بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟

توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

یکی از اهداف مهم شرکت‌های مختلف ورود به بازار سرمایه است، زیرا ورود یک شرکت‌ به بازار سرمایه نشان‌دهنده رشد آن شرکت و معرفی آن در سطح کشور است. درجه اعتبار و ارزش شرکت‌هایی که سهامشان در بازار‌های مالی خریدوفروش می‌شوند بسیار بالاست، بنابراین شرکت‌ها در رقابت برای ورود به این بازار هستند.

معرفی بازارهای مختلف بازار سرمایه

به‌ طورکلی بازار سرمایه، بازاری است که در آن خرید و فروش ابزارهای مالی صورت می‌پذیرد. ابزارهایی مانند اوراق قرضه یا اوراق بهادار و… . بازار سرمایه از بازار پولی بزرگ‌تر و دارای اهمیت بسیاری است و خود به دو دسته بازار اولیه یا بازار دست اول، بازار ثانویه یا بازار دست دوم تقسیم می‌شود.

بازار اولیه:

بازاری که در آن برای اولین بار سهام یک شرکت یا یک واحد اقتصادی عرضه می‌شود و چون برای اولین بار این سهام عرضه شده است، فروشنده آن در اصل همان ناشر اوراق است و عایدی به دست آمده از عرضه این سهام منبع تأمین مالی آن شرکت خواهد شد.

بازار ثانویه:

بازاری است که در آن امکان خرید و فروش دوباره یا چند باره برای سهمی که اولین بار توسط شرکت عرضه شده است وجود دارد. سرمایه‌گذاران به جای اینکه خودشان به طور مستقیم از شرکت‌های ناشر اوراق را خریداری کنند، از سرمایه‌گذاران قبلی آن‌ها را می‌خرند. بازارهای بورس و فرابورس، بازار ثانویه هستند.
بر اساس اینکه چه نوع سهمی در بازار ثانویه مبادله می‌شود، این بازار به چهار دسته تقسیم می‌شود:
بازار اول: مرتبط با سهام شرکت‌های بورسی که در بورس معامله می‌شوند.
بازار دوم: مرتبط با سهام شرکت‌های غیر بورسی که در فرابورس معامله می‌شوند.
بازار سوم: مرتبط با سهام شرکت‌های بورسی که در فرابورس معامله می‌شوند.
بازار چهارم: بازاری که مرتبط به معاملات خصوصی است و بدون کارگزار و معامله‌گر، توسط شبکه‌های الکترونیکی صورت می‌گیرد. معمولاً معاملات عمده و بلوکی در بازار چهارم انجام می‌شوند و نهادها، عمده سرمایه‌گذاران این بازار هستند. (چنانچه در طول خواندن این مقاله با سوالی نظیر : چه مشخصه ای در معاملات بلوکی وجود دارد؟ می توانید بر روی سوال کلیک کنید تا اطلاع بیشتر کسب کنید.)

بازار بورس چیست؟

قبل از بیان اینکه تفاوت بورس و فرابورس چیست باید شناختی نسبت به این دو بازار داشته باشیم. بازار بورس محلی است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرند. در دسته‌بندی کلی بازار بورس به سه دسته طبقه‌بندی می‌شود. بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار.
به بازاری که دارایی‌های واقعی و فیزیکی مانند کالا در آن معامله می‌شوند، بورس کالا گفته می‌شود. به بازاری که در آن دارایی‌های مالی و یا به اصطلاح کاغذی (مانند سهام شرکت‌ها و اوراق مشارکت و..) خرید و فروش می‌شوند، بورس اوراق بهادار و به بازاری که در آن پول‌های خارجی دادوستد می‌شوند، بورس ارز می‌گویند که در حال حاضر بورس ارز در ایران فعالیت ندارد.
در این بازار برای سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران قوانینی وجود دارد که منافع هر دو طرف را حفظ می‌کند. سرمایه‌گذاری در بورس با هر میزان مبلغ امکان‌پذیر است. به‌عبارت ‌دیگر، هر فرد حقیقی یا حقوقی با حداقل سرمایه که در حال حاضر ۵۰۰ هزار تومان است، می‌تواند سهام شرکت‌های موجود در بازار سرمایه‌گذاری را خرید و فروش کند و از منافع آن برخوردار شود.

بازار فرابورس چیست؟

همان‌طور که گفته شد ورود به بازار اوراق بهادار از اهداف مهم هر شرکتی است اما دستیابی به این بازار برای بسیاری از شرکت‌ها میسر نیست زیرا شرایط لازم برای پذیرش را ندارند به همین منظور در آبان سال ۱۳۸۷ بازار فرابورس ایران تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار و با مجوز شورای عالی بورس فعالیت خود را آغاز کرد.
ساختار و جایگاه قانونی فرابورس ایران همانند بازار بورس است با این تفاوت که شرایط پذیرش شرکت‌ها و معامله در آن ساده‌تر است. فرابورس توانست بخشی از بازار سرمایه را که شرایط ورود به بازار بورس را نداشتند، سازمان‌دهی کند تا با سازوکارهایی ساده‌تر و در سریع‌ترین زمان به بازار مالی وارد شوند و در بهبود شرایط اقتصادی و مالی کشور مثمرثمر باشند.
بــازار سهام فرابورس ایران شامل پنج بازار اول، دوم، بازار پایه(زرد، نارنجی و قرمز)، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی است. در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری معامله می‌شود در بازار دوم تنها شرکت‌های سهامی عام حضور دارند که شرایط لازم برای حضور در بازار دوم را دارند و البته باید گفت شرایط آن ساده‌تر از بازار اول است.
در بازار دوم سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌ تأسیس و شرکت‌هایی که با افزایش سرمایه قصد دارند از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شوند نیز پذیرفته می‌شود. بازار بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس ایران است و تفاوت آن با دو بازار اول و دوم این است که شرکت‌های این بازار فرآیند پذیرش را طی نمی‌کنند. بازار پایه به سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز تقسیم‌بندی شده‌ است و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

حال که نسبت به دو بازار بورس و فرابورس شناخت پیدا کردیم در ادامه به تفاوت‌ بورس و فرابورس می‌پردازیم و مهم‌ترین آن‌ها را بیان می‌کنیم.

1. یکی از تفاوت‌های اساسی بورس و فرابورس، تفاوت در ساختار آن‌ها است. بورس شامل دو بازار اول و دوم است. در صورتی ‌که فرابورس پنج بازار دارد. بازارهای متنوع در فرابورس برای جذب سلایق مختلف صورت گرفته تا سرمایه‌گذاران در شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند و ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش ‌دهند. نکته دیگر اینکه، در بازار بورس شرکت‌هایی که در بازار دوم فعالیت می‌کنند، اگر عملکرد مناسب داشته باشند به بازار اول منتقل می‌شوند و بالعکس.
2. پذیرش شرکت‌ها در فرابورس با سهولت بیشتری صورت می‌گیرد در واقع معیارهای پذیرش در فرابورس نسبت به بورس ساده‌تر است. معیارهایی چون: حداقل سرمایه ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته و…
3. تفاوت چندانی در روش معامله در این دو بازار وجود ندارد اما انعطاف زمانی در معاملات فرابورس بیشتر است. خرید و فروش از طرق پلتفرم‌های آنلاین صورت می‌گیرد اما ساعات انجام معاملات در فرابورس در برخی روزها تمدید می‌شود.
4. تفاوت بورس و فرابورس در قوانین جاری در این دو بازار هم مشهود است. قوانین استاندارد در بازار فرابورس از انعطاف بیشتری برخوردار است و قوانین در بیشتر مواقع با توافق طرفین صورت می‌گیرد. البته این موضوع باعث می‌شود که قیمت‌ها از شفافیت کمتری برخوردار باشند و ریسک‌پذیری بیشتری را طلب می‌کند. این در حالی است که در بازار بورس به علت شفافیت قیمت‌ها این ریسک‌پذیری بسیار کمتر است.
5. حد نوسان روزانه برای شرکت‌های بازار بورس، 4 درصد و برای شرکت‌های بازار فرابورس 5 درصد است و بازار فرابورس یک درصد بیشتر از بازار بورس نوسان روزانه دارد.

