به دلیل تسلط زیاد دلار بر بازار های اقتصادی بین المللی، دلار به عنوان واحد پول پایه در کشورها در نظر گرفته می شود.(به جز کشورهای انگلیس و استرالیا)
ارزش زمانی پول چیست و چگونه محاسبه میشود؟
حتماً میدانید که میان ارزش (Value) و قیمت (Price) تفاوتهایی وجود دارد. با توجه به همین تفاوتهاست که میتوان ارزش زمانی پول را مطرح کرد. اسکناسی که ما در دست داریم، با اینکه قیمت آن ثابت است اما ارزش آن به مرور زمان تغییر میکند. به طور معمول از ارزش پول در طول زمان کاسته میشود. این مفهوم برای ما بسیار آشناست! یک میلیون تومان در سال ۱۴۰۰ ارزشی متفاوت از یک میلیون تومان در ۱۳۹۰ دارد. برای اینکه بهتر بتوانیم مدیریت سرمایه را بیاموزیم، لازم داریم تا با ارزش زمانی پول آشنا باشیم و بتوانیم آن را محاسبه کنیم.
ارزش زمانی پول چیست؟
ارزش زمانی پول یا Time value of money که به اختصار TVM خوانده میشود از مفاهیم مهم در مدیریت سرمایه است که اشاره به متغیر بودن ارزش در برابر قیمت دارد. ارزش زمانی پول به صورت ساده بیان میکند که مقدار ثابتی از پول در دورههای زمانی متفاوت، ارزش متفاوتی خواهد داشت. محاسبه ارزش ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ زمانی پول یکی از مهارتهای پایه در سواد مالی است. در ادامه محاسبه ارزش زمانی پول را بررسی میکنیم.
محاسبه ارزش زمانی پول
هر واحد پول میتواند در راستای زمان، رویدادها و مسائل سیاسی دچار تحولاتی شود. ارزش زمانی پول به تغییرات ارزش هر واحد پول در طول زمان اشاره دارد. به همین خاطر زمان در این معادله مجهول باید شناخته شود. شما باید یک افق مناسب مانند پنج یا ده سال را انتخاب کنید و در برای آن مدت محاسبات را انجام دهید. اینکار به دو روش صورت میگیرد.
ارزش فعلی پول
برای محاسبه ارزش زمانی پول، میتواند ارزش فعلی پول را در افق ده ساله محاسبه کنید. با این محاسبه درمییابید که در طول ده سال آینده، پول فعلی شما چقدر ارزشمند بوده و معادل چه مقداری در حال حاضر است. این روش را تنزیل سود نیز میگویند. اگر سود سالانه را پنج درصد در نظر بگیرید، برای محاسبه ارزش فعلی پول میتوانید آن بر ۱.۰۵ به توان ده تقسیم کنید. برای مثال اگر صد میلیون تومان داشته باشید، در ده ساله آینده ارزش آن به ۶۱ میلیون تومان در زمان حاضر افت میکند.
البته توجه کنید که این یک محاسبه فرضی با نرخ بهره پنج درصد بود. اگر این رقم را بالاتر ببرید (که در حالت عادی بالاتر از ۵ درصد است) افت سرمایه بیشتری را تجربه میکنید! برای تمرین میتوانید با چند نرخ دیگر نیز محاسبه کنید.
ارزش آتی پول
در این روش شما ارزش سرمایه خود را در آینده تخمین میزنید. برای این کار یک نرخ بهره صحیح را انتخاب کنید. برای مثال میتوانید متوسط تورم سالانه را در نظر بگیرید. ضرب نرخ بهره در مبلغ موردنظرتان، ارزش آتی پول را به دست میدهد. اما دو راه برای محاسبه بهره وجود دارد. بهره ساده و بهره مرکب.
• نرخ بهره ساده: برخی سود را تنها برای سرمایه اصلی محاسبه میکنند. به این صورت که در یک افق ده ساله، با سرمایهگذاری ده میلیون تومان، تنها به همان ده میلیون اولیه سود تعلق میگیرد. نرخ بهره ساده محاسبه کوتاهی دارد. کافی است که مبلغ فعلی را در درصد سود موردنظر ضرب کنید.
برای مثال اگر ده میلیون تومان سرمایه اولیه دارید و سالی ۱۰ درصد سود به آن تعلق میگیرد، کافی است که برای محاسبه ارزش آن در پنج سال بعد، ده را ضربدر ۱.۵ کنید. چرا که سالی ده درصد برابر با پنجاه درصد در طول پنج سال است و نتیجه میشود ۱۵ میلیون تومان.
• نرخ بهره مرکب: در این مدل محاسبه، سود پول شما نیز خود شامل سود میشود. به عبارتی به ازای سود هر دوره، سود مضاعفی به شما تعلق میگیرد. برای محاسبه سود مرکب کافی است که مبلغ موردنظرتان را در سود موردنظر به توان تعداد دوره ضرب کنید. توان گرفتن سود به معنای سود مرکب سرمایه خواهد بود.
برای ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ مثال اگر ده میلیون تومان سرمایه اولیه دارید و سالی ۱۰ درصد سود مرکب به آن تعلق میگیرد، کافی است که برای محاسبه ارزش آن در پنج سال بعدی، ده را در ۱.۱ به توان پنج ضرب کنید. حاصل میشود کمی بیشتر از ۱۶ میلیون تومان که با سود ساده تفاوت آشکاری دارد.
فرمول ارزش زمانی پول
در بالا به صورت مفصل درباره نحوه کارکرد و محاسبه ارزش زمانی پول صحبت شد. بد نیست که نگاهی به فرمول آن نیز بیاندازیم و اجزای آن را مشخص کنیم.
در تصویر بالا فرمول ماسبه ارزش زمانی پول را مشاهده میکنید. معنای هرکدام از عبارتها در زیر میآیند:
FV: ارزش آتی سرمایه
PV: ارزش فعلی سرمایه
در سود عادی t به عنوان ضریب و در سود مرکب t به عنوان توان عبارت (1+I) قرار میگیرد.
اهمیت محاسبه ارزش زمانی پول
شاید برای شما سوال باشد که محاسبه ارزش زمانی پول چه فایدهای دارد؟ این کار از چند جهت به شما کمک میکند. با این کار شما میتوانید برای سرمایه خود برنامهریزی کنید و هزینههای خود را مدیریت کنید. در مدیریت سرمایه باید بتوانید افق سرمایهگذاری خود را متناسب با واقعیت بچینید. این که بدانید در سالهای آینده پول فعلی شما چه میزان ارزش دارد، به شما کمک میکند تا موقعیتهای سرمایهگذاری مناسب را پیدا کرده و فرصتها را جدی بگیرید.
عوامل مؤثر بر ارزش زمانی پول
اینکه پول در آینده ارزش کمتری از زمان حال دارد، بیدلیل نیست. عوامل متعددی هستند که بر ارزش زمانی پول مؤثرند و میتوانند هر واحد پول را بالا یا پایینتر از ارزش فعلی ببرند. در اقتصادهای تورمی این روند عموماً شیب منفی داشته و از ارزش پول در طول زمان کاسته میشود. برخی از مهمترین عوامل مؤثر را با هم مرور میکنیم.
یکی از مهمترین عواملی که بر ارزش زمانی پول تأثیر دارد، تورم است. تورم به صورت ساده باعث میشود تا ارزش هر واحد پول کاسته شده و نتواند قدرت سابق را داشته باشد. تورم دورقمی سالهای اخیر این موضوع را به وضوح به ما نشان میدهد. ارزش صد میلیون تومان در سال ۱۳۹۵ بسیار بیشتر از ۱۴۰۰ است! چیزی که باعث این اختلاف میشود، تورم است.
مسائل اقتصادی-سیاسی
عامل دیگری که در ارزش هر واحد پول تأثیرگذار است، اتفاقات اقتصادی یا سیاسی مرتبط با هر کشور است. هرچه تبادلات تجاری یک ارز بیشتر باشد، نقش بیشتر و ارزش بیشتری دارد. در مقابل، تحریمهای اقتصادی و درگیریهای سیاسی میتواند باعث سرکوب و کاهش ارزش واحد پول شود.
تأثیر روانشناسی بر ارزش زمانی پول
احساس ما نسبت به پول اینطور است که پولی که در حال حاضر دریافت شود، ارزش بیشتری نسبت به سال بعدی دارد. این احساس یک ریشه روانشناسی دارد و این موضوع میتواند عوامل دیگر را تشدید کند. هرچه افراد یک جامعه بیشتر به خرید و مصرف بپردازند، احتمال کاهش ارزش زمانی پول آنها بیشتر میشود. چرا که عرضه فعلی نمیتواند تقاضای بالای افراد را جبران کند و در نتیجه باعث تشدید تورم و کاهش ارزش پول میشود.
راهکار مدیریت ارزش زمانی پول
در اصول مدیریت سرمایه چند راه برای مقابله با کاهش ارزش زمانی پول ارائه شده است. بسیاری از این راهها مفهوم سادهای داشته و قابلیت اجرا در زندگی روزمرهمان را دارند. کافی است که با برنامهریزی در راستای حفظ و افزایش ارزش سرمایه خود اقدام کنیم. سه راهکار پیشنهادی ما را در ادامه مطلب مطالعه کنید.
سرمایهگذاری
راهکار اول مربوط به سرمایهگذاری است. در سرمایهگذاری شما میتوانید فرصتهای بسیاری را در بازار سهام، ارز یا طلا شکار کنید و در طول زمان ارزش پولتان را تضمین کنید. البته سرمایهگذاری ریسکها و خطرات خودش را هم دارد. اگر شخصیت ریسکگریزی دارید، میتوانید از صندوقها و سبدگردانهای مطمئن استفاده کنید. این کار ریسک کمتری داشته و امکانات بیشتری به شما میدهد.
مشارک در تولید و پروژههای سودآور
راه دیگر برای مقابله با ارزش زمانی پول، مشارکت در تولید است. تولید میتواند با پویاسازی سرمایه و جاری کردن آن در مسیرهای اقتصادی سالم، از ارزش سرمایهتان محافظت و در ادامه باعث ارزشآفرینی و رشد سرمایه شود. همچنین پروژههای سودآور و استارتاپهای بسیاری هستند که مستعد رشد بوده و منتظر سرمایهگذاری ماندهاند. شناسایی این فرصتها میتواند با توجه به میزان ریسکپذیریتان، سود کلانی برای شما به ارمغان بیاورد.
خرید دارایی با ارزش
راه دیگری که دارید، این است که پول خود را تبدیل به دارایی با ارزش کنید. این کار باعث میشود تا شما نگران کاهش ارزش سرمایه خود نباشید و متناسب با نرخ بهره یا تورم، دارایی شما نیز ارزش بیشتری پیدا کند. داراییهایی مانند ملک و طلا از جمله این موارد هستند که میتوانند از سرمایه شما در مقابل آسیب محافظت و ارزش آن را حفظ کنند.
البته نقدشوندگی این داراییها با یکدیگر تفاوت دارد. برای مثال شما نمیتوانید بلافاصله بعد از خرید ملک، آن را نقد کنید. اگر به سرمایه خود در کوتاهمدت نیاز دارید، این روش مناسب شما نیست. چرا که معمولاً زمان زیادی برای نقد شدن نیاز دارند.
جمعبندی
ارزش زمانی پول به ما نشان میدهد که نگهداری پول کاری اشتباه است. اگر میخواهید ارزش سرمایه خود را حفظ کنید و در آینده از تورم و رشد نقدینگی جا نمانید، باید سرمایه خودتان را در مسیرهایی که ذکر شد، جاری کنید. پویایی سرمایه باعث حفظ ارزش آن شده و از شما در مقابل تورم و کاهش ارزش پول محافظت میکند.
ارزش پول چیست و از کجا امده است؟
ارزش پول تحت تاثیر موارد مختلفی مانند تغییر و نوسان قرار می گیرد که یکی از مهمترین آنها میزان تقاضا می باشد. به عنوان مثال اگر میزان تقاضا افزایش پیدا کند که معمولا بازار دچار افزایش تورم نیز میگردد و ارزش پول سیری نزولی به خود میگیرد.
ارزش پول موضوع مورد بحث ما در این مقاله می باشد. پول به تنهایی دارای ارزشی به صورت ذاتی نیست و به صورت تکه هایی از کاغذ و یا اعدادی تهی می باشد. ولی در عین حال به عنوان مثال خودرو دارای ارزش ذاتی است چرا که با استفاده از آن می توان حمل و نقل انجام داده و از جایی به جای دیگر حرکت کنیم.
همچنین می توان مثال زد که آب هم دارای ارزش ذاتی است چرا که اگر به اندازه کافی آب در شبانه روز ننوشیم مریض شده و یا میمیریم.
با تمام این توضیحات باید بگویم که نگاه کردن به بناهای تاریخی و شخصیت های ملی بر روی کاغذ شاید احساس خوشی را در ما ایجاد کنند ولی پول تنها یک کاغذ بوده و دارای ارزش ذاتی نمی باشد.
ارزش پول در حقیقت به این صورت نمود پیدا می کند که پول به عنوان یک کالا تلقی می گردد و تمامی قوانین مربوط به تقاضا و عرضه بر ارزش پول حاکم می باشد. در حالت کلی در اقتصاد ارزش پول به عنوان یک کالا به وسیله عرضه و تقاضایی که برای سایر کالاها به وجود می آید محاسبه می شود.
یا می توان این طور عنوان کرد که ارزش هر نوع کالا و یا جنسی به مقدار ارزش پول گفته می شود که یک فرد آن را پرداخت کرده تا کالای مورد نظر را به دست بیاورد.
در مباحث مربوط به ارزش پول باید بگوییم که تورم زمانی به وجود می آید که قیمت کالاها و اقلام مختلف افزایش پیدا می کند، به عبارت دیگر می توان گفت که ارزش پول نسبت به سایر کالاها کم شده که مهمترین دلیل آن را می توان زیاد شدن عرضه پول به حساب اورد .
برای آشنایی بیشتر با مفهوم عرضه پول به لینک تاریخچه پول چگونه بوده است؟ مراجعه کنید.
دلیل ارزش پول چیست؟
شاید برای شما نیز این سوال پیش بیاید که ارزش پول از کجا آمده است. باید به صورت خلاصه و عامیانه اعلام کنیم و باید بگوییم که ارزش پول به این دلیل به وجود می آید که مردم عقیده دارند که با استفاده از ارزش پول خود بتوانند کالا و خدمات مختلف را هر زمان که بخواهند در اختیار داشته باشند.
این عقیده در مورد ارزش پول تا زمانی که مردم از تورمی که در آینده ممکن است به وجود بیاید هراسی نداشته باشند ادامه پیدا می کند.
برای جلوگیری از هر گونه تورم دولت این اطمینان را برای شهروندانش ایجاد می نماید که پول با سرعت بالایی عرضه نگردد از جمله مهمترین دلایلی که باعث کاهش ارزش پول در کشور می شود تورم می باشد که متاسفانه در سال های اخیر کشور عزیزمان ایران تورم شدیدی را تجربه کرده است .
ارزش پول چگونه محاسبه می گردد؟
در حالت کلی برای محاسبه ارزش پول پارامترهای مختلفی تحت تاثیر قرار می گیرند که از جمله مهمترین آنها می توان به خدمت ارز و ارتباط نزدیک اهمیت پول با تقاضای آن اشاره کرد.
اولین مورد که بر ارزش پول اثر می گذارد این است که چه مقدار از دلار و ارزهای خارجی خریداری می شوند که به روش نرخ تبادل معروف می باشد. معمولاً افرادی که در بازار فارکس و همچنین ارز های دیجیتال در حال فعالیت هستند نرخ تبادل را تعیین می کنند.
این افراد معمولاً تقاضا عرضه و انتظارات خود در آینده را مد نظر قرار داده و نرخ تبادل را مشخص می کنند. با توجه به این موضوع اهمیت پول در طول روز در بازارهایی نظیر فارکس دچار نوسان می گردد.
روش دیگری که با استفاده از آن ارزش پول محاسبه می ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ گردد ارزش گذاری است که توسط خزانه دولت مشخص می شود، اسناد خزانه در حقیقت پارامتری است که ارزش پول را مشخص می نماید که می توان این اسناد را از طریق بازارهای ثانویه و خزانه داری کشف نمود و به دلار تبدیل کرد.
زمانی که تقاضا برای دریافت اوراق خزانه رشد داشته باشد دلار نیز به صورت مستقیم به سیر صعودی پیدا می کند.
یکی دیگر از پارامتر هایی که ارزش پول با استفاده از آن تعیین می گردد ذخایر ارز خارجی می باشند که به میزان دلارهایی گفته می شود که مربوط به یک کشور بوده و در اختیار دولت های خارجی قرار گرفته است.
در این میزان هرچه تعداد دلارها بیشتر باشد به همان مقدار ارز نیز کاهش پیدا می کند که در نتیجه باعث افزایش ارزش دلار کشور آمریکا می گردد . همچنین اگر دولت های خارجی دلارهای خود را بفروشند قیمت دلار سقوط خواهد کرد.
اگر بخواهیم مثال بزنیم می توانیم به اسکناس های ۱۰ هزار تومانی اشاره کنیم که خود دارای هیچ گونه ارزش ذاتی نیستند ولی به عنوان وسیله ای برای معامله به حساب می آیند.
به عنوان مثال زمانی که شما به یک فروشگاه مراجعه می کنید و قصد خرید کالایی را دارید هم شما و هم فروشنده توافق دارید که برای مبادله خود از پول استفاده کنید و یک اسکناس را در واحد مشخص دارای ارزش می پردازید تا زمانی که تقاضا برای اسکناس به عنوان مثال ده هزار تومانی وجود داشته باشد این اسکناس دارای ارزش می باشد .
تاثیرات تغییر ارزش پول بر زندگی
ارزش پول دائما دارای نوسان بوده و هر روزه ارزش پول دچار نوسان می گردد. به عنوان مثال زمانی که شما به یک فروشگاه مواد غذایی و یا فروشگاه پوشاک مراجعه می کنید می توانید این تغییر و نوسانات را به عینه ببینید.
