مفاهیم، همان مفروضات، اصول حسابداری، قواعد و رویههایی است که نحوه عملهای پذیرفته شده را در یک زمان مشخص تعریف میکند.
اصل تطابق هزینه با درآمد چیست؟
Acrobat Distiller 7.0 (Windows)
PScript5.dll Version 5.2.2 2010-09-07T07:35:12+03:30 2010-09-07T07:34:43+03:30 2010-09-07T07:35:12+03:30 application/pdf Microsoft Word - standard3.doc l.jalili uuid:274ec30a-f1e8-4d3f-9d56-3f0343a622f5 uuid:d60936f3-037d-4163-aa91-4f24ed6fd4d5 endstream endobj 245 0 obj > endobj xref 0 246 0000000000 65535 f 0000016180 00000 n 0000016307 00000 n 0000016516 00000 n 0000017915 00000 n 0000019840 00000 n 0000020096 00000 n 0000020451 00000 n 0000020580 00000 n 0000021845 00000 n 0000022077 00000 n 0000022413 00000 n 0000022519 00000 n 0000022649 00000 n 0000022683 00000 n 0000022759 00000 n 0000022889 00000 n 0000023125 00000 n 0000026463 00000 n 0000026852 00000 n 0000027058 00000 n 0000031371 00000 n 0000031777 00000 n 0000032229 00000 n 0000032505 00000 n 0000032672 00000 n 0000032856 00000 n 0000032986 00000 n 0000033164 00000 n 0000036607 00000 n 0000036768 00000 n 0000036946 00000 n 0000037107 00000 n 0000037285 00000 n 0000037415 00000 n 0000037605 00000 n 0000041128 00000 n 0000041258 00000 n 0000041424 00000 n 0000045262 00000 n 0000045392 00000 n 0000045582 00000 n 0000049373 00000 n 0000049534 00000 n 0000049712 00000 n 0000049842 00000 n 0000049985 00000 n 0000053822 00000 n 0000053952 00000 n 0000054083 00000 n 0000058296 00000 n 0000058426 00000 n 0000058592 00000 n 0000062835 00000 n 0000062965 00000 n 0000063119 00000 n 0000066796 00000 n 0000066957 00000 n 0000067135 00000 n 0000067265 00000 n 0000067479 00000 n 0000071820 00000 n 0000071981 00000 n 0000072159 00000 n 0000072320 00000 n 0000072498 00000 n 0000072628 00000 n 0000072810 00000 n 0000076312 00000 n 0000084040 00000 n 0000084705 00000 n 0000085358 00000 n 0000085893 00000 n 0000086023 00000 n 0000086057 00000 n 0000086133 00000 n 0000086263 00000 n 0000086493 00000 n 0000089637 00000 n 0000089798 00000 n 0000089976 00000 n 0000093128 00000 n 0000093452 00000 n 0000093857 00000 n 0000094056 00000 n 0000094186 00000 n 0000094392 00000 n 0000097029 00000 n 0000097159 00000 n 0000097389 00000 n 0000100137 00000 n 0000100267 00000 n 0000100485 00000 n 0000103914 00000 n 0000104044 00000 n 0000104250 00000 n 0000106631 00000 n 0000106761 00000 n 0000106991 00000 n 0000109669 00000 n 0000109830 00000 n 0000110009 00000 n 0000110142 00000 n 0000110361 00000 n 0000112876 00000 n 0000113009 00000 n 0000113228 00000 n 0000115620 00000 n 0000115753 00000 n 0000115948 00000 n 0000118117 00000 n 0000118250 00000 n 0000118469 00000 n 0000121832 00000 n 0000121965 00000 n 0000122183 00000 n 0000124362 00000 n 0000124643 00000 n 0000124685 00000 n 0000124742 00000 n 0000124877 00000 n 0000124912 00000 n 0000125067 00000 n 0000125247 00000 n 0000125555 00000 n 0000125959 00000 n 0000129110 00000 n 0000129272 00000 n 0000129503 00000 n 0000129694 00000 n 0000129878 00000 n 0000131362 00000 n 0000131688 00000 اصل تطابق هزینه با درآمد چیست؟ n 0000131852 00000 n 0000132708 00000 n 0000133546 00000 n 0000134246 00000 n 0000135219 00000 n 0000152708 00000 n 0000153523 00000 n 0000164674 00000 n 0000165450 00000 n 0000166128 00000 n 0000166720 00000 n 0000166962 00000 n 0000167162 00000 n 0000167317 00000 n 0000167604 00000 n 0000169255 00000 n 0000169489 00000 n 0000169620 00000 n 0000169800 00000 n 0000169962 00000 n 0000170198 00000 n 0000170470 00000 n 0000174444 00000 n 0000174958 00000 n 0000175138 00000 n 0000175293 00000 n 0000175453 00000 n 0000175615 00000 n 0000175795 00000 n 0000175950 00000 n 0000176112 00000 n 0000176462 00000 n 0000176824 00000 n 0000183556 00000 n 0000184041 00000 n 0000184562 00000 n 0000184722 00000 n 0000184876 00000 n 0000185184 00000 n 0000185510 00000 n 0000188638 00000 n 0000189043 00000 n 0000189197 00000 n 0000189352 00000 n 0000189532 00000 n 0000189694 00000 n 0000189848 00000 n 0000190002 00000 n 0000190156 00000 n 0000190310 00000 n 0000190643 00000 n 0000191566 00000 n 0000208084 00000 n 0000208930 00000 n 0000209716 00000 n 0000212874 00000 n 0000213283 00000 n 0000213493 00000 n 0000213803 00000 n 0000213994 00000 n 0000214225 00000 n 0000215707 00000 n 0000216357 00000 n 0000216550 00000 n 0000216835 00000 n 0000216996 00000 n 0000217409 00000 n 0000217966 00000 n 0000226702 00000 n 0000227257 00000 n 0000227412 00000 n 0000227592 00000 n 0000227754 00000 n 0000228174 00000 n 0000228776 00000 n 0000229081 00000 n 0000229235 00000 n 0000232519 00000 n 0000232939 00000 n 0000233148 00000 n 0000233422 00000 n 0000233602 00000 n 0000233764 00000 n 0000233919 00000 n 0000234099 00000 n 0000234254 00000 n 0000234592 00000 n 0000234754 00000 n 0000235201 00000 n 0000235822 00000 n 0000245126 00000 n 0000245735 00000 n 0000246221 00000 n 0000246376 00000 n 0000246556 00000 n 0000246718 00000 n 0000246936 00000 n 0000247170 00000 n 0000247493 00000 n 0000247582 00000 n 0000248641 00000 n 0000248796 00000 n 0000248951 00000 n 0000249113 00000 n 0000249293 00000 n 0000249505 00000 n 0000249542 00000 n 0000249567 00000 n 0000249638 00000 n 0000249770 00000 n 0000249902 00000 n 0000250010 00000 n 0000253702 00000 n trailer > startxref 116 %%EOF
هزینه
هزینه، بهای تمام شده کالا و خدماتی است که به منظور کسب درآمد به فروش رسیده یا انجام شده است، مخارجی است که برای کسب درآمد، پرداخت یا واقع شده است .
از طریق بهای تمام شده دارایی ها یا خدماتی که در یک دوره مالی به مصرف می رسد و یا مورد استفاده قرار می گیرد.
هزینه اندازه گیری و در مدارک حسابداری ثبت می شود.
- حقوق و دستمزد
- اجاره
- سوخت
- سرویس
- بیمه تامین اجتماعی
- اداری
- آبدارخانه
- و…
- هرحساب هز ینه، باید ماهیت آن حساب را بیان کند
- هز ینه ها سرمایه را کاهش می دهد، به محض تحقق ، بدهکار می شود.
اصل تطابق یا مقابله هزینه ها با درآمد
هر شرکت تجاری به منظور کسب درآمد ، هزینه هایی را در طول دوره مالی متحمل می شود. برای تعیین سود و زیان خالص:
باید هزینه های انجام شده در یک دوره مالی از درآمد تحقق نیافته در همان دوره کسر شود.
- طبق این اصل ، هنگامی که یک رویداد معین هم بر درآمد و هم بر هز ینه اثر می گذارد،
- هر دو جنبه این رویداد باید در همان دوره مالی شناسایی و ثبت گردد.
- معمولا در به کار گیری اصل مقابله هز ینه ها با درآمد، ابتدا اقلام تشکیل دهنده درآمد شناسایی می شوند :
- و سپس اقلام هز ینه مربوط از درآمد کسب شده، کسر می شود:
برای تصمیم گیری در مورد این که چه مخارجی در یک دوره مالی جز هز ینه ها به حساب می آید ، سه ضابطه وجود دارد که عبارتند از :
مقابله مستقیم هزینه با درآمد
بین برخی از اقلام هز ینه با درامد یک رابطه مستقیم علت و معلولی وجود دارد، یعنی تحقق درآمد با وقوع هزینه همزمان است.
شناخت این گونه اقلام به عنوان هزینه مالی دوره مالی، مستلزم آن است که ، درآمد مربوط به آن قبلا در همان دوره شناسایی شده باشد.
مثلا فروش کالا دوجنبه دارد:
- جنبه درامد : باعث افزایش سرمایه به مبلغی معادل فروش اثر خالص فروش، بر سرمایه دوره مالی مستلزم این است که :
- هر دوجنبه فروش ( درامد و هزینه) در همان دوره مالی به حساب اورده شود
ارتباط مخارج با عملیات یک دوره
برخی از مخارج با آنکه با درآمد ارتباط مستقیم ندارد اما چون، با عملیات یک دوره معین مرتبط است باید هزینه شناسایی شود.