مزیت‌های بازار فرابورس

تمام مزایایی که برای بازار بورس در قانون بازار مقرر شده برای بازار فرابورس هم وجود دارد. به طور خلاصه دربیان تفاوت‌های بازار بورس و فرابورس به مواردی اشاره کردیم که در حقیقت بخشی از آن‌ها جزئی از مزیت‌های بازار فرابورس محسوب می‌شدند اما در ادامه این بحث به باقی مزیت‌های این بازار اشاره می‌کنیم. بازار فرابورس برای سهامداران خود جذابیت‌هایی دارد. ازجمله:

• افزایش قیمت و سوددهی: سرمایه‌ای که با تورم ارزش خود را از دست می‌دهد و قدرت خریدی که روزبه‌روز در حال کاهش است با سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های فرابورس حفظ می‌شود. البته میزان سوددهی شرکت بسته به مدیریت شرکت، تقاضای بازار و اوضاع کلی اقتصاد جامعه دارد.
• معافیت مالیاتی: در پرداخت مالیات، شرکت‌‌های فرابورسی از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند.
• داشتن حق رأی: در مجمع عمومی، صاحبان سهام شرکت‌ها به نسبت تعداد سهام خودشان حق رأی دارند.
• تنوع سرمایه‌گذاری: اوراق بهاداری که در فرابورس عرضه می‌شود تنوع زیادی دارند و این موضوع سبب می‌شود سرمایه‌گذاران سهم‌های مختلفی را انتخاب کنند و ریسک خود را پایین بیاورند.
• اطمینان از محل سرمایه‌گذاری: اگر شرکتی نتواند شرایط و ضوابط مشخص شده در بازار فرابورس را داشته باشد جایی در این بازار ندارد، بنابراین شرکتی در این بازار پذیرفته می‌شود که می‌تواند اطمینان خاطر سرمایه‌گذار را جلب کند.
• اولویت خرید سهام جدید الانتشار: سهامداران شرکت در خرید سهام جدید شرکت، نسبت به سایر خریداران اولویت دارند.
• سهولت در نقل و انتقال سهام: نقل و انتقال سهم شرکت‌ها در بورس فرآیندی ساده و کم هزینه‌ است و نیاز به صرف وقت زیاد یا گذراندن مراحل اداری پیچیده ندارد.
• اطلاع رسانی هماهنگ به سرمایه‌گذاران: مراجع رسمی برای اطلاعرسانی به عموم مردم، پس از پذیرفته شدن شرکت در فرابورس ایجاد می‌شوند و با ارائه گزارش‌های دقیق بستری برای اعتماد سپرده‌گذاران فراهم می‌آورند.
• امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ تسهیلات بانکی: بعد از پذیرفته شدن سهام شرکت‌ها در فرابورس، امکان وثیقه‌گذاری سهام و گرفتن تسهیلات بانکی بر روی سهم به وجود می‌آید زیرا شبکه‌‌های بانکی کشور، سهام شرکت‌های پذیرفته ‌شده را برای دریافت تسهیلات خود بــه رسمیت می‌شناسند. البته باید به این موضوع توجه کرد که هنگامی‌ که سهام وثیقه می‌شود دیگر امکان انجام معامله روی آن وجود ندارد.
• اوراق مشارکت و گواهی سپرده: پذیره‌نویسی و انتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده و معامله دست‌دوم این اوراق در فرابورس انجام می‌شود. در واقع شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس، با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرح‌های موردنظر خود را از طریق انتشار این اوراق تأمین می‌کنند.
• خروج آسان از فرابورس: اگر تحت هر شرایطی، شرکتی تصمیم گرفت که از فرابورس خارج شود به سهولت و با گذراندن فرآیند مشخص و ثابتی می‌تواند از این بازار خارج شود و یا حتی به شرکت سهامی خاص تبدیل شود. در واقع شرکت‌های حاضر در فرابورس آسان‌تر می‌توانند به بازارهای دیگر منتقل شوند.
• سهولت پذیرش: پذیرش شرکت‌های سهامی عام در فرابورس نسبت به بورس شرایط کمتری می‌خواهد. و درنتیجه معمولاً دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها کمتر از یک ماه به طول می‌انجامد.
• نبود حجم مبنا: در بازارفرابورس حجم مبنا وجود ندارد و این امر سبب شده تا معاملات روان‌تر صورت پذیرد و نقد شوندگی بالاتری داشته باشند. در اصل عرضه و تقاضا برای سهام درزمان کوتاهی به تعادل می‌رسد و صف‌های خرید و فروش برای مدت زیادی ادامه نمی‌یابد.

سخن آخر

حال که با بازار بورس و فرابورس آشنا شدیم و نسبت به تفاوت بورس و فرابورس شناخت پیدا کردیم با دید بازتر و بینش بهتری به معامله در این بازارها می‌پردازیم، زیرا که مزایای سرمایه‌گذاری در بورس فراوان است و در صورت یادگیری آموزش سرمایه‌گذاری در بورس و شناخت مفاهیم ذکر شده، می‌توانید به بازدهی دلخواه خود دست پیدا کنید.

سوالات رایج بازار فرابورس

رایج‌ترین بازارها در فرابورس ایران، بازار اول، بازار دوم و بازار پایه است. نمادهایی که در بازار اول فرابورس درج می‌شوند دارای ریسک کم‌تری نسبت به بازار دوم هستند و به همین ترتیب نمادهای بازار اول و دوم ریسک کمتری نسبت به بازار پایه دارند. بازار پایه از شرکت‌هایی که ورشکسته شده‌اند یا در معرض ورشکستگی هستند، تشکیل شده است. همچنین شرکت‌ها در این بازار، بسته به میزان ریسک سرمایه‌گذاری به سه تابلو زرد (دامنه نوسان ۳ درصد)، نارنجی (دامنه نوسان ۲ درصد) و قرمز (دامنه نوسان ۱ درصد) دسته‌بندی می‌شوند.

بازار سرمایه چیست؟

بازار سرمایه، بازاری است که در آن پس انداز کنندگان، بنگاه های اقتصادی و سایر نهادهای مالی فعال در این بازار برای بلند مدت با یکدیگر مبادله مالی انجام می دهند. یعنی به عنوان مثال پس انداز کنندگان با خرید انواع ابزارمالی یا اوراق بهادار بلند مدت رایج در بازار سرمایه، با هدف کسب سود بیشتر و سرمایه گذاری مالی اقدام به مبادله می کنند و بنگاه های اقتصادی با هدف تامین مالی، اوراق بهادار مورد تقاضا در این بازارها را منتشر می کنند و به پس انداز کنندگان می فروشند.

بازار سرمایه متشکل از بازارهای اولیه و بازارهای ثانویه است. بازارهای اولیه با تجارت اوراق بهادار جدید سهام و سایر اوراق بهادار سرو کار دارند، در حالی که بازار ثانویه با مبادله بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ اوراق بهادار موجود یا قبلاً منتشر شده سروکار دارد.

هدف بازارهای سرمایه

بازارهای سرمایه به دنبال بهبود کارایی معاملات هستند. این بازارها کسانی را که صاحب سرمایه هستند و کسانی که به دنبال سرمایه هستند، با هم در یکجا جمع می کنند و محلی را فراهم می کنند که اشخاص اقتصادی بتوانند اوراق بهادار را مبادله کنند. نکته ی قابل توجه و جالب این است که بیشتر بازارها در مراکز عمده مالی از جمله نیویورک، لندن، سنگاپور و هنگ کنگ متمرکز شده اند.

نکته: شرکت های مالی که بیشتر در بازارهای خصوصی و غیر دولتی درگیر هستند، بخشی از بازار سرمایه هستند. این ها شامل بانک های سرمایه گذاری، خصوصی و بنگاه های سرمایه گذاری خطرپذیر در مقابل فروشندگان کارگزار و مبادلات عمومی می باشند.

انواع بازار سرمایه

بازارهای سرمایه در درجه اول دارای دو نوع اوراق بهادار می باشند:

1. اوراق بهادار سهام
2. اوراق بدهی

هر دو نوع، سرمایه متفاوتی هستند که بازده و ریسک های مختلفی را به سرمایه گذاران ارائه می دهند و تعهدات متفاوتی را برای استفاده کنندگان از سرمایه فراهم می کنند.

1. اوراق بهادار سهام

این اوراق، در بورس اوراق بهادار معامله می شوند و در اصل اوراق بهادار سهام، مالکیت بخشی از یک تجارت یا سرمایه گذاری است. یعنی هنگامی که صاحب اوراق بهادار سهام یک شرکت هستید، اساساً بخشی از آن شرکت را در اختیار دارید و در هر درآمدی که شرکت در آینده کسب می کند، حق دارید.

2. اوراق بهادار بدهی

اوراق بهادار بدهی در بازار اوراق قرضه معامله می شود که می تواند به صورت اوراق قرضه یا اسکناس باشد. آنها در اصل نشان دهنده وام گرفتن پول است که در تاریخ سررسید با بهره بازپرداخت می شوند.

در واقع این بهره است که وام دهندگان را وادار می کند پول خود را وام دهند. وام گیرندگان امروز پول را می گیرند، از آن برای تأمین مالی عملیات خود استفاده می کنند و پول را به علاوه ی نرخ بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ بهره مشخص شده در تاریخ مشخصی بازپرداخت می کنند.

اوراق بهادار را می توان در دو نوع بازار خرید و فروش کرد:

• بازار اصلی: زمانی است که یک شرکت مستقیما اوراق بهادار را در ازای سرمایه منتشر کند.
• بازار ثانویه: زمانی است که دارندگان اوراق بهادار در معامله ای جدا از شرکت صادر کننده با سرمایه گذاران دیگر تجارت می کنند.

مزایای بازار سرمایه

بازار سرمایه دارای مزایایی از جمله موارد زیر می باشد:

• حرکت سرمایه را برای استفاده بیشتر از سودآوری و بهره وری بیشتر برای افزایش درآمد ملی تسهیل می کند.
• رشد اقتصادی را تقویت می کند.
• پس انداز برای تأمین مالی سرمایه گذاری بلند مدت
• تجارت اوراق بهادار را تسهیل می کند.
• به حداقل رساندن هزینه معاملات
• ارتقای شفافیت اطلاعات
• ارزیابی سریع ابزارهای مالی
• از طریق معاملات مشتق، بیمه را در برابر تهدیدهای بازار یا قیمت ارائه می دهد.
• تسویه معاملات را تسهیل می کند.
• بهبود اثربخشی بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ تخصیص سرمایه
• در دسترس بودن مداوم بودجه

معاملات بازار سرمایه

همانطور که قبلاً ذکر شد، معاملات می توانند در دو نوع بازار انجام شوند. هم بازار اصلی و هم بازار ثانویه میزبان معاملات هستند.

برای بالغ شدن یک شرکت از یک شرکت نوپا به یک شرکت بزرگتر، آنها معمولاً برای گسترش فعالیت های خود به سرمایه و تامین مالی نیاز دارند. آنها سرمایه مورد نیاز را از طریق بازارهای سهام در بورس اوراق بهادار، یا از طریق بازارهای بدهی تامین می کنند.

معاملات توسط چه کسانی انجام می شود؟

معاملات توسط بانکداران، وکلا و حسابداران سرمایه گذاری انجام می شود که اطمینان حاصل می کنند سرمایه گذاران مایل به سرمایه گذاری در شرکت هستند.

پس از سرمایه گذاری پول چه اتفاقی می افتد؟

پس از سرمایه گذاری پول و انتشار اوراق بهادار در ازای آن، سرمایه گذاران می توانند تصمیم بگیرند که اوراق بهادار خود را در بازار ثانویه به سایر سرمایه گذاران بفروشند یا آنرا نگه دارند.

بازارهای سرمایه خصوصی و تفاوت آن با بازار های سرمایه عمومی

اوراق بهادار با معامله عمومی می تواند به هر کسی داده شود و افشای کامل در مورد اطلاعات شرکت های بازار سرمایه عمومی وجود دارد. با این وجود، بازارهای خصوصی بزرگی نیز وجود دارد که اوراق بهادار بصورت خصوصی در آن نگهداری و معامله می شوند. در بازارهای عمومی می توانید در چند ثانیه یک اوراق بهادار را بفروشید اما در بازارهای خصوصی یافتن خریدار مدت زمان بیشتری طول می کشد.

توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.

مزیت بازارهای سرمایه خصوصی

بازدهی معمولاً در بازارهای خصوصی بسیار بیشتر است. از دیدگاه شرکت، آنها می توانند بدون بررسی و نظارتی که در لیست عمومی وجود دارد، سرمایه جمع کنند.

محصولات بازار سرمایه

محصولات بازار سرمایه بسیار متنوع هستند که به برخی از آنها اشاره کردیم:

• اوراق بهادار سهام
• کالاها
• اوراق بدهی
• ارز خارجی
• مشتقات

هر یک از موارد فوق در بازارها و صرافی های مختلف خرید و فروش می شود. برخی از اینها متمرکز هستند؛ مانند اوراق بهادار سهام، ارز خارجی و برخی از اوراق بهادار مشتق.

برخی دیگر غیر متمرکز و بدون صرافی یا کارگزار، بین فعالان بازار معامله می شوند؛ مانند اوراق بهادار بدهی، کالاها و سایر مشتقات.

اثرات بازار سرمایه

تشکیل سرمایه

این بازارها اجازه می دهند سرمایه های بلااستفاده سرمایه گذاری و به کار گرفته شوند.

سهولت دسترسی

در عصر امروز، بازارهای سرمایه به طور فزاینده ای در دسترس قرار گرفته اند و سرمایه گذاران قادرند به راحتی در آنها خرید و فروش کنند.

رشد اقتصادی

با تسهیل بازار برای وام گیرندگان و وام دهندگان، بازار سرمایه جریان کارآمدتری از سرمایه را ایجاد می کند. مشاغل نیازمند وام و سرمایه، می توانند به بازار سرمایه بیایند و در ازای صدور اوراق بدهی تقاضای خود را برای دریافت این وام انجام دهند. متناوبا، می توانند بخشی از شرکتهای خود را در ازای سرمایه در بورس سهام بفروشند.

نقد شوندگی سرمایه

در بازارهای سرمایه، برای کسانی که قبلاً سرمایه گذاری کرده اند، بسیار آسان است که در ازای دریافت دارایی نقدی، دارایی را به شخص دیگری بفروشند. اگر می خواهید یک دارایی را به قیمت روز بازار بفروشید، تقریباً همیشه یک خریدار وجود دارد که به شما این امکان را می دهد که یک دارایی بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ را به پول نقد تبدیل کنید.

تنظیم قیمت ها

یکی از عملکردهای اصلی بازار سرمایه اطمینان از قیمت دقیق دارایی است. قیمت یک سهم می تواند به دنبال اخبار خوب به سرعت افزایش یابد یا در واکنش به گزارش سالانه ضعیف، چشم انداز بدی داشته باشد.

بازگشت سرمایه

در عین حال، بازارهای سرمایه فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند تا عملکرد خود را در خلق بیشتر ثروت افزایش دهند. حساب های پس انداز سود کمی دارند، به ویژه در مقایسه با بازده اکثر سهام. بنابراین بازار سرمایه به سرمایه گذاران این فرصت را می دهد تا نرخ بازدهی بالاتری داشته باشند.

بازارهای اوراق قرضه

انواع مختلفی از اوراق قرضه وجود دارند که اصلی ترین آنها عبارتند از:

اوراق قرضه شرکتی

اوراق قرضه شرکتی مخصوص مشاغلی هستند که در ازای "اوراق قرضه" با نرخ تعیین شده بهره، پول قرض می گیرند. این اوراق معمولاً با اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید پنج سال یا کمتر عرضه می شوند. اوراق قرضه متوسط، با سررسید بین 5 تا 12 سال و اوراق قرضه بلند مدت با سررسید بیش از 12 سال می باشند.

اوراق ناخواسته

اوراق قرضه ناخواسته بازده بالایی را ارائه می دهند، بسیار بالاتر از انواع دیگر. با این حال آنها همچنین بالاترین سطح خطر را دارند. به این دلیل که شرکت هایی که این اوراق را منتشر می کنند یا کوچک هستند یا قابل اعتماد نیستند. به عبارت دیگر، احتمال بازگشت سرمایه اولیه می تواند کم باشد.

اوراق قرضه خارجی

اوراق قرضه خارجی در یک کشور توسط واحد خارجی با ارز محلی منتشر می شود. به عنوان مثال، یک شرکت هندی ممکن است بخواهد مقداری سرمایه در آمریکا جمع کند زیرا قادر به جذب آن در بازارهای سرمایه هند نیست. به نوبه خود، ممکن است 1 میلیون دلار اوراق قرضه خارجی به دلار آمریکا منتشر کند. بنابراین بدهی با دلار آمریکا قابل بازپرداخت است.

تفاوت بازار سرمایه و بازار پول

بازارهای سرمایه بازارهایی هستند که در آنها اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال مورد معامله قرار می گیرند. متداول ترین اوراق بهادار بازار سرمایه شامل سهام، اوراق قرضه و اعتبارات سرمایه گذاری املاک و مستغلات (REITs) است. بازارهای پول بازارهای محصولات مالی با سررسیدهای کمتر از یک سال هستند. رایج ترین ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه داری ایالات متحده، اوراق تجاری، گواهی سپرده (CD) و توافق نامه های خرید مجدد است. اگرچه این تمایز سررسید برای نهادهای تجاری و دولتی با نیازهای مختلف مالی مهم است اما برای سرمایه گذاران با افق های سرمایه گذاری مختلف و درجات مختلف ریسک پذیری نیز مفید می باشد.

جمع بندی

در این مطلب با مفهوم بازار سرمایه آشنا شدیم. در بازارهای سرمایه بطور کلی دو نوع اوراق بهادار شامل سهام و اوراق بدهی معامله می شوند. شرکت های تولیدی و تجاری با انتشار هر کدام از این اوراق و عرضه ی آنان در بازار سرمایه می توانند سرمایه ی مورد نیاز خود برای گسترش فعالیت یا سایر موارد را تامین کنند. هر یک از این اوراق بهادار دارای شرایط و ضوابط خاص خود می باشند که در این مطلب به آنها اشاره کردیم.

تحقیقات بازار چیست و چه کاربردی دارد؟

امروزه مشتریان نقش و جایگاه قدرتمندی در بازار دارند. آن‌ها می‌توانند قبل از انتخاب هر خدمات یا محصولی، تحقیقات زیادی انجام دهند تا به بهترین تصمیم برسند. ضمن اینکه می‌توانند علاوه بر صحبت با نمایندگان فروش شما، نظرات دیگر مصرف‌کنندگان را هم بپرسند و بعد تصمیم‌گیری کنند. با در نظر گرفتن این نکته، آیا شما استراتژی بازار خود را مطابق با روش تحقیق و خرید امروز مشتریان طراحی کرده‌اید؟ برای این کار ابتدا باید به درک درستی از مشتریان خود برسید؛ اینکه آن‌ها چه کسانی هستند و چه مسائلی بر رفتار و تصمیم آن‌ها به خرید تأثیر می‌گذارد. اگر بخواهیم خلاصه بگوییم، باید تحقیقات بازار درست و دقیقی داشته باشید.

تحقیقات بازار به چه معناست؟

منظور از تحقیقات بازار تمام اطلاعاتی است که شما در رابطه‌ با بازار و مشتریان هدف خود جمع‌آوری می‌کنید تا اطمینان پیدا کنید محصول جدیدی که قصد تولیدش را دارید در بازار مشتری خواهد داشت یا نه؟ آیا محصول قبلی شما هنوز در بازار متقاضی دارد؟ آیا برند شما می‌تواند آن‌طور که باید، ارزش‌های شرکت شما را منتقل کند؟ اطلاعاتی که از تحقیقات بازار به دست می‌آیند، می‌توانند به سؤالات زیادی در مورد وضعیت یک صنعت پاسخ دهد. اما برای بازاریاب‌ها تکیه کردن به این اطلاعات به‌عنوان منبعی برای شناخت مشتریان، کار راحتی نیست. کسانی که تحقیقات بازار را انجام می‌دهند ممکن است هفته‌ها یا حتی‌ ماه‌ها زمان بگذارند تا بتوانند چندین حوزه‌ی بازار را بررسی کنند و در نهایت به تصویر دقیقی از چشم‌انداز کسب‌وکارشان برسند. با این‌ حال، تحقیق در مورد یکی از این حوزه‌ها هم می‌تواند شما را به شناخت بیشتری از مشتریانتان برساند. ضمن اینکه به کمک این اطلاعات می‌توانید ارزشی را به آن‌ها پیشنهاد دهید که مشابه کسب‌وکار دیگری نیست.

بدون شک تجربه‌ی شما و همچنین مشتریان فعلی‌تان، می‌توانند اطلاعات قابل قبولی در مورد وضعیت بازار به شما بدهند. اما به کمک تحقیقات بازار اطلاعاتی فراتر از این‌ها به دست می‌آورید. دو نکته را فراموش نکنید:

• رقبای شما هم تجربه‌ی مشابهی در این صنف و نسبت به این مشتریان دارند.
• مشتریان شما نشان‌دهنده‌ی نگرش بخشی از بازار هستند نه همه‌ی آن.

دلیل اهمیت تحقیقات بازار

تحقیقات بازار به شما کمک می‌کنند تا جایگاه درست مشتریان خود را ببینید. هرچه بیشتر پیش می‌رویم و هیاهوی دنیایمان بیشتر می‌شود، توجه به درخواست واقعی مشتری هم ارزشمندتر از قبل می‌شود. زمانی که به درک درستی از مشکلات خریداران و راه‌حل‌های مطلوبشان برسید، می‌توانید محصولات یا خدماتی را هم طراحی کنید که به‌درستی نیازهای آن‌ها را برطرف می‌کند.

ضمن اینکه تحقیقات بازار به شما کمک می‌کنند تا نسبت به طیف وسیعی از اطلاعات که بر سود نهایی شما تأثیرگذارند، آگاهی پیدا کنید:

• منابع مشتریان فعلی و مخاطبان هدف شما برای تحقیق در مورد محصولات یا خدمات مورد نیازشان
• رقیبی که مخاطبان هدف شما برای کسب اطلاعات، امکانات یا خرید سراغش می‌روند.
• آنچه که در صنعت شما و در میان مشتریانتان تِرند شده و متقاضی بیشتری دارد.
• چه کسانی بازار شما را تشکیل می‌دهند و چه چالش‌هایی دارند.
• چه چیزی بر خرید و تبدیل مخاطبان هدف شما تأثیر می‌گذارد.
• نگرش مشتریان نسبت به موضوع، محصول یا برندی خاص
• اطلاعات درباره‌ی وجود یا عدم وجود تقاضا نسبت به ابتکارات تجاری که شما روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اید.
• نیازهای مغفول مانده یا برطرف نشده‌ی مشتریان که می‌توانند به فرصتی برای فروش تبدیل شوند.
• نگرش در مورد قیمت‌گذاری محصولات یا خدماتی خاص

انواع تحقیقات بازار

به‌صورت کلی می‌توان گفت ۸ نوع تحقیق بازار وجود دارد که در ادامه آن‌ها را توضیح خواهیم داد:

تحقیقات اولیه

اطلاعاتی هستند که خودتان و به کمک روش‌های مختلفی، از بازار هدف جمع‌آوری کرده‌اید. ازآنجایی‌که این اطلاعات را خودتان جمع‌آوری کرده‌اید، پس مالکشان هم شما هستید. اطلاعات خام حاصل از این تحقیقات در دو دسته جای می‌گیرند: اطلاعات اکتشافی (ماهیت مشکلاتی را تعیین می‌کنند که هنوز به‌وضوح تعریف نشده‌اند) و اطلاعات قطعی (اطلاعاتی که در راستای حل مشکلات اطلاعات اکتشافی هستند). این اطلاعات از شرکت‌کنندگان جمع‌آوری می‌شوند و با تحلیلشان می‌توان به بینشی نسبت به بازار هدف رسید.