افراد همیشه تقاضا برای تهیه اقلام خوراکی و پوشاک و بسیاری موارد دیگر این چنینی را دارند. تولیدکنندگان نیز به خوبی آگاه هستند که شما همیشه مجبور هستید تا این مواد و کالاها را تهیه کنید و نمی توانید خرید خود را در این زمینه ها عقب بیندازید.
در نتیجه شما مجبور هستید تا برای مدتی با قیمت های جدید کالاهای مورد نظر خود را خریداری نمایید تا بعد از گذشت مدتی بتوانید با قیمت های جدید عادت کنید .
معایب کاهش ارزش پول چیست؟
زمانی که قیمت کالاهای مختلف دچار افزایش می شود مطمئناً ارزش پول کاهش پیدا می کند که در نتیجه کاهش ارزش پول، تورم به وجود می آید و متاسفانه یک باور غلط وجود دارد و آن این است که مردم فکر می کنند زمانی که قیمت ها افزایش پیدا کرده بهترین زمان برای خرید کردن است چرا که از قبل از اینکه اجناس گران تر شوند مقدار مورد نظر خود را تهیه کنند .
در نتیجه پدیده افزایش تقاضا صورت می گیرد که در نتیجه تولیدکنندگان با خیال راحت هزینه های بیشتری برای کالاها و خدمات خود اعمال کرده و در نتیجه قیمت ها افزایش پیدا می کند که در نتیجه تورم می شود یک ابزار برای آن که بازار به سمت و سویی که ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ تولیدکنندگان و بازاری ها میخواهند هدایت شود
روش های تعیین نرخ ارز | ارزش پول کشور چگونه تعیین میشود؟
آیا با روش های تعیین نرخ ارز آشنایی دارید؟ قیمت و یا نرخ ارز عددی است که به وسیله آن میتوان ارزش پولی کشوری را بر اساس ارز و یا پول کشور خارجی در یک بازه زمانی معینی، نشان داد. روش های مختلفی برای تعیین نرخ ارز وجود دارد، هر کشوری بر اساس نیاز بازار داخلیاش نظام مالی مناسبی را انتخاب می کند. هر کدام از این نظام های مالی و پولی دارای مزایا و معایبی هستند که سیاست گذاران مالی با توجه به موقعیت و نوع تبادلات کشور مناسب ترین آن ها را برمی گزینند. در کشور ایران نیز تا به حال تغییرات زیادی در شیوه تعیین نرخ ارز صورت گرفته است. اما همچنان نتوانسته به اهداف مالی خود برسد. در ادامه شما را بیشتر با روش های تعیین نرخ ارز آشنا خواهیم کرد.
برای دریافت مشاوره کسب و کار در ایران و دیگر کشورها جهت ارزیابی فرصت های سرمایه گذاری در موقعیت های مختلف میتوانید با کارشناسان مرکز کاردوک از طریق شماره 02166418908 تماس بگیرید.
قیمت ارز چگونه تعیین میشود؟
مسائل و تنشهای سیاسی، رونق و افول اقتصادی ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ و یا بحرانهای جهانی بر نرخ ارز تاثیر مستقیم دارند. کشورهایی که بیشتر تحت تاثیر عوامل بیرونی و به خصوص داخلی قرار میگیرند، در آنها تعیین نرخ ارز سختتر و پیچیدهتر میباشد. بالا و پایین شدن قیمت ارز در کشورهایی که چرخه اقتصادیشان وابسته به دلار و یا سایر ارزهاست، بیشتر است. در این میان مشاغل مختلف نیز از این قضیه سود و یا ضرر میکنند. بنابراین در کشوری مانند ایران که شرایط اقتصادی دچار تحولات زیادی می شود، با اطلاع از نحوه تاثیر این عوامل میتوانید امنیت مالی خود را حفظ کرده و از خطرات مالی خود را دور کنید. با دریافت مشاوره از کارشناسان کاردوک نیز میتوانید در این زمینه تصمیم گیری های مناسبی بگیرید.
روش های تعیین نرخ ارز
از جمله رویکردهای مهم در تعیین نرخ ارز نظام ارزی آزاد و نظام ارزی کنترلی است. در نظام ارزی آزاد بر اساس بازار جهانی ارز عمل میشود، در کشورهایی که روش نظام ارزی آزاد دارند ورود و خروج ارز آزاد بوده و دولت و بانک مرکزی هیچ گونه دخالتی در ورود و خروج و تعیین قیمت ارز ندارند. در مقابل کشورهایی که نظام ارزی کنترلی دارند، ورود و خروج ارز را تحت کنترل و نظارت دولت و بانک مرکزی قرار میدهند، بازار ارز در این کشورها محدود و تحت کنترل میباشد.
در نظام ارزی آزاد، قیمت ارز شناور است، یعنی نوسانات در عرضه و تقاضا، قیمت آن را مشخص میکند. این قیمت به صورت مشخص تابع تغییرات عرضه و تقاضا است.
اما در نظام کنترلی ارز، قیمت آن ثابت است. یعنی نرخ ارز توسط دولت تعیین و تکلیف میشود. در این بین بزرگترین و مهمترین خریدار و فروشنده در نظام ارزی کنترلی دولت است و نرخ ارز را بر اساس ملاحظات و صلاح دیدهای اقتصادی، سیاسی و یا اجتماعی تعیین و تکلیف میکند. در مواقعی که بسیار ضروری است، کشورهای پیشرفته صنعتی دولت به صورت غیر مستقیم در بازار دخالت کرده و نرخ ارز را افزایش و یا کاهش میدهند.
روش های تعیین نرخ ارز و ارتباط آن با واردات و صادرات
کسانی که در زمینه صادرات فعالیت میکنند به صورت مستقیم یکی از مهمترین منابع وارد کننده ارز در کشور هستند. در واقع صادرات به معنای تعویض کالاهای داخلی با ارز است. وارد کنندگان نیز از مهمترین منابع تقاضای ارز و یا مهمترین عامل خروج ارز در کشور هستند. واردات یعنی اینکه کشورها ارز و کالای داخلی کشورهای دیگر را خریداری میکنند.