این گونه هزینه ها بر مبنای گذشت زمان و بطور منظم و منطقی شناسایی و ثبت می شوند.
مثلا ،پرداخت حقوق کارمندان در یک شرکت بر اساس میزان فروش تغییر نمی کند، یعنی ارتباط مستقیمی بین درآمد و هزینه وجود ندارد:
اما چون بطور مستقیم با درامد فروش مرتبط است ، جزو هزینه عملیات شرکت به حساب می آید.
عدم ارتباط مخارج با دوره آتی
اگر مخارجی با عملیات یک دوره مرتبط نباشد ، ولی در عین حال نتوان آن را با درامد دوره یا دوره های مالی آینده نیز مربوط دانست:
به عنوان هزینه دوره جاری شناسایی و در مدارک حسابداری ثبت می شود.
مخارج واقع شده در یک دوره مالی را تنها در صورتی که دارای منافع آتی عینی و قابل اندازه گیری باشد،:
می توان به حساب بهای تمام شده دارایی منظور کرد و اگر مخارجی این ویژگی را نداشته باشد، باید جزو هزینه دوره جاری تلقی شود.
هزینه ها در حسابهای موقت آورده می شوند و در صورت سود و زیان منعکس می شود.
شرکت آوید سامانه رایمون ارائه دهنده نرم افزارهای تولید، حسابداری و فروش ، انبار ، برنامه ریزی تولید
مفاهیم ، اصول اساسی و مفروضات حسابداری گزارشگری مالی چیست
فهمیدن اطلاعات مندرج در صورتهای مالی مستلزم آگهی از اصول پذیرفته شده حسابداری و آشنایی با مفاهیم اساسی حسابداری و گزارشگری مالی است.
حسابداری به لحاظ این که انبوه اطلاعات مربوط به فعالیتهای مالی را گردآوری و سپس آنها را از طریق تلخیص و طبقه بندی به تعداد نسبتا معدودی از اقلام با اهمیت، با مفهوم و مربوط تبدیل میکند و در نهایت به گونهای ارائه می دهد که معرف گویایی از وضعیت و پیشرفت واحدهای تجاری است، به معنایی، عملی تحلیلی محسوب میشود.
هر نوع طبقه بندی تحلیلی باید بر شبکهای از مفایهم، اصول و مفروضات حسابداری مشخص مبتنی باشد. حسابداری نیز از این قاعده مستثنی نیست. بدون درک مفاهیم و اصول حسابداری نمیتوان حسابداری را به گونهای کارآمد به کار گرفت و نه میتوان صورتهای مالی منتج از آن را درک کرد. از این رو، شناخت و آگهی از مفاهیم حسابداری برای کلیه کسانی که با آن سرو کار دارند و درجه نخست اهمیت دارد.
مفاهیم، همان مفروضات، اصول حسابداری، قواعد و رویههایی است که نحوه عملهای پذیرفته شده را در یک زمان مشخص تعریف میکند.
مفروضات حسابداری چیست
مفروضات حسابداری شامل آن گروه از مفاهیم اساسی حسابداری است که جنبه بنیادی و زیربنایی دارند و به نحوه قابل ملاحظهای بر اندازه گیری، ثبت و گزارش اطلاعات حسابداری اثر میگذارند این مفروضات شامل فرض تفکیک شخصیت، فرض تداوم فعالیت، فرض واحد اندازه گیری، فرض دوره مالی و فرض تعهدی است.
فرض تفکیک شخصیت چیست
فرض تفکیک شخصیت به مفهوم تفکیک شخصیت در حسابداری عموما به معنای این است که برای مقاصد گزارشگری مالی، واحد تجاری را باید به عنوان یک شخصیت مستقل از صاحب یا صاحبان آن در نظر گرفت. از آنجایی که فعالیتهای اقتصادی توسط موسسات فردی و اشخاص حقوقی گوناگون انجام میگیرد، نتایج حسابداری نیز باید بر حسب این اشخاص گردآوری، تلخیص و ارائه شود.
یکی از اثرات این فرض این است که در حسابداری، درآمد هنگامی شناسایی و اندازه گیری میشود که برای واحد تجاری تحقق مییابد، نه هنگامی که بین صاحبان واحد مزبور توزیع میگردد. علاوه بر این، برمبنای این فرض، مطالبات و دیون شخصی صاحبان واحد تجاری به اشخاص ثالث نیز جزء منابع و تعهدات واحد تجاری منظور نمیگردد.
فرض تداوم فعالیت چیست
فرض تداوم فعالیت حاکی از این است که واحد تجاری عملیات خود را درآینده قابل پیش بینی ادامه خواهد داد. به بیان دیگر، بر اساس این فرض، واحد تجاری آنقدر به موجودیت خود ادامه میدهد تا برنامههای جاری خود را اجراء و تعهدات خود را ایفا کند.
اما از آنجایی که هر واحد تجاری دایر مرتبا قراردادهای جدید منعقد و برنامههای تازه تدوین میکند، بنابراین، اجرای این قراردادها و برنامهها در آینده نیز ادامه مییابد.
کمیته استانداردهای بین المللی حسابداری، فرض تداوم فعالیت را به عنوان یکی از مفروضات بنیادی حسابداری شناخته و آن را به شرح ذیل تعریف کرده است:
فرض براین است که هر واحد تجاری دارای تداوم فعالیت است، یعنی عملیات آن در آینده قابل پیش بینی ادامه دارد، به بیان دیگر، فرض میشود که نه قصد بر این است که واحد تجاری منحل یا عملیات آن به نحو قابل ملاحظهای کاهش داده شود و نه ضرورت این کار احساس میشود.
فرض واحد اندازه گیری چیست
فرض واحد اندازه گیری بدین صورت است که در گزارشگری مالی رویدادها و فعالیتهای مالی واحد تجاری برحسب پول اندازه گیری و بیان میشود. پول کارآمدترین وسیله برای اندازه گیری و انتقال اطلاعات مالی است و به همین دلیل به عنوان مقیاس مشترک و شاخص اندازه گیری در کلیه مراحل فرآیند حسابداری و گزارشگری مالی به کار گرفته میشود.
یکی از الزامات ارائه صورتهای مالی، بکارگیری یک مقایس مشترک اندازه گیری در مورد اقلامی است که مشخصا در متن صورتهای مزبور انعکاس مییابد. در حسابداری فعلی که مبتنی بر بهای تمام شده تاریخی است، تغییرات در قدرت خرید پول نادیده گرفته میشود و فرض میگردد که ارزش واحد پول ثابت است.
فرض دوره مالی چیست
فرض دوره مالی بدین معنی است که رویدادها، عملیات و فعالیتهای یک واحد تجاری در طول عمر آن بطور مستمر و عموما با روندی متعادل واقع میشوند. اندازه گیری دقیق نتایج عملکرد یک واحد تجاری برحسب وجه نقد تنها در پایان عمر آن یعنی هنگامی امکان پذیر میشود که واحد تجاری منحل و حاصل فروش کلیه داراییهای آن به نقد تبدیل و کلیه بدهیهای آن واریز گردد. مگر هنگامی که عمر واحدهای مزبور تمام و پس از تصفیه برچیده شوند.
فرض تعهدی چیست
فرض تعهدی حاکی از این است که در حسابداری باید درآمدها به محض تحقق و هزینهها به محض تحمل بدون توجه به دریافت یا پرداخت وجه نقد مربوط شناسایی شود. درآمدها و هزینههای شناسایی شده بر مبنای تعهدی در نهایت در صورت سود و زیان دوره مربوط منعکس و با یکدیگر مقابله میشوند تا سود خالص دوره اندازه گیری گردد. بنابراین، فرض تعهدی در حسابداری بر تحقق درآمد، تحمل هزینه و تطابق دقیق هزینهها با درآمدهای شناسایی شده تاکید دارد.
اصول و مفروضات حسابداری
اصول حسابداری چیست
اصول حسابداری بدین معنیست که در حسابداری در ارتباط با نحوه اندازه گیری، ثبت و گزارش اثرات فعالیتها و رویدادهای مالی واحد تجاری بر مفروضات حسابداری، وجود رهنمودهای مشخص تری نیز ضروری است. آن گروه از مفاهیم اساسی حسابداری که رهنمودها و مبانی لازم را در مورد نحوه اندازه گیری، ثبت و گزارش اطلاعات مالی به طور مشخص فراهم می آورد، اصول حسابداری خوانده میشود.
مفروضات حسابداری جنبه زیر بنایی دارند در حالی که اصول حسابداری بیشتر جنبه کاربردی دارند. اصول حسابداری شامل: اصل بهای تمام شده، اصل تحقق درآمد، اصل تطابق هزینه با درآمد و اصل افشاء میباشد.
اصل بهای تمام شده چیست
اصل بهای تمام شده یکی از مفاهیم فراگیر حسابداری است که در گزارشگری مالی نقش اساسی دارد. این اصل حاکی از این است که در حسابداری، مبنای مناسب برای شناسایی اولیه عناصر صورتهای مالی، بهای تمام شده تاریخی است. اصل بهای تمام شده مبتنی بر این واقعیت است که در هر مبادله، ارزش متعارف آنچه که واگذار میشود فراهم کننده مبانی و شواهد قابل اتکا، در مورد ارزش متغارف چیزی است که تحصیل میگردد.
از این رو، داراییهای تحصیل شده در مبادلات همواره به بهای تمام شدهای اندازه گیری و ثبت میشوند که معرف ارزش متعارف آنها در تاریخ تحصیل است. اصل بهای تمام شده باید تقریبا در کلیه مراحل فرآیند حسابداری مراعات شود. حتی اگر ارزش متعارف اقلام اصل تطابق هزینه با درآمد چیست؟ در طول زمان تغییر کند، باز هم رعایت اصل بهای تمام شده در زمانهای بعد از تحصیل اقلام نیز غالبا الزامی است.
اصل تحقق درآمد چیست
درآمد در حسابداری از دیدگاههای مختلف تعریف شده است. استانداردهای حسابداری در بخش اصول فراگیر، درامد را به شرح ذیر تعریف نموده است:
درآمد عبارت است از افزایش ناخالص در داراییها یا کاهش ناخالص در بدهیها که طبق اصول پذیرفته شده حسابداری شناسایی و اندازه گیری می شود و ناشی از آن گروه از فعالیتهای انتفاعی واحدهای تجاری است که میتواند به تغییر در حقوق صاحبان سهام (سرمایه) منتهی شود.
در استانداردهای بین المللی حسابداری نیز درآمد به شرح ذیل تعریف شده است:
درآمد عبارت است از جریانهای ناخالص ورود وجه نقد به واحد تجاری یا ایجاد مطالبات یا سایر داراییها برای آن، که در روال فعالیتهای معمول واحد تجاری از فروش کالا، ارائه خدمات و استفاده دیگران از منابع واحد تجاری که مولد سود یا بهره، حق امتیاز و سود سهام باشد، ناشی میشود.
اصل تحقق درآمد استفاده از فرض تعهدی در حسابداری را ضرروی میسازد. به همین دلیل، فروش کالا یا ارئه خدمات به طور نسیه نیز به عنوان درآمد در دورهای شناسایی میشود که فروش انجام شده یا خدمات ارائه گردیده است و نه دورهای که وجوه مربوط دریافت میشوند یا نهایتا دریافت خواهد شد.
اصل تطابق هزینه با درآمد چیست
اصل تطابق هزینه با درآمد ها بر فرآیند اندازه گیری سود تمرکز دارد، و مفهوم آن این است که بعد از اندازه گیری درآمد دوره، هزینههای انجام شده به منظور تحصیل درآمد نیز باید در همان دوره تعیین و با درآمد مربوط مقابله شود تا سود خالص دوره مشخص گردد. بنابراین، شناخت هزینه متعاقب شناخت درآمد، انجام میگیرد.
اصل افشاء چیست
اصل افشاء یکی از اصول اساسی حسابداری است که بر کلیه جوانب گزارشگری مالی تاثیر دارد. اصل افشاء ایجاب میکند که کلیه واقعیتهای با اهمیت مربوط به رویدادها و فعالیتهای مالی واحدهای تجاری باید به شکل مناسب و کامل گزارش شود. بر اساس این اصل، صورتهای مالی اساسی باید حاوی تمامی اطلاعات با اهمیت، مربوط و به موقع بوده و این اطلاعات به گونهای قابل فهم و حتی الامکان کامل ارائه شود تا امکان اتخاذ تصمیمات آگاهانه را برای استفاده کنندگان فراهم سازد. از طرف دیگر، اطلاعاتی که ارائه میشود نباید از لحاظ کمیت و کیفیت به گونهای باشد که موجبات سر درگمی و گمراهی استفاد کنندگان صورتهای مالی را فراهم کند.
میثاقها یا اصول محدود کننده
اصول محدود کننده حسابداری که اثری تعدیل کننده بر حسابداری و گزارشگری مالی دارند، اصطلاحاً میثاقها یا اصول تعدیل کننده نیز نامیده میشود که شامل فزونی بر مخارج، اهمیت، خصوصیات صنعت و محافظه کاری می باشد.
اصل تطابق هزینه با درآمد چیست؟
بدون در نظر گرفتن مبانی نظری حسابداری در رابطه با روش استاندارد ثبت اقلام درآمد و هزینه، اغلب موسسات انتفاعی از روشهایی دیگر (به جز روش استاندارد یا همان مبنای تعهدی) برای ثبت این اقلام استفاده می کنند که به شرح زیر معرفی می شوند :
1- مبنای نقدی (کامل)
اساس روش نقدی کامل بر ثبت اسناد حسابداری در هنگام دریافت و پرداخت وجه نقد استوار است. به بیانی دیگر هزینه ها در هنگام پرداخت و درآمدها در هنگام دریافت در دفاتر ثیت می شوند. ناگفته نماند استفاده از این روش منجر به بروز اشکالات اساسی می شود که از آن جمله می توان به عدم شفافیت صورتهای مالی و عدم امکان سنجش عملکرد موسسه مالی و مدیران آن در یک دوره مالی نام برد.
2- مبنای نقدی تعدیل شده
مبنای نقدی تعدیل شده، روش حسابداری است که به روش حسابداری نقدی کامل شباهت زیادی دارد. تفاوت مبنای نقدی کامل با مبنای نقدی تعدیل شده در نحوه شناسایی و ثبت هزینه هاست. درامدها هم در مبنای نقدی کامل و هم در مبنای نقدی تعدیل شده فقط در زمان وصول وجه شناسایی و در دفاتر ثبت می شوند، لذا این دو مبنا در مورد درامدها مشابه هم عمل می-کنند و تفاوتی با هم ندارند (باباجانی، 1385).
در این روش ثبت درآمدها در دوره دریافت وجوه نقد و ثبت هزینه ها در دوره پرداخت وجوه نقد بابت تعهدات ایجاد شده صورت می گیرد، ثبت هزینه ها مستلزم تحقق دو شرط لازم و کافی یعنی ایجاد تعهد و انجام پرداخت است.
3- مبنای نیمه تعهدی
مبنای نیمه تعهدی ترکیبی از مبنای تعهدی و مبنای نقدی است. به بیانی دیگر در این مبنا، هزینه ها بر مبنای تعهدی و درامدها بر مبنای نقدی، شناسایی و در دفاتر ثبت می-شوند.
4- مبنای تعهدی تعدیل شده
مبنای تعهدی تعدیل شده، روش حسابداری است که در آن هزینه ها هنگام ایجاد یا تحمل، شناسایی و در دفاتر ثبت می شوند، اما درامدها در این مبنا برحسب طبع و ماهیت آنها به دو دسته تقسیم می شوند:
دسته ای از درامدها، آنهایی هستند که قابل اندازه گیری بوده و در عین حال در دسترس می باشند، لذا در زمان کوتاهی پس از تشخیص قابل وصول خواهند بود.
دسته دیگر درامدها، درامدهایی هستند که اندازه گیری و تشخیص آنها مشکل و معمولاً ناممکن است و یا وصول آنها پس از تشخیص، در طول دوره مالی یا مدت کوتاهی بعد از دوره مالی امکانپذیر نیست. این درامدها با استفاده از حسابداری نقدی شناسایی و در دفاتر ثبت می شوند.
در حسابداری تعهدی تعدیل شده هزینهها منحصراً در مبنای تعهدی (در زمان ایجاد یا تحمل) شناسایی و در دفاتر منعکس می شوند، در حالی که برخی از درامدها با استفاده از مبنای تعهدی (هنگام تحقق درامد) شناسایی و ثبت و برخی دیگر از درامدها براساس مبنای نقدی (هنگام اصل تطابق هزینه با درآمد چیست؟ اصل تطابق هزینه با درآمد چیست؟ وصول وجه درامد) شناسایی و ثبت می شوند.
در این روش شناخت و ثبت درآمدها در دوره ای انجام می شوند که قابلیت اندازه گیری داشته باشند و هزینه ها معمولاً در دوره وقوع یا تحمل یعنی دوره ای که بدهی قابل پرداخت بابت هزینه ها انجام می شوند در حسابهامنظور می گردند.
5- مبنای تعهدی (کامل)
در حسابداری تعهدی درآمد در سال انجام خدمات یا فروش کالاها به حساب منظور می شود (اگر چه وجوه نقد حاصل از فروش کالا و خدمات مذکور در سالهای قبل یا بعد دریافت شود).
در این روش شناخت هزینه ها معمولاً بر اساس یکی از دو روش ذیل انجام می شود:
1- ارتباط دادن هزینه ها با درآمدهای دوره مالی بر مبنای اصل تطابق (هزینه های مستقیم و عملیاتی دوره)
2- ارتباط دادن هزینه ها با دورهای مالی معین چند ساله(مانند هزینه استهلاک وتسهیم آن به روشهای گوناگون)
در حسابداری به منظور رعایت اصل "وضع هزینه های هر دوره مالی از درآمدهای متعلق به همان دوره و تعیین سود یا زیان و ارائه وضعیت مالی واقعی از حسابداری تعهدی استفاده می شود. این روش مزایای متعددی از جمله موارد ذیل را به دنبال دارد.
1- استفاده از این روش مبنایی منطقی برای تعیین بهای تمام شده کالاها و خدمات ارائه می دهد.
2- کنترلی دقیق تر بر درآمدها و هزینه ها برقرار می گردد.
3- اطلاعاتی کاملتر و جامع تر از عملکرد دوره مالی ارائه می دهد.
4- جهت برنامه ریزی و کنترل قابلیت اتکای بیشتری دارد چون هزینه ها و درآمدهای هر دوره در همان دوره مالی منعکس است.
استفاده از مبنای تعهدی همواره مورد تاکید استاندارد حسابداری بوده و مبانی نظری حسابداری نیز بر به کارگیری آن تاکید دارند. در مبنای تعهدی کامل، درامدها به محض تحقق و هزینه ها به محض تحمل در دفاتر ثبت می شوند (بدون در نظر گرفتن دریافت - عدم دریافت یا پرداخت – عدم پرداخت وجه نقد). زمان تحقق درامد، هنگامی است که درامد به صورت قطعی مشخص می شود همچنین زمان شناسایی و ثبت هزینه ها، زمان تحمل آنها می باشد.
بدیهی است استفاده از روشهای فوق سود و زیانی متفاوت ارائه خواهد داد به همین دلیل طبق اصل تطابق در حسابداری، حسابداران برای شناخت هزینه ها از رویکرد "بگذار هزینه ها از درآمد ها تبعیت کنند" پیروی می نمایند. مطابق این اصل هزینه های یک دوره از درآمدهای همان دوره کسر می گردند تا عملکردی واقعی از نتیجه کار منعکس گردد.
برای بسیاری از مدیران مالی موسسات ممکن است پرسش اصلی این باشد که درآمد را چه زمانی باید شناسایی کرد؟
از دیدگاه نظری روش صحیح حسابداری برای شناسایی درآمد باید به گونه ای باشد که اولاً آن درآمد تحقق یابد یا قابل تحقق باشد و ثانیاً آن درآمد تحصیل گردد. مطابق این دیدگاه چنانچه یکی از شرایط فوق به وقوع پیوندد می توان درآمد را شناسایی نمود.
دوره نوین حسابداری را می توان بر سده بیستم منطبق ساخت زیرا در این سده نگرش مدیریت از توجه صرف به ترازنامه و ترکیب آن تغییر یافت و توجه ای ویژه بر سودوزیان موسسات مالی معطوف گشت، این تغییر نگرش از جهتی نتیجه تقاضای مالکان و سهامداران و از طرف دیگر به جهت رغبت مدیران به ارائه عملکردی مطلوب از موسسه تحت نظارت خود بوده است. بعبارتی دیگر تمامی اهداف موسسه حول محور "مطلوب مرکزی حسابداری" یعنی تعیین سود سالانه موسسه مالی می چرخد بدیهی است بکارگیری روشهایی صحیح جهت تعیین سود خالص از وظایف خطیر حسابداری بوده و به نظر می رسد در آینده ای نه چندان دور توجه اصلی استفاده کنندگان(درون و برون سازمانی) از صورتهای مالی از جمله دولتها، رقبا، بستانکاران، سهامدارن، مدیران، وام دهندگان، مشتریان، اعتباردهندگان و سایر استفاده کنندگان از صورتهای مالی بر سود و زیان و نتیجه عملکرد موسسات مالی بیش از پیش معطوف گردد.
بررسی مهمترین اصول یا مفروضات حسابداری
مانند هر علم دیگری که اصولی دارد، حسابداری هم دارای اصولی است که از آن با نام اصول حسابداری یاد میشود. این اصول در علم حسابداری مانند قانون اساسی برای یک کشور است. یا مثلا وقتی در ریاضی میگوییم اعداد بر صفر بخش پذیر نیستند، یک اصل در ریاضی است. در منطق اصلی وجود دارد مبنی بر اینکه جمع نقیضین محال است، یعنی امکان ندارد در یک نقطه مکانی و زمانی از زمین هم شب باشد و هم روز!
بنابراین وقتی به مفروضات اصول حسابداری میپردازیم، داریم از اصولی کلی صحبت میکنیم که بر روح این علم سوار است. پس با ما همراه باشید تا به صورت کامل درباره اینکه اصول حسابداری چیست توضیح دهیم.
مفروضات حسابداری یا اصول حسابداری چیست؟
یکی از سوالاتی که در چیستی حسابداری باید به آن پرداخت اصول این علم است. اصول حسابداری که در انگلیسی به آن GAAP (Generally accepted accounting principles) گفته میشود، قوانین و دستورالعملهایی است که شرکتها برای گزارش اطلاعات مالی باید از آنها پیروی کنند. در واقع این اصول استاندارد، نوعی الگوی انجام کار هستند که مدیر مالی یک شرکت باید در بخشهای مختلف حسابداری از آنها استفاده کنند.
در تعریف اصول حسابداری که به آن مفروضات حسابداری هم گفته میشود، باید به تعدادی دستورالعمل اشاره کنیم که در این میان بعضی از این اصول اهمیت بیشتری دارند.
در خیلی از مطالب تنها به چهار اصل اشاره شده است؛ اما ما برای اینکه چیزی از قلم نیافتد، 8 اصل را بررسی کردهایم، اصولی که کاربرد و اهمیت بسیاری در این علم دارد:
- اصل درآمد اصل تحقق (Revenue principle)
- اصل بهای تمام شده (cost principle)
- اصل هزینه (expense principle)اصل تطابق هزینه با درآمد چیست؟
- اصل تطابق (matching principle)
- اصل عینیت (objectivity principle)
- اصل افشای کامل (Full Disclosure Principle)
- اصل تفکیک شخصیت (separate entity assumption)
- اصل استمرار یا تداوم فعالیت (continuity assumption)
اول – اصل تحقق درآمد (Revenue principle)
طبق این اصل، درآمد تنها زمانی تحقق مییابد که شناسایی شود، یعنی چه پولی دریافت کرده باشید چه نه، آن درآمد باید شناسایی شده باشد.
برای تجزیه و تحلیل معاملات مالی نیاز به محصول، خریدار و فروشنده داریم. یکی از اصول مهم حسابداری اصل درآمد است که در صورت فروش محصول یا ارائه خدماتی خاص مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع مهمترین اصل در فرایند فروش اصل درآمد یا تحقق است.
در مبانی حسابداری حصول درآمد ناشی از جمعآوری پول نقد نبوده و به شکلی از معامله اختصاص مییابد که خریدار، مالک قانونی کالا یا محصول فروخته شده از طرف فروشنده میشود.
در اصل درآمد، تمام عملیات مربوط به کسب درآمد باید به صورت تکمیل شده و بدون نقص صورت بگیرد. همچنین این درآمد باید قابلیت اندازهگیری داشته باشد.
روشهای شناسایی درآمد
در اصول حسابداری، درآمد به روشهای مختلفی شناسایی میشود که در هر کدام از این روشها به شکل ویژهای ثبت میشود. در ادامه به بعضی از این روشها اشاره میکنیم.
- وصول: در روش وصول، ثبت درآمد زمانی صورت میگیرد که وجه مورد نظر دریافت شده باشد.
- فروش: هر زمان معامله به فروش برسد، درآمد نیز در همان زمان به ثبت میرسد.
- تکمیل کار: بعضی از پروژهها و خدمات مدت زمان زیادی طول میکشد تا به سرانجام برسند، در این موارد درآمد هنگامی ثبت میشود که کار تکمیل شده باشد.
- اقساط: با توجه به عنوان این روش، ثبت درآمد در طول زمان و با پرداخت اقساط انجام میشود.
اصل دوم در اصول حسابداری – اصل بهای تمام شده (cost principle)
در مفروضات حسابداری باید به اصل مهم دیگری تحت عنوان بهای تمام شده اشاره کنیم. منظور از بهای تمام شده، دارایی به دست آمده بر مبنای بهای تمام شده تاریخی آن است.
در واقع بهای تمام شده بر اساس نرخ روز محاسبه نشده و منطبق با بهای تمام شده تاریخی دارایی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. این اصل در ترازنامه پایان سال ذکر شده و مورد محاسبه قرار میگیرد.
از مهمترین مزایای این اصل در تعریف اصول حسابداری باید به حقیقی بودن و قابلیت رسیدگی آن اشاره کنیم.
همچنین این اصل ارزش واقعی دارایی را نشان میدهد. از آنجا که اصل بهای تمام شده به صورت تاریخی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد، تغییرات صورت گرفته ارزش پول در طول زمان بر روی آن اثری نخواهد داشت. در مورد ارزش دارایی نیز این امر صدق میکند.
مثال برای اصل بهای تمام شده در اصول حسابداری
شما برای ادامه فعالیت کسب و کار خود یک واحد آپارتمان تجاری در اختیار دارید، براساس اصل بهای تمام شده، این واحد آپارتمان باید در ترازنامه (بهای تمام شده تاریخی) لحاظ شود.
اصل سوم در مفروضات حسابداری – اصل هزینه (expense principle)
همانطور که از نام این اصل مشخص است، در ازای دریافت محصول یا خدماتی مشخص شما مجبور به پرداخت هزینه هستید. این اصل نقطه مقابل اصل درآمد بوده و دریافت هر نوع محصول و خدمات در کسب و کارهای مختلف شامل اصل هزینه میشود.
این موضوع که هزینه در زمان مقرر یا چند روز بعد از دریافت پرداخت شود نقشی در ماهیت اصل هزینه نداشته و در نهایت در این معامله شخص باید هزینه دریافت خدمات یا محصول را بپردازد.
چهارم – اصل تطابق درآمد و هزینه (matching principle)
یکی دیگر از موارد مهم در مفروضات حسابداری، اصل تطابق هزینه با درآمد است. تمام دادهها در حسابداری زمانی تأیید و ثبت میشوند که در فرایند خرید و فروش، محصول یا خدماتی فروخته شده باشد و در مقابل هزینهای پرداخت شده باشد.
به عنوان مثال اگر شما صاحب کسب و کاری باشید، زمانی میتوانید هزینههای پرداخت شده را با درآمد نهایی تطبیق دهید که هزینههای کلی را به عنوان شاخص در نظر بگیرید. به این ترتیب در تعریف اصول حسابداری، زمانی درآمد به ثبت میرسد که محصولی به فروش رسیده باشد و همچنین تأیید هزینهها در صورت دریافت محصول ثبت میشود.
پنجم – اصل عینیت در حسابداری (objectivity principle)
مهمترین نکته در مفروضات حسابداری، استفاده از دادههای عینی است. در تمام گزارشهای حسابداری از دادههای عینی به جایدادههای ذهنی استفاده میشود.
به این جهت که میزان اعتماد و اطمینان بیشتری نسبت به اصل عینیت وجود دارد. در گزارشهای مