گسترده و کارآمد، امکان پذیر نمی‌باشد. از طرف دیگر، درکنار کمیابی منابع مالی درهر جامعه‌ای، سوق دادن این منابع محدود به سمتی که منجر به بالاترین بازدهی شود، خود مساله ای است که نیازمند مدیریت کارآمد وکارآ است و این مهم بدون ارزیابی عملکرد و برخورداری از یک شاخص که عملکرد را به درستی بسنجد، امکان پذیر نمی‌باشد.
به طور کلی، زمانی که از سرمایه گذاری صحبت به میان می‌آید، سرمایه گذاری در کلیه دارایی‌ها، اعم از دارایی‌های واقعی و مالی، که چه به صورت قابل معامله و چه به صورت غیر قابل معامله است، را شامل می‌شود. لیکن، در مباحث مالی عمدتاً سرمایه گذاری در دارایی‌های مالی و به طور ویژه سرمایه گذاری در اوراق بهادار قابل معامله، مورد توجه و بحث قرار می‌گیرد. هر سرمایه گذار می‌تواند مستقیماً و یا به طور غیر مستقیم و از طریق واسطه‌های مالی در اوراق بهادار سرمایه گذاری نماید. صندوق‌های سرمایه گذاری از جملهٔ این ابزارهای سرمایه گذاری غیر مستقیم محسوب می‌شوند. صندوق‌های سرمایه گذاری واسطه‌های مالی هستند که به عامه مردم سهام خود را می‌فروشند و عواید حاصل از آن را در سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند. هر سهمی که فروخته می‌شود، نماینده نسبت متناسبی از پرتفوی اوراق بهاداری است که صندوق‌های سرمایه گذاری به وکالت از طرف سرمایه گذارانشان، مدیریت می‌کنند. صندوق‌های سرمایه گذاری دارای مزایای بالقوه‌ای هستند که سرمایه گذاران گاهی اوقات با وجود در اختیار داشتن منابع مالی مورد نیاز برای سرمایه گذاری در پرتفویی متنوع، باز هم ترجیح می‌دهند که در این صندوق‌ها سرمایه گذاری نمایند. این مزایا عبارتند از: مدیرت حرفه‌ای، تنوع بخشی، صرفه جویی ناشی از مقیاس، نقدینگی، آسانی و سهولت، انعطاف پذیری و … .
در فراگرد مدیریت سرمایه گذاری، ارزیابی عملکرد پرتفوی سرمایه گذاری‌ها، مرحله پایانی می‌باشد، لیکن از آن می‌توان به مثابه یک ساز و کار بازخوردی و کنترلی، به منظور اثر بخش تر نمودن فراگرد مدیریت سرمایه گذاری استفاده نمود. آنچه مسلم است، این است که در اختیار داشتن یک ابزار سنجش مناسب که عملکرد را درست و صحیح مورد سنجش قرار دهد، دارای اهمیتی است که بر هیچکس پوشیده نمی‌باشد.
یکی از مشکلات اساسی در بحث ارزیابی عملکرد، تمایل انسانی به تمرکز بر بازده پرتفوی و عدم توجه کافی به ریسک متحمل شده برای کسب بازده مورد نظر است. لذا ارزیابی عملکرد بایستی شامل شناسایی همزمان بازده و ریسک سرمایه گذاری باشد. نکته دیگری را که در این میان باید به آن توجه کرد، این است که عملکرد باید به صورت نسبی و نه به صورت مطلق، مورد ارزیابی قرار گیرد و لذا برای امر مقایسه، نیازمند یک مبنا یا شاخص هستیم. از آغاز دهه 1960 تاکنون پژوهشگران زیادی به این امر توجه کرده و همواره با مدل سازی و آزمون مدل‌های موجود درصدد آزمون کارآیی این مدل‌ها بر آمده‌اند. نتایج به دست آمده از این تحقیقات متنوع و مختلف است. در این تحقیق، محقق در نظر دارد تا عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده از مدل‌های موجود ارزیابی و بررسی نماید.