قیمت ارز، یعنی نرخ تبدیل پول دو کشور، در تجارت خارجی براساس مقایسه سطح عمومی قیمتها در دو کشور یا مقایسه قدرت خرید داخلی پولها تعیین میگردد. اگر تجارتی بین دو کشور آزاد باشد و دولتها نیز در امور ارزی دخالتی نداشته باشند، قیمت ارز در سطحی تعیین میگردد که قدرت خرید پولها در هنگام خرید یک سبد کالا و خدمات در کشور اول با همان سبد کالا و خدمات در کشور دوم مساوی باشد.
نظامها و روش های تعیین نرخ ارز در ایران
«نظام پایه طلا»، «نظام پایه طلا-ارز»، «نظام ارزی شناور» و «نظام ارزی شناور مدیریت شده» چهار نظام مهم در کشور برای تعیین قیمت ارز هستند. در ایران درآمدهای ارزی با کشورهای دیگر متفاوت است و به همین دلیل سیاستهای ارزی در کشور متناسب با همین چهار نظام تعیین و تکلیف میشود. تفاوت این موضوع با کشورهای دیگر به دلیل درآمدهای ارزی صادرات نفت و مشتقات آن است.
اعلام شده که نظام ارزی در ایران شناور و مدیریت شده است. یعنی تقاضا و عرضه نرخ برابری را مشخص میکند، اما بانک مرکزی میتواند در بازار ارز دخالت کرده و نوسانات آن را کنترل کند. درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ نیز باعث میشود که بانک مرکزی به ذخایر ارزی قابل توجهی برسد و زمانی که تقاضا برای ارز افزایش یابد، باید از آن استفاده کند.
البته شرایطی هم وجود دارد که تقاضا برای ارز بالا میرود و حتی ذخایر بانک مرکزی هم نمی تواند پاسخگوی نیاز بازار باشد، در نتیجه در این زمان نرخ ارزها به صورت جهشی بالا میروند.
عوامل دخیل در روش های تعیین نرخ ارز
تعیین نرخ ارز بر اساس قدرت خرید از جمله روش های تعیین نرخ ارز اولیه است، در این روش برابری سبد کالا را در دو کشور مبنای تعیین نرخ ارز می دانستند، اما مشخص شده که عوامل متعددی در تعیین نرخ ارز موثر هستند. در ادامه به برخی از مهم ترین این عوامل در علم اقتصاد اشاره می کنیم.
1- تراز بازارهای خارجی
در صورتی که صادرات نسبت به واردات افزایش یابد، قیمت ارز کاهش پیدا میکند و عرضه آن افزایش مییابد. اگر بر عکس این مورد اتفاق بیافتد قیمت ارز افزایش خواهد یافت. این موضوع اشاره به تولید ملی کشور نیز دارد. هر چه کشوری توانایی بیشتری در ارائه خدمات و کالا به سایر کشورها را داشته باشد، دارای ارز با ارزشتری خواهد بود.
2- تراز مبادله خارجی
اگر قیمت چیزی که صادر میکنیم به نسبت چیزی که وارد میکنیم، بیشتر باشد، در این صورت قیمت ارز کاهش مییابد چون برای هر مقداری از صادرات ارز بیشتری حاصل میشود. برای مثال فرض کنید کشوری 10 قلم مواد اولیه (فلز، چسب، چرم، نخ و…) را وارد میکند و در مقابل تنها خودرو و کفش صادرات می کند. چون حجم و ارزش صادرات آن بیشتر از واردات آن است،نرخ ارز کاهش می یابد. اگر مبلغ صادرات و واردات برابر باشد، نرخ ارز تغییری نمی کند و اگر مجموع واردات بیشتر از صادرات باشد، نرخ ارز افزایش پیدا خواهد کرد.
3- شرایط سیاسی
زمانی که بحرانهای مختلف سیاسی، بی اعتمادی مردم به امور داخلی و سیاستگذاریها رشد پیدا کنند و منافع مردم و کشور دائم در حال تهدید باشد، نرخ ارز روند افزایشی به خود میگیرد. در واقع به دلیل در خطر افتادن تولیدات، کاهش تقاضا برای پول داخلی، افزایش تقاضا برای پول خارجی، احتمال بسته شدن راههای مبادله وجوه معوقه خارجی و…. نرخ ارز تحت تاثیر سیاست های خارجی قرار میگیرد.
4- کسری بودجههای دولت
این مهم در کشورهای مختلف متفاوت است. مثلاً در یک کشور پیشرفته اگر دولت اعتبارات لازم را داشته باشد با فروش اوراق قرضه نرخ بهره را بالا می برد. این کشورها برای خرید اوراق نیازمند پول داخلی هستند، که این مهم قیمت پول داخلی را افزایش میدهد. اما اگر دولتی از کشورهای دیگر دائم پول قرض کرده باشد، در این صورت قیمت نرخ پول داخلی کاهش مییابد که به معنای کسری بودجه دولت است. در کشوری چون ایران کسری بودجه معنای متفاوتی دارد و به صورت مخربتری بر نظام اقتصادی کشور تاثیر میگذارد.
5- نرخ تورم داخلی در مقایسه با نرخ تورم خارجی
اگر در کشوری نرخ تورم داخلی آن بالاتر از نرخ تورم خارجی باشد، این مهم ارزش پول داخلی را کاهش میدهد و باعث افزایش قیمت پول خارجی و یا ارز میشود.
برای آشنایی با علل وقوع رکود تورمی کلیک کنید.
جمع بندی درباره روش های تعیین نرخ ارز
عوامل زیادی در تعیین قیمت ارز در یک کشور دخیل هستند که با توجه به نظامی که انتخاب کرده اند میتواند نتایج متفاوتی را در خصوص قیمت ارز ایجاد کند. اما تجربه نشان داده کشورهایی که نرخ ارز آنها آزاد است، از اقتصاد قویتر و با ثابتتری برخوردار هستند. در نهایت لازم است برای ایجاد ثبات در وضعیت مالی خود از تغییرات بازار ارز اطلاع داشته و به دنبال راهی برای جلوگیری از ضرر مالی باشید. جهت اطلاع از بهترین روش های جلوگیری از ضرر مالی کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره کسب و کار در ایران و دیگر کشورها جهت ارزیابی فرصت های سرمایه گذاری در موقعیت های مختلف میتوانید با کارشناسان مرکز مشاوره کسب و کار کاردوک از طریق شماره 02166418908 تماس بگیرید.
سؤالات متداول در خصوص تعیین قیمت ارز
بله. بورس مستقل عمل نمیکند و در بحرانهای مختلف به دلیل واکنشهای هیجانی کسب و کارها و مردم، نرخ ارز تحت تاثیر قرار میگیرد و این مهم روی افزایش و یا سقوط سهام شرکتها در بورس نیز تأثیر میگذارد.
منبع اصلی تعیین قیمت بانک مرکزی است که توسط واسطههای گمنام، ارز را به صرافیها عرضه میکند. (برای تامین درآمد، کسری بودجه و کاهش نقدینگی).
تورم و ارزش زمانی پول
یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت منابع مالی و سرمایه گذاری، ارزش زمانی پول است. ما به طور کلی در حال حاضر به ارزش جریان های نقدی آتی فکر می کنیم. برای درک بهتر مفهوم ارزش زمانی پول به این نکته توجه کنید که ارزش 10 هزار تومان در سال 1400 برابر با همان مقدار در سال 1380 نیست. به همین خاطر می خواهیم در این مقاله به بررسی این موضوع بپردازیم. برای آشنایی بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
منظور از تورم چیست؟
یکی از مفاهیمی که ارتباط مستقیمی با ارزش آتی پول دارد، تورم است. مساله تورم باعث می شود پولی که در حال حاضر وجود دارد، هر روز بی ارزش تر از روز قبل شود. بنابراین حفظ ارزش پول دغدغه تمامی مردم به خصوص قشر کم درآمد جامعه است اما منظور از تورم چیست؟ بیایید معنای تورم را به زبان ساده توضیح دهیم. فرض کنید از این ماه درآمد شما هر ماه دو برابر می شود. شاید با شنیدن این خبر به نزدیکترین شیرینی فروشی محلی بروید، زیرا فکر می کنید از این به بعد می توانید دو برابر هزینه کنید. به عنوان مثال، اگر قبلاً هفته ای یک بطری شیر می خریدید، اکنون می توانید دو بطری شیر بخرید اما اگر درآمد همه اقشار جامعه از جمله شیر فروشان دو برابر شود، حالا باید شیر را دو برابر قیمت قبلی بخرید.
در واقع به جای دو بطری شیر با قیمت قبلی، اکنون می توانید یک بطری شیر را با قیمت جدید خریداری کنید (البته درآمد شما دو برابر شده است). حال فرض کنید درآمد شما دو برابر شود اما درآمد حاصل از ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ فروش شیر سه برابر شود. حالا دیگر نمی توانید یک بطری شیر بخرید. این مفهوم تورم است. طبق تعریف تورم، اگر قیمت هر چیزی X افزایش یابد، درآمد شما باید X + Y افزایش یابد تا قدرت خرید یکسانی داشته باشید.
البته مساله تورم در ایران، یکی از بزرگترین مشکلات اقتصادی است که هر ساله در حال رشد و توسعه است. البته مسائلی همچون ضعف نظام اقتصادی، رشد نقدینگی، افزایش مخارج دولتی و نرخ هزینه ها و دستمزدها تمامی این عوامل باعث شده است که مساله تورم به یکی از مشکلات اقتصادی پایه ثابت تبدیل شود. به گونه ای که مساله تورم در دهه 90 با رشدی بیش از 786 درصد، بیشترین نرخ تورم در کشور ایران را به همراه داشته است.
ارزش زمانی پول چیست؟
"ارزش زمانی پول" (TVM) یکی از مفاهیم کلیدی در مدیریت مالی است. این مفهوم بیان می کند که پولی که امروز به آن دسترسی داریم ارزش بیشتری نسبت به پولی دارد که در آینده به دست می آوریم. برای بدست آوردن ارزش فعلی پول در آینده از نرخ تنزیل و برای بدست آوردن ارزش آتی پول موجود امروز از نرخ بهره استفاده می کنیم اما منظور از نرخ ارزش فعلی و ارزش آتی چیست. در ادامه به توضیح آن می پردازیم.
ارزش آتی چیست؟
منظور از ارزش آتی، ارزش پول در دست شما در آینده است. با دو روش می توان ارزش پول فعلی که در آینده باید پرداخت کرد را محاسبه کرد. البته بر حسب اینکه نرخ بهره ساده و یا مرکب است، محاسبه ارزش آتی آن نیز متفاوت خواهد بود اما به صورت کلی دو مفهوم کلی در مورد محاسبه ارزش آتی وجود دارد: تبدیل ارزش فعلی به آتی را مرکب کردن و تبدیل آن به صورت بالعکس را تنزیل گویند.
ارزش زمانی پول در آینده از مجموع در رقم محاسبه می شود: ارزش فعلی و بهره. بیشتر تراکنش های مالی شامل نرخ های بهره مرکب است، با این حال، برخی از معاملات مصرف کننده، سود کمی دارند. با وجود نرخ سود ساده، مبلغ بازپرداخت برابر با اصل به اضافه سود است. یعنی بهره فقط از اصل یا مبلغ وام گرفته شده دریافت می شود. به عنوان مثال، اگر یک میلیون تومان با نرخ سود 5 درصد وام بگیرید و پس از دو سال وام را پرداخت کنید، باید یک میلیون تومان به اضافه 2 سال سود بهره پرداخت کنید.
۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان = (۱ میلیون تومان × 2 × 0٫۰۵) + ۱ میلیون تومان = بازپرداخت با بهره ساده
در محاسبه نرخ بهره مرکب، مبلغی که باید پرداخت شود معادل سه قسمت فروش استقراضی، بهره تعلق گرفته به مبلغ استقراضی و بهره مشخص شده بر بهره خواهد بود.
ارزش زمانی پول چگونه محاسبه می شود؟
یکی از اساسی ترین معادلات مالی، ارزش آتی پول است. در صورتی که مبلغی پول با ارزش فعلی که نرخ بهره را پرداخت می کند، بعد از یکسال می توان ارزش آتی پول آن را با این فرمول محاسبه کرد.
PV(1+r)
در فرمول بالا، pv معادل ارزش فعلی و r معادل نرخ بهره است. 1+r را عامل رشد در نظر بگیرید که همان ضریب مرکب شدن است. با ادامه دادن این فرآیند برای یکسال بعد و مرکب شدن نرخ بهره، ارزش زمانی پول در آینده، از طریق فرمول زیر محاسبه خواهد شد.
FV=[PV*(1+r)](1+r)=PV*(1+r)2
براساس فرمول بالا، ارزش زمانی پول بعد از دو سال قابل محاسبه خواهد بود. اگر مرکب شدن برای n سال ادامه پیدا کند، ارزش آتی پول در آینده به صورت زیر محاسبه خواهد شد.
FV=PV*(1+r)N
مثالی در مورد ارزش زمانی پول
تصور کنید یک واحد آپارتمانی را خریده اید که قیمت آن 850 مییلون تومان خواهد بود اما در حال حاضر توانایی خرید چنین آپارتمانی را ندارید. با حسابی که شما انجام می دهید، توانایی خرید این آپارتمان را در چهار سال آینده را خواهید داشت. در صورتی که تورم اثرگذار بر قیمت آپارتمان باشد، قیمت شما بعد از 4 سال چقدر خواهد شد؟
ارزش فعلی: 850 میلیون
طبق فرمول ارزش زمانی ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ پول، قیمت این آپارتمان در چهار سال آینده، معادل دو میلیارد و صد و چهل و دو میلیون و چهارصد و دو هزار تومان خواهد شد.
000/FV=PV*(1+r)N= 850*(1+26)4=2/142/402
منظور از نرخ بهره پیوسته چیست؟
مواردی که تاکنون مورد بررسی قرار گرفتند، شامل مرکب شدن مجزا یا دوره ای بوده اند. درصورتی که بسیاری از تراکنش های مالی شامل نرخ بهره پیوسته می شوند. در این نوع از مرکب شدن نرخ بهره، در هر مرحله مرکب شدن به شدت افزایش خواهد یافت، چرا که نرخ بهره، تناوب مرکب شدن به شدت افزایش خوهد یافت. در صورتی که مرکب شدن بدون توقف ادامه داشته باشد، می توان برای محاسبه از معکوس لگاریتم طبیعی استفاده کرد.
منظور از تنزیل قیمت چیست؟
زمانی از تنزیل قیمت استفاده می شود که قصد محاسبه ارزش زمانی پولی در آینده به ارزش فعلی آن وجود داشته باشد. برای محاسبه تنزیل نیز از فرمول زیر استفاده خواهد شد.
PV=FV/(1+r)n
با استفاده از فرمول بالا می توان ارزش زمانی پولی کسب شده در آینده را برای زمان فعلی حساب کرد. منظور از تنزیل، همان فرآیند تبدیل ارزش آتی مبلغ به ارزش فعلی آن خوهد بود. مفهوم تنزیل در مباحث مدیریت مالی بسیار اهمیت داشته، زیرا امکان مقایسه بین ارزش های فعلی پرداختی های آتی را ایجاد خواهد کرد.
مفهوم ارزش زمانی پول از دیدگاه سرمایه گذاران
سرمایه گذاران معمولا درآمد کسب شده را به روش های مختلف با واحدهای ارزی مقایسه و ارزیابی می کنند. بر اساس تغییرات متفاوتی که بر واحدهای پولی حاکم است، انواع مختلفی وجود دارد. این تفاوت ها را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
واحد پول بر اساس زمان:
واحد های پول از نظر زمان دسترسی به آنها متفاوت هستند، هر چه زودتر بتوان به آنها دسترسی پیدا کرد، ارزش آنها بالاتر و بهره وری آنها بیشتر می شود.
واحدهای پول بر حسب ریسک:
بر این اساس، واحد های پولی با احتمال خرید بالاتر از واحدهای پولی با ریسک خرید کمتر ارزش بیشتری دارند. از دیدگاه تحلیلگر، واحد پولی با پتانسیل دسترسی کم ارزش سرمایه گذاری را ندارد.
نرخ ارز چیست؟
ارز این روز ها جایگاه محبوبی میان مردم پیدا کرده است و می توان گفت یکی از مشهور ترین روش های سرمایه گذاری ست، اما منطق حکم می کند قبل از شروع سرمایه گذاری در هر روش از جمله ارز باید اطلاعاتتان راجع به آن روش کامل باشد تا دچار اشتباه نشوید ما در این مطلب قصد داریم راجع به ارز و نرخ و انواع آن بحث نماییم، به همین منظور تا انتها همراه ما باشید.
نرخ ارز به چه معناست؟
در واقع نرخ ارز رقم و عددی ست برای معین کردن ارزش پول یک کشور نسبت به کشورهای خارجی.
نرخ ارز معمولا به دو روش بیان می شود:
- در روش اول، پول ملی کشور به عنوان پول پایه و پول واریز به عنوان پول متغیر معرفی و محاسبه می شود که این روش معمولا در کشورهای انگلیس و استرالیا اعمال می شود.
- روش دوم درست بالعکس روش اول، پول واریز، پول پایه بوده و پول ملی کشور پول متغیر می باشد.
به دلیل تسلط زیاد دلار بر بازار های اقتصادی بین المللی، دلار به عنوان واحد پول پایه در کشورها در نظر گرفته می شود.(به جز کشورهای انگلیس و استرالیا)
تفاوت ارز و پول
- حساب های آنلاین، چک ها، همه از انواع پول هستند، زمانی که این موارد تبدیل به سکه یا اسکناس شوند جز ارز محسوب می شوند.
- نکته جالب این است که برای اینکه ارز را در اختیار داشته باشید باید پرینت کنید در حالی که نیازی به پرینت پول نیست، برای درک بهتر به مثال زیر توجه نمایید:
- نکته ی بعدی این که حمل و نقل پول خیلی راحت تر از ارز است، زیرا شما به راحتی پول را حمل می کنید اما برای ارز به دلیل این که ارزتان از بین نرود باید به بانک مراجعه کنید.
- ارز در حقیقت پولی ست که وارد دنیا شده است
- برای معامله با ارز باید اطمینان حاصل کنید که ارز در حال گردش است اما از پول در هر جای دنیا می توانید برای خرید کالا و یا هر سرویسی استفاده کنید.
- ارز محدودیت داشته و شما اگر از کشوری به کشور دیگر مهاجرت کنید باید ارز خود را به ارز آن کشور تبدیل کنید چون هر کشوری ارز مخصوص و منحصر به فرد خودش را پرینت می کند اما پول ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ با توجه به نرخ تبدیل به پول کشورهای دیگر تبدیل می شود.
انواع نرخ ارز
در زیر با انواع نرخ ارز آشنا خواهید شد:
نرخ ارز حقیقی
نسبت قیمت های خارجی به قیمت های داخلی برحسب یک پول واحد را نرخ ارز حقیقی می گویند.
نرخ ارز موثر اسمی
ارزش پول یک کشور بر حسب یک میانگین وزنی از پول سایر کشور ها را نرخ ارز موثر اسمی می گویند.
همچنین به نرخ ارز موثر اسمی ، نرخ ارز با وزن تجاری هم گفته می شود
نرخ ارز موثر حقیقی
تقسیم یک میانگین وزنی از سبد کالایی کشور های طرف تجاری بر حسب پول ملی نسبت به قیمت آن در کشور را از نرخ ارز موثر حقیقی به دست می آورند.
عوامل موثر بر تعیین نرخ ارز
عوامل زیادی بر تعیین نرخ ارز تاثیر دارند که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
تراز پرداخت ها
تغییر و تحول در تراز پرداخت های یک کشور،به هر شکلی که باشد روی تاثیر مستقیمی روی نرخ آن ارز دارد.
قرض داشتن به کشور های خارجی، عامل موثر بر تعیین نرخ ارز!
بدیهی ست که هر اندازه یک کشور به کشور های خارجی بیشتر مقروض باشد ، نیاز آن به ارز خارجی برای پرداخت اصل و سود بدهی ها بیشتر می شود بنابراین بر ذخایر ارزی فشار وارد شده و این فشارها روی نرخ ارز های آن کشور هم تاثیر گذار بوده آنها را به سمت ضعیف شدن سوق می دهد.
نرخ ارز تورم را تکان می دهد!
در صورتی که نرخ تورم دو کشور با هم برابر باشد باید به عامل زیر توجه داشت:
باید به شاخص های خرده ارزش پول چگونه تعیین میشود؟ فروشی و عمده فروشی کشور ها نیز توجه داشت تا وضعیت هر کشور و نرخ ارز ها نسبت به یکدیگر تعیین شود.
سیاست های اقتصادی
و می رسیم به سیاست های اقتصادی و دقیقا درست فکر کردید، سیاست های اقتصادی یکی از مهم ترین عواملی ست که روی ارز تاثیر می گذارد که این سیاست ها شامل موارد زیر می باشند:
رشد عاقلانه عرضه پول
سیاست های درست مالی
رفتار های دیپلماسی بین المللی
سرمایه گذاری در مقایسه با نقدینگی و .
تعیین نرخ ارز در کشورهای مختلف معمولا به دو روش زیر انجام می شود:
نظام آزاد ارز
در حقیقت کشور هایی که ورود و خروج ارز در آنها آزاد بوده و بانک مرکزی دخالتی در بازار ارز آن ندارد، یک نظام ارزی آزاد وجود دارد که نظام ارزی آن کشور، با اصطلاح نظام آزاد ارز یاد می شود.
نظام کنترل ارز
در حالی که در کشور هایی که ورود و خروج ارز در آنها آزاد نیست و به واسطه دولت و بانک مرکزی کنترل می شود ، نظام ارزی ، نظام کنترل ارز نامیده می شود.
به ویژه این که در نظام آزاد ارز، نرخ ارز به صورت شناور بودخ و نواسانات عرضه و تقاضا نرخ ارز را تعیین می کند.
چه جالب! ارزهایی که بیشتر معامله می شوند! این هم برای اطلاعات بیشتر شما!
به گزارش خبرنگار بازار باشگاه خبرنگاران ، یك سری از ارزهــا هستند كه بیشتر از بقیه معامله میشوند و به ارزهــای اصــلی Major معروف هستند . برخی از ارزهای فیزیکی و مجازی را در جدول زیر مشاهده می کنید:
سفارشات در بازار ارز
تا اینجا با مفهوم نرخ ارز، انواع و دیگر تعاریف آن آشنا شده اید، به این مطلب برسیم که در بازار ارز سفارشات به چه صورت انجام می گیرد؟
سفارشات آنی
به معاملاتی که به صورت دستی و توسط خود معامله گر در بازار ارز صورت می پذیرد معامله آنی گفته می شود و با توجه به روند و نرخ فعلی بازار انجام میگیرد، انواع معاملات آنی به شرح زیر است:
Buy: سفارش خرید ارز پایه در مقابل ارز دیگر
Sell: سفارش فروش ارز پایه در مقابل ارز دیگر
سفارشات برای اجرا در آینده
در این نوع سفارشات، معامله گر پیش بینی میكند ك هر وقت قیمت از یك حد خاص عبور كرد بطور حتمی روند جدیدی رو به بالا یا پایین بوجود می آید بنابراین در داخل نرم افزار كارگزار خود تعریف میكند كه چنانچه نرخ به حد تعریف شده رسید، اقدام به خرید یا فروش كند.
نتیجه گیری
اطلاعات زیاد در زمینه ی ارز به شما در روند سوددهی و درآمد زایی کمک های بسیاری خواهد کرد پس هر روز به اطلاعاتتان اضافه کنید.
صفحه را نبندید، صبور باشید!
کلی مطالب خوانده نشده دارید، از جمله: نرخ بهره!
اگر بدانید در این صفحه چه ها گفته ایم، یک ثانیه مشاهده ی این صفحه را به تعویق نمی اندازید
دیدگاه شما