انواع روش‌های تحقیقات بازار اولیه عبارت‌اند از:

گروه‌‌های متمرکز: در گروه‌های متمرکز تحقیقات اولیه، تعدادی از افراد که در واقع نمونه‌ای از شرکت‌کنندگان هدف شما هستند، بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و دموگرافیک، دور هم جمع می‌شوند. یک مصاحبه‌کننده یا پژوهشگر گفتگویی انجام می‌دهد و سؤالاتی را مطرح می‌کند که از پاسخ‌هایشان می‌توان به اطلاعات موردنظر رسید.

مصاحبه‌های فردی: این روش به‌صورت گفتگوی مستقیمی بین مصاحبه‌گر و یک شرکت‌کننده صورت می‌گیرد. پژوهشگر با مطرح‌کردن سؤالات باز، بحث را شروع می‌کند.

زمینه‌یابی: در این روش، فهرستی از پرسش‌های باز و بسته، به طرق مختلفی (دیجیتالی، نرم‌افزاری، ایمیلی و…) برای فرد شرکت‌کننده ارسال می‌شود. معیار تعیین این پرسش‌ها، اهداف شما هستند.

تحقیقات ثانویه

این تحقیقات در واقع استفاده از داده‌هایی است که قبلاً جمع‌آوری، تجزیه‌وتحلیل و منتشر شده‌اند. در نتیجه شما صاحب این داده‌ها نیستید. برخلاف تحقیقات اولیه که می‌توانند زمان‌بر و هزینه‌بر باشند، بیشتر اطلاعات تحقیقات ثانویه به‌صورت رایگان در دسترس هستند. بااین‌حال، جمع‌آوری این داده‌ها نیز مستلزم برنامه‌ریز دقیق و حساب‌شده‌ است. با درنظرگرفتن نقاط ضعف و قوت هر دو دسته، معمولاً نتایج حاصل از ترکیب دو روش اولیه و ثانویه، کاربردی‌تر هستند.

تحقیقات کیفی

تحقیقات بازار کیفی، مجموعه‌ای از داده‌های غیرعددی تحقیقات اولیه یا ثانویه هستند و ازاین‌جهت، اندازه‌گیری آن‌ها دشوارتر است. انتخاب این دسته از اطلاعات به این جهت است که عمق بیشتری به داده‌ها می‌دهد. اطلاعات حاصل از تحقیقات کیفی می‌توانند در راستای خلاصه کردن و یا رسیدن به یک نتیجه و استنباط کلی از وضعیت بازار استفاده شوند. برای مثال می‌توان از این روش برای پیداکردن واکنش جامعه‌ی هدف نسبت به محصولی جدید و توضیح آن به شرکت کمک گرفت.

تحقیقات کمّی

تحقیقات بازار کمی، مجموعه‌ای داده‌های عددی تحقیقات بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ اولیه یا ثانویه هستند و به همین دلیل، جمع‌آوری آن‌ها آسان‌تر است. این دسته از تحقیقات بازار به محققان کمک می‌کنند تا بر اساس ارقام و شواهد واقعی، معیارهای تاریخی را بررسی کنند. برای جمع‌آوری این اطلاعات روش‌های مختلفی وجود دارد؛ رأی‌گیری، زمینه‌یابی، آمار وب، سوابق مالی و دیگر روش‌ها. نکته‌ی مهم ماهیت اکتشافی این داده‌هاست. ضمن اینکه برخلاف اطلاعات کیفی عمق زیادی ندارند. تحقیقات بازار کمّی، می‌توانند دانش پایه و موردنیاز محققان را برای بررسی بیشتر فرضیه‌ها از بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ طریق تحقیقات بازار کیفی، تأمین کنند.

۴ روش تحقیق بعدی مختص حوزه‌های موضوعی هستند که اطلاعات خاصی را به همراه دارند:

تحقیقات برندینگ

اطلاعات حاصل از این روش به یک شرکت کمک می‌کنند تا برند خود را ایجاد، مدیریت و حفظ کنند. این تحقیقات می‌توانند مرتبط با لحن، تصاویر، ارزش‌ها یا هویت شرکت باشند. این اطلاعات را می‌توان از طریق مصاحبه، گروه‌های متمرکز یا زمینه‌یابی به دست آورد. برای مثال زمینه‌یابی‌های آگاهی از برند، از شرکت‌کنندگان می‌پرسند که آیا این نام‌ تجاری را می‌شناسند؟ یا اینکه آیا این محصول چیزی هست که آن‌ها نسبت به خرید آن علاقه داشته باشند.

حوزه‌های دیگر این دسته از تحقیقات بازار نیز حول وفاداری به برند، درک برند، موقعیت برند، ارزش برند و هویت برند است. هدف تحقیقات برندینگ فهمیدن این است که چطور می‌توان متوجه شد:

• آیا برند شما عملکرد خوبی در مقابل سایر رقبایش دارد؟
• آیا حوزه‌هایی برای بهبود عملکرد برند شما وجود دارد؟
• آیا نکات مثبتی برای به نمایش گذاشتن و ارائه‌ی تصویری بهتر از برند شما وجود دارد؟

تحقیقات مشتری

تحقیقات بازار مشتری بر نکات کلیدی که می‌توانند بر مشتریان شما اثر بگذارند تمرکز دارد. این اطلاعات به دنبال تغییراتی در شرکت شما هستند که فروش بیشتر را تشویق می‌کنند. هدف این دسته از تحقیقات شناخت عمیق‌تر مشتریان و یادگیری مستمر تعامل با آن‌هاست. بعضی از موضوعاتی که تحقیقات مشتری به آن می‌پردازند عبارت‌اند از: میزان رضایت مشتریان، وفاداری مشتریان و تقسیم‌بندی مشتریان. ضمن آنکه با بررسی اطلاعات حاصل از سوابق خرید، نقشه‌ی سفر مشتری، ویژگی‌های شخصیتی و جمعیت‌شناختی نیز به نتایج مهمی می‌رسید. تحقیقات اولیه‌ای نظیر نظرسنجی‌های اینترنتی یا بررسی میزان رضایت مشتری به‌صورت تلفنی هم می‌توانند جزئیات بیشتری ارائه دهند.

تحقیقات رقیبان

تحقیق در مورد رقیبان، به شناخت آن‌ها و همچنین نقاط قوت و ضعفشان در مقایسه با سازمان شما، می‌پردازد. ضمن آنکه می‌تواند در مورد پیشنهاد رقابتی (مزیت رقابتی) شما در بازار یا نحوه‌ی ورود به یک بازار جدید باشد. هدف این دسته از تحقیقات بازار برنامه‌ریزی برای آینده به کمک آینده‌پژوهی و گوش‌دادن به ترجیحات مشتریان است.

به کمک تحقیقات اولیه می‌توانید در مورد ترجیحات خرید مشتریان با آن‌ها مصاحبه کنید درحالی‌که با داده‌های حاصل از تحقیقات ثانویه می‌توانید میزان تسلط، فروش و ساختار رقبای خود در بازار را بررسی کنید. با تجزیه‌وتحلیل این اطلاعات متوجه می‌شوید که چه ایده‌هایی باعث تمایز و چه تغییراتی باعث پیروزی شما در رقابت با دیگر کسب‌وکارهای مشابه خواهد شد.

تحقیقات محصول

نتایج حاصل از تحقیقات بازار محصول به شما این اطمینان را می‌دهند که محصولات یا خدمات شما برای عرضه در بازار مناسب هستند و تا میزانی که امکان دارد عملکرد خوبی دارند. هدف این دسته از تحقیقات این است که به شما بگویند اگر محصول شما ارزشی را ارائه دهد و به‌درستی کار کند، توسط مشتریانتان چطور درک می‌شود. ضمن اینکه می‌توانند شما را به ایده‌هایی برای ارتقا و توسعه‌ی محصولات در آینده برسانند.

تحقیقات محصول نیز چندین حوزه را در بر می‌گیرند:

• برندینگ محصول: آیا برند و طراحی محصول می‌تواند مشتریان را به روش موردنظر جلب ‌کند؟
• تست ویژگی‌های محصول: این تحقیقات را می‌توان در مراحل مختلف توسعه‌ی محصول، در بازارهای هدف انجام داد تا واکنش‌ها را نسبت به ویژگی‌های جدید یا بهبود یافته‌ی محصول بررسی کرد.
• تفکر طراحی محصول: چه راه‌حل‌هایی می‌تواند مشکلات فعلی یا آتی مشتریان شما را برطرف کند؟
• بازاریابی محصول: آیا پیام‌های بازرگانی شما می‌توانند به ماندگاری و فروش بیشتر محصولتان کمک کنند؟ آیا این پیام‌ها قابلیت بهبود دارند؟

برای این دسته از تحقیقات بازار، تحقیقات اولیه مزیت آشکاری دارند؛ برای مثال به کمک زمینه‌یابی‌ها و نظرسنجی‌ها می‌توان محبوبیت یا میزان کارایی یک ویژگی خاص در محصول را اندازه‌گیری و تحلیل کرد. یا در یک مصاحبه‌ی حضوری می‌توان عملکرد واقعی محصول را در زمان استفاده‌ی مشتری، مشاهده کرد.

در نهایت توجه داشته باشید که تحقیقات بازار به شما این امکان را می‌دهند تا نسبت به نمونه‌ی بزرگ‌تری از جامعه‌ی هدفتان اطلاعات کسب کنید. در اطلاعات خود، سوگیری‌ها و فرض و گمان‌ها را حذف کنید تا بتوانید به عمق نگرش مخاطبان هدف خود برسید. در نتیجه با آگاهی داشتن نسبت به یک تصویر بزرگ‌تر، می‌توانید تصمیم‌های تجاری بهتری هم بگیرید.

تفاوت بورس با فرابورس و مزایای فرابورس

آیا میدانید که تفاوت بورس و فرابورس چیست و چگونه میتوان در این بازارها به سرمایه گذاری پرداخت؟ به طور حتم برای بسیاری از فعالان که قصد سرمایه گذاری در بازارهای مالی را دارند این دو بازار دارای اهمیت بالایی هستند.

شاید شما هم تا به حال برای بارها نام بازار بورس و یا فرابورس را شنیده باشید اما تفاوت این دو را نمیدانید. ما در این متن سعی کرده‌ایم تا به معرفی و بررسی تفاوت این دو بازار بپردازیم. به طور حتم برای کسی که به دنبال آگاهی از چشم انداز بورس و فرابورس در ایران است صرف کمی زمان برای آگاهی از این مفاهیم بسیار مفید خواهد بود.

بورس و فرابورس چیست؟

بسیاری از فعالان بازار سرمایه هر روزه از یکدیگر می‌پرسند که وضعیت بورس و فرابورس امروز نسبت به دیروز یا روزهای گذشته چه تفاوتی داشته است؟، اما بسیاری هستند که هنوز حتی با این بازارها آشنایی ندارند.

امروزه بازارهای مالی زیادی هستند که در مقیاس کشوری و بین المللی در حال فعالیت هستند. بازار بورس و بازار فرابورس ایران جزو بازارهای مالی داخلی هستند که سرمایه گذاران متعددی در تهران و سایر بخش‌های کشور در آنها در حال فعالیت می‌باشند.

بورس و فرابورس به طور خاص روی خرید و فروش سهام و قیمت گذاری آن تمرکز دارند. این بازارها قصد دارند تا زمینه مناسب را برای فعالیت شرکت‌های تولیدی و خدماتی در داخل کشور با عرضه سهام و خرید و فروش آن توسط سرمایه گذاران فراهم کنند.

این دو عبارت هر کدام برای بازارهای مالی مدرنی استفاده میشود که سهام شرکت‌های مختلف داخل کشور در آنها عرضه میشود. در نگاه اول مفهوم این دو اصطلاح بسیار روشن است.

در صورتی که شما کد معاملاتی یا کد بورسی خود را دریافت کرده باشید، این امکان برای شما وجود دارد تا در همه شرکت‌هایی که در این دو بازار عرضه شده‌اند, سرمایه گذاری کنید و به خریدوفروش سهام بپردازید.

برای همین اگر چه برای یک سرمایه گذار یا معامله‌گر تفاوتی بین بورس و فرابورس از نظر سرمایه گذاری وجود ندارد، اما برای کسانی که قصد عرضه سهام شرکت خود در بازارهای مالی را دارند این دو بازار با هم تفاوت زیادی دارند. زیرا که شرایط پذیرش شرکت در هر یک از این دو بازار با هم متفاوت است.

تفاوت بورس و فرابورس به زبان ساده

در این بخش قبل از توضیح و معرفی شرکت‌هایی که می‌توانند سهام خود را در این بازارها عرضه و به فروش برسانند به تعدادی از تفاوت‌های مهم این دو خواهیم پرداخت.

بازار فرابورس بر خلاف بازار بورس که وجود فیزیکی دارد و هر روزه بسیاری از سرمایه گذاران و معامله‌گران برای دادوستد سهام به آن مراجعه می‌کنند، دارای مکان خاصی نیست تا در سطح شهرهایی مانند تهران و یا اصفهان و شیراز سرمایه گذاران برای خرید و فروش سهام حضور پیدا کنند.

بورس و فرابورس چه تفاوتی دارند : فرابورس مانند بورس ساختمان فیزیکی خاصی ندارد. انعطاف پذیری بیشتر بازار فرابورس و امکان توافق راحت‌تر بین دو طرف در بازار را میتوان از جمله تفاوت‌های دیگر فرابورس و بورس دانست.

بر خلاف ریسک بسیار بالایی که در بازار بورس ایران وجود دارد و در سال ۱۳۹۹ ما شاهد این ریسک پذیری بسیار بالا بودیم, در بازار فرابورس با توجه به توافق بین طرفین ریسک کمتری برای حضور وجود دارد و به همین دلیل شفافیت بیشتری در بازار فرابورس دیده میشود که باعث کاهش ریسک حضور در آن میشود.

در حال حاضر با مقایسه بورس و فرابورس ایران میتوان گفت که با توجه به اینکه امکان مبادلات الکترونیکی به طور ۲۴ ساعته در بازار فرابورس وجود دارد, این تفاوت و مزیت بزرگ دیگری برای سرمایه گذاران در این بازار است.

مزایای بازار فرابورس چیست؟

حالا که میدانید بورس و فرابورس چیست, تا حدودی آماده شده‌اید تا با مزایای بازار فرابورس آشنا شوید. در واقع بسیاری از مطالبی که در بخش قبل در مورد تفاوت بورس و فرابورس گفته شد نشان دهنده برتری بازار فرابورس ایران به دلیل کمتر بودن ریسک آن است.

انعطاف پذیری, ریسک کمتر, شفافیت بیشتر و… همه جزو مزیت‌های فرابورس هستند. اما فقط این‌ها نیست و مزایای دیگری هم هست که در ادامه در موردش صحبت خواهیم کرد:

شاید بدانید که هر دو بازار بورس و فرابورس در واقع از سهامدارهایی تشکیل شده که هر یک سرمایه خود را جمع کردند تا بتوانند با تشکیل یک سرمایه بزرگ موفق به تشکیل یک شرکت تولیدی یا خدماتی بزرگ مثل بانک و یا شرکت‌های پتروشیمی و یا شرکت‌های کوچک‌تر شوند.

اگر شما پول خود را در شرکتی که در بازار فرابورس پذیرفته شده سرمایه گذاری کنید موفق به برخورداری از مزایای معافیت مالیاتی در ایران خواهید شد.

بر اساس قانونی که توسط دولت به مجلس رفت و تصویب شد این معافیت مالیاتی تا میزان ۱۰ درصد خواهد بود. کاهش نرخ مالیات خرید و فروش سهام هم یکی دیگر از مزیت‌های سرمایه گذاری در فرابورس است.

علاوه بر این نقل و انتقال سهام در این بازار ساده است و علاوه بر این در عرضه و تقاضا و قیمت سهام در این بازار شفافیت بیشتری وجود دارد. برای مثال شرکت‌های حقوقی که در سال ۹۹ باعث به هم ریختن بازار بورس شدند در این بازار نقش فراوانی نداشتند و سرمایه گذارها در فرابورس اگر سود نکرده باشند، ضرر کمتری کردند.

چگونه از قوانین حاکم بر بازارهای مالی به طور کامل آگاه شویم؟

ما در بخش های قبل در مورد دو بازار بزرگ مالی در ایران صحبت کردیم اما اگر می‌خواهید به طور تخصصی در مورد قوانین حاکم بر هر یک از این بازارها و مواد و تبصره‌های هر یک از آنها بدانید به طور حتم می‌توانید در مورد بورس و فرابورس pdf هایی را پیدا کنید که به طور جامع به بررسی این موارد پرداخته‌اند.

به طور حتم برای آگاهی از تفاوت بورس و فرابورس pdf های موجود که به طور دقیق حاوی قوانین پذیرش شرکت‌ها و نحوه خرید و فروش سهام در هر یک می‌باشد کمک بسیار زیادی برای شما از جنبه‌های حقوقی خواهد کرد.

فرق بورس و فرابورس و سایر بورس‌ها در ایران چقدر است؟

قبل از به وجود امدن فرابورس بسیاری از شرکت‌های سهامی نمی‌توانستند در بازار بورس حاضر و سهام خود را عرضه کنند. در واقع فرابورس مانند بورس است اما دارای ساختار ساده‌تری است که امکان پذیرش این شرکت‌ها را فراهم کرده است.

نام این بازار در واقع over the counter است که در انگیسی به طور مخفف otc گفته میشود و در ایران نیز گاهی از این نام استفاده و فرابورس با نام بازار otc شناخته می شود.

باید بدانید که در ایران ما بورس دیگری با نام بورس کالا هم داریم که همانطور که از نام آن پیداست در واقع به جای شرکت‌ها در این بازار انواع کالا عرضه میشود و برای همین بورس کالا جایی برای خرید و فروش کالا است. سازمان بورس و اوراق بهادار هم نهادی است که مسئول نظارت بر همه بورس‌های ذکر شده در ایران است.

مقایسه شرایط پذیرش سهام در بازارهای بورس و فرابورس

برای پذیرش در بورس و در تابلوی اصلی بازار اول نیاز به حداقل سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومان و یا یک هزار میلیارد ریال می‌باشد.

این در بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ حالی است که برای پذیرش در بازار بورس و در تابلوی فرعی بازار اول نیاز به نیمی از این مبلغ یعنی ۵۰ میلیارد تومان یا ۵۰۰ میلیارد ریال می‌باشد. برای پذیرش در بازار دوم بورس نیز شرکت متقاضی عرضه سهام باید حداقل سرمایه دویست میلیارد ریال یا ۲۰ میلیارد تومان داشته باشد.

اما برای پذیرش در فرابورس میزان سرمایه اولیه شرکت بسیار کمتر است و برای مثال برای پذیرش در بازار اول فرابورس نیاز به ۱ میلیارد تومان یا ۱۰ میلیارد ریال سرمایه و برای پذیرش در بازار دوم فرابورس هم نیاز به ۱۰۰ میلیون تومان یا ۱ میلیارد ریال سرمایه است. البته این اعداد مربوط به چند سال گذشته می‌باشد و شاید در زمان مطالعه این مقاله نیاز به آپدیت اطلاعات خود داشته باشید.

نکته دیگر اینکه در هر یک از موارد بالا حداقل سهام شناور و حداقل تعداد سهامداران شرکت برای پذیرش در بازار بورس و یا پذیرش در فرابورس متفاوت خواهد بود.

سودآوری هر شرکت نیز در سال های منتهی به پذیرش در بازارهای مالی مهم است و علاوه بر این, شرکت مربوطه در اکثر موارد نباید زیان انباشته داشته باشد. حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه نیز باید حداقل ۱ تا ۳ باشد. که در هر بازار این زمان با دیگری تفاوت خواهد داشت.

شرکت بورس تهران

نکته مهمی که باید بدانید این است که در واقع بازار بورس ایران مانند بورس تهران از چند بازار تشکیل شده است.

شرکت بورس تهران از دو بازار اول و بازار دوم تشکیل شده است که بازار اول بورس دارای دو تابلوی اصلی و فرعی می‌باشد که شرایط عرضه سهام شرکت در هر یک از این بازارها و تابلوها همانطور که در بخش قبل ذکر شد متفاوت است.

تفاوت در بازارهای فرابورس و بورس

ما به بازارهای اولیه و ثانویه بورس در ایران در بخش قبل اشاره کردیم. اما بر اساس دستورالعمل‌ها بازار فرابورس متشکل از ۵ بازار مالی است که بازار اول و بازار دوم بورس مهم‌ترین آنها برای پذیرش و عرضه سهام شرکت‌ها هستند که در بالا در مورد شرایط پذیرش در این بازارها صحبت کردیم.

اما فرابورس دارای بازار سوم نیز می‌باشد که برای عرضه و پذیره نویسی اوراق بهادار استفاده میشود. همچنین علاوه بر این سه بازار، ما در فرابورس بازار “ابزارهای نوین مالی” را داریم که برای پذیرش سایر اوراق بهادار (به جز سهام شرکت‌ها که در بازارهای اول و دوم فرابورس عرضه می‌شوند)، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

توجه داشته باشید که بازار سوم فرابورس برای عرضه یکجا و پذیره نویسی اوراق بهادار است، اما بازار “ابزار نوین مالی” برای پذیرش اوراق بهادار (به جز سهام شرکت‌ها) است.

بازار پایه نیز بر اساس قانون پنجم توسعه کشور و با توجه به الزامات بند ب ماده ۹۹ آن برای درج و یا نقل و انتقال سهام شرکت‌های خاصی است که مشمول ثبت در سازمان بورس و اوراق بهادار هستند اما شرایط پذیرش در بازارهای اولیه و ثانویه بورس و یا پذیرش در بازار اول و دوم فرابورس را ندارند.

کلام آخر

امیدواریم با مطالب گفته شده به خوبی به شباهت‌ها و تفاوت‌های فرابورس و بورس آشنا شده باشید و بدانید که فرابورس چه مزایایی دارد.

به طور حتم آشنایی با بازارهای مالی به شما کمک خواهد کرد تا از ضرر در زمان فعالیت و سرمایه گذاری در این بازارها در امان بمانید و برای مثال مانند سال ۱۳۹۹ مانند بسیاری از مردم در بورس ضرر نکنید.

البته در سال گذشته هم تعدادی از افراد حرفه‌ای با بیرون آوردن به موقع پول خود موفق به سودهای کلانی در چند ماه شدند و ضرر آن را بسیاری از مردم غیر حرفه‌ای در بازار کردند.

این مقاله اطلاعات اولیه را در مورد فرابورس و بورس در اختیار شما قرار داد، اما به طور حتم نیاز دارید برای آگاهی از چشم انداز بورس و فرابورس در آینده با مفاهیمی مانند نرخ تورم یا نرخ بهره وری شرکت‌های عرضه شده در بورس و تاثیر افزایش نرخ ارز و … بر این بازارها بیشتر آشنا شوید.

دیده بان بازار سرمایه

اگر حتی کمی با بازار سرمایه آشنایی داشته باشید، می‌دانید که به مرور زمان تعداد شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته می‌شوند اضافه می‌شود و برای یک سهامدار انتخاب سهمی برای خرید و فروش دشوار و دشوارتر می‌شود. به همین دلیل، وجود سامانه‌ای که اطلاعات بروز و لحظه‌ای را برای فعالان بازار تهیه کند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سایت tsetmc.com این بستر را تحت عنوان دیده بان بازار سرمایه برای شما سهامداران فراهم کرده است. این سامانه (دیده بان بازار سرمایه) اطلاعات نمادهای بازار را به شکل طبقه بندی شده در اختیار شما قرار می‌دهد. با ادامه‌ی این مقاله با ما همراه باشید.

دیده بان بازار سرمایه چیست؟

دیده بان بازار، شماتیک کلی از شرکت‌های فعال در بازار بورس اوراق بهادار را به همراه جزییات کامل همچون تعداد، حجم، ارزش قیمت و میزان تغییرات، قیمت های دیروز، امروز و پایانی را نمایش می‌دهد. همین طور دیده بان، تمامی نمادهای بازار را بر اساس گروه و صنعتی که در آن فعالیت می‌کنند، دسته بندی کرده است و با این قابلیت، انتخاب سهم برای شما بسیار راحت‌تر از پیش می‌شود. با استفاده از دیده بان بازار سرمایه، نیازی به جستجوی تک تک نمادها نیست و جستجو با سرعتی بیشتری صورت می‌گیرد.

چگونه به دیده بان بازار دسترسی داشته باشیم؟

برای بررسی دقیق‌تر نمادهای فعال در بازار و استفاده از دیده بان بازار باید ابتدا به وبسایت مدیریت فناوری بورس به آدرس tsetmc.com مراجعه کنید. پس از آن برای ورود به بخش دیده بان بازار بورس، باید همانند تصویر زیر آیکون نارنجی رنگ را انتخاب کنید.

پس از انتخاب آیکون نارنجی رنگ، صفحه‌ای مشابه تصویر زیر برای شما باز می‌گردد که همان دیده بان بازار است. در این صفحه تمامی نماد‌های شرکت‌های فعال در بازار بورس موجود هستند.

دیده بان بازار بورس چه کاربردی دارد؟

اصلی‌ترین کاربرد دیده بان بازار بورس، آسان نمودن انتخاب سهام است. با استفاده از اطلاعات طبقه بندی شده‌ی دیده بان بازار شما به عنوان سهامدار، می‌توانید تمامی نمادها را که بالغ بر ۶۰۰ شرکت هستند را به راحتی در یک صفحه مشاهده کنید. یکی دیگر از قابلیت‌های ارزشمند . کاربردی دیده بان بازار تقسیم و طبقه بندی شرکت‌ها بر اساس حوزه فعالیت آن‌ها است. زمانی که برای مثال گروه خودرویی را مستعد رشد می‌دانید، فقط کافی است که به دیده بان بازار مراجعه کنید تا تمامی شرکت‌های موجود در این گروه را در کنار هم مشاهده و مقایسه کنید تا بهترین نماد را خریداری و در آن سرمایه‌گذاری کنید.

اطلاعات موجود در دیده بان بازار بورس

در دیده بان بازار بورس اطلاعات فراوانی در قالب ستون‌های جدا شده از هم، وجود دارد که تحلیل و فهم آن‌ها از واجبات بسیار مهم برای هر سرمایه‌گذاری است. در ادامه قصد داریم به بررسی مهم‌ترین اطلاعتی بپردازیم که در سایت tsetmc.com و در بخش دیده بان بازار بورس وجود دارد.

تعداد

اولین ستونی که اطلاعات ارزشمندی را در اختیار شما قرار می‌دهد، فاکتور تعداد معاملات است. به زبان ساده این ستون همان طور که از اسمش مشخص است، تعداد معاملاتی که در طول روز در آن سهم بخصوص ثبت و صورت گرفته است را نشان می‌دهد.

حجم معاملات تعداد برگ سهم معامله شده را نشان می‌دهد و هرگز نباید با ستون اول که تعداد معاملات بود، اشتباه گرفته شود. این مثال را در نظر بگیرید که در یک روز کاری در سهمی ۱۰ بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ خرید و فروش انجام می‌شود و در این ۱۰ معامله، تعداد ۱ ملیون برگ سهم از فروشندگان به خریداران منتقل شود. در این صورت حجم آن روز سهم ۱ ملیون است و تعداد نیز عدد ۱۰ است. حجم معاملاتی سیگنال‌های خرید و فروش جذابی را به تحلیلگران تکنیکال می‌دهد و در تابلو خوانی نیز از مهم‌ترین عناصر به شمار می‌رود.

ارزش معاملات

یکی دیگر از اطلاعات بسیار کاربردی که می‌توانید در دیده بان بازار بورس آن را مشاهده کنید، ارزش معاملات است. ارزش معاملات از حاصل ضرب میانگین قیمت سهم در آن روز و تعداد برگ سهم معامله شده می‌باشد.

قیمت پایانی

میانگین وزنی تمامی قیمت‌های معامله شده یک سهم در طول یک روز معاملاتی، قیمت پایانی سهم نام دارد. قیمت پایانی بر اساس ۲ فاکتور میانگین وزنی تمامی قیمت‌های معاملات آن سهم و مقایسه آن با حجم مبنا مشخص می‌شود.

EPS واحد سنجش و ارزیابی سودآوری شرکت‌های فعال در بازار سرمایه است. هر چه عدد EPS شرکت‌ها بزرگ‌تر باشد، بازار ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ سودآوری شرکت بیشتر بوده و آن سهم از شرایط بنیادی بهتری برخوردار است.

دیده بان در سامانه‌ی برخط کارگزاری اقتصاد بیدار

تا به اینجا متوجه اهمیت استفاده از اطلاعات طبقه‌بندی شده‌ی دیده بان بازار شده‌اید. اما باید بدانید که استخراج اطلاعات مورد نظر در دیده بان بازار می‌تواند دشوار و زمان‌بر باشد چراکه بسیار کامل و جامع است و ممکن است شامل نماد‌ها و اطلاعاتی باشد که شما به دنبال آن‌ها نیستید و این نکته فقط زمان ارزشمند شما را هدر می‌دهد. به همین علت کارگزاری اقتصاد بیدار این بستر را فراهم کرده است تا بتوانید دیده‌ بان شخصی خود را بسازید و فقط نمادهایی که مد نظر دارید را روزانه بررسی کنید. برای این کار ابتدا باید وارد سامانه معامالت بر خط اکسیر شوید و علامت به علاوه‌ی موجود کنار دیدبان را کلیک کنید و پس از انتخاب نامی برای این دیده بان، می‌توانید نمادهای مورد نظر را اضافه و برای همیشه داشته باشید. این لیست قابل ویرایش است و حتی این امکان وجود دارد که دیده بان های متفاوتی برای خود ایجاد کنید.

جمع‌بندی

دیده بان بورس بخش مهمی از اطلاعات مورد نیاز شما فعالان بازار سرمایه را تامین می‌کند. دیده بان بورس بخشی از سایت مدیریت فناوری بورس به آدرس یا همان tsetmc است. برای جلوگیری از هدر رفت زمان شما سرمایه‌داران این امکان در کارگزاری اقتصاد بیدار وجود دارد تا بر اساس نمادهای مورد نظر دیده بان تشکیل دهید و صرفا رویآن چند سهم متمرکز شوید.