1- 1 بیان مسأله تحقیق
با توجه به پویائی دنیای کنونی و تغییر و تحولات سریعی که در ابداعات و اختراعات صورت می‌گیرد، کشوری می‌تواند به اقتصاد سالم متکی باشد که پشتوانه آن بخش مالی گسترده به همراه بازار سرمایه کارآ باشد. عمده‌ترین عوامل یک بخش مالی، مؤسسه‌های مالی هستند که وظیفه آنها تخصیص بهینه سرمایه از وام دهندگان به وام گیرندگان است. در حال حاضر در اکثر کشورهای توسعه یافته، صندوق‌های سرمایه گذاری، بعنوان هسته مرکزی بازار سرمایه‌ها محسوب می‌شوند و ماهانه مبالغ هنگفتی از سرمایه‌های سرگردان را به بخش‌های مولد و فعال جامعه هدایت می‌کنند. این صندوق‌ها با اتخاذ سیاست‌های مناسب می‌توانند در کاهش تورم، افزایش تولید و بهبود کارائی مدیران نقش اساسی ایفا نمایند. از طرف دیگر این صندوق‌ها می‌توانند با جذب سرمایه گذاران مختلف با انگیزه‌های متفاوت و درجه‌های ریسک پذیری متعدد، مشوقی در سهیم کردن عموم مردم در مالکیت شرکت‌ها باشند. بدین ترتیب، این صندوق‌های سرمایه گذاری با تکیه بر قوانین و مقررات و شرایط و امکانات مناسب از طریق ایجاد اطمینان در سرمایه گذاران داخلی و خارجی می‌توانند نقش بسیار حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی را ایفا نمایند. در مقابل، در صورتی که عملکرد این صندوق‌ها با مشکلات ساختاری توام باشد نه تنها مشکلی برطرف نمی‌شود، بلکه مشکلات اقتصادی و مالی حادتر هم خواهد شد. در اینجا است که بحث ارزیابی عملکرد این صندوق‌ها مطرح می‌شود. یکی از مشکلات اساسی در بحث ارزیابی عملکرد، تمایل انسانی به تمرکز بر بازده پرتفوی و عدم توجه کافی به ریسک متحمل شده برای کسب بازده مورد نظر است. ریسک یا عدم اطمینان ناشی از بازده مورد انتظار برای سهامدار، به توانایی مدیران پرتفوی صندوق‌های سرمایه گذاری بستگی دارد. در واقع مدیران پرتفوی صندوق‌های سرمایه گذاری با اقدام به خرید دارایی‌های مالی، میزان ریسک پرتفوی خود را تعیین می‌نمایند. به عبارت دیگر هر دارایی علاوه بر بازده، ریسک خاص خود را دارد که ناشی از عدم اطمینان بازده دارایی مورد نظر می‌باشد. بنابراین بررسی عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک دارای یک متغیر مستقل (بازده) و یک متغیر وابسته (ریسک) است. لذا بررسی عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری بایستی شامل شناسایی همزمان بازده و ریسک سرمایه گذاری باشد. یعنی در ارزیابی عملکرد، علاوه بر بازده، ریسک متحمل شده اوراق بهادار نیز مد نظر قرار بگیرد (استرانگ[1]، 2000).
نکته دیگری را که در این میان باید به آن توجه کرد، این است که عملکرد باید به صورت نسبی و نه به صورت مطلق، مورد ارزیابی قرار گیرد و لذا برای امر مقایسه، نیازمند یک مبنا یا شاخص هستیم.
تحقیق حاضر تلاش می‌کند تا مسئله نمایندگی را در قالب بررسی عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری، مورد آزمون قرار دهد. صندوق‌های سرمایه گذاری به این دلیل که مؤسسات مالی هستند که با پس انداز سرمایه گذاران و از جانب آنها اقدام به خرید و فروش و تشکیل پرتفوی می‌نمایند، نقش نمایندگی روشن و بی بدیلی را ایفا می‌کنند. بنابراین، بررسی عملکرد این صندوق‌های سرمایه گذاری می‌تواند شواهد روشنی را در راستای نحوهٔ ایفای وظیفه نمایندگی و مباشرت این واسطه‌های مالی برای مالکان و سایر استفاده کنندگان فراهم کند.
لذا در این پژوهش، محقق درصدد آن است تا با استفاده از هفت شاخص مشهور، عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری را بررسی نماید. این شاخصها عبارتند از شارپ، ترینر، جنسن، فاما، مودیلیانی، سورتینو و نسبت اطلاعات.
۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس را بشناسید
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، اگر این روزها اخبار اقتصادی را دنبال کنید بدون شک از رونق بازار سرمایه خبر دارید. در هفته‌های اخیر رشد شاخص کل، سهامداران را راضی و بسیاری از افراد را ترغیب کرده که هر طور شده است وارد فضای پرریسک و هیجان بورس شوند. شاید
برای بسیاری از افراد و مشتاقان ورود به بازار سرمایه این سوال پیش آمده باشد که شاخص بورس چیست؟ و نوسانات و کم و زیاد شدن عدد این شاخص چه معنی و چه تاثیری بر تابلوی تالار شیشه‌ای دارد و توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایه‌گذار یا معامله‌گران بورس می‌کند.
آنچه مسلم است این است که بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد. مثلا اینکه پرتفوی چیست؟ عرضه اولیه به چه معناست از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا بود.
در ادامه ۱۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را با هم مرور می‌کنیم.
| شاخص کل | سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس |
| پرتفوی | صندوق سرمایه‌گذاری متشکل از دارایی‌های متنوع |
| عرضه اولیه | زمانی که سهام یک شرکت برای اولین بار به عموم مردم عرضه می‌شود |
| تحلیل تکنیکال و بنیادی | تحلیل بنیادی: محاسبه ارزش ذاتی هر سهم تحلیل تکنیکال: مطالعه آمار‌های فعالیت بازار |
| سبدگردانی | چیدمان صحیح مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) | مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی |
| صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی | انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک | سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف مساعدتر می‌کنند |
| دارایی تحت مدیریت | نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی |
| ارزش خالص دارایی NAV | ارزش روز همه دارایی‌ها پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است |
پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه می‌توانید تعاریف کامل‌تر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می‌شود. این شاخص همان شاخصی مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک است که همیشه در رسانه‌ها اعلام می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سود‌های سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.
پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی هم در بازار سرمایه دارد که به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته می‌شود.
به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایه‌گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای مدیریت می‌شود. بازده سرمایه‌گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در اغلب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و شرکت‌های سرمایه‌گذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای قیمت‌گذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.
عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته می‌شود که سهام یک شرکت برای نخستین بار به عموم مردم عرضه می‌شود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام می‌شود، همچنین شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.
جزئیات سهامی که عرضه می‌شود، به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد. اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمار‌های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگو‌ها و روند‌هایی است که نشان‌دهنده حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود می‌کنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روند‌ها و الگو‌ها می‌توان به سود رسید.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همان‌طور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خرید و فروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود.
ارائه این خدمت مالی «سبدگردانی» به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه‌گذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای و براساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه‌گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ می‌شود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحد‌های آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند.
افراد در طول ساعات و روز‌هایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانند یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرند، یا چند واحد از آن را بفروشند.
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایه‌گذاری می‌کند.
شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند.
ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایه‌گذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفه‌ای است.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایه‌گذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری است.
شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری معمولا کارمزد‌های خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین می‌کنند، بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با مزایا و معایب ریسک غیرسیستماتیک متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمد‌های یک شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبد‌های اختصاصی به‌کار می‌رود.
دیدگاه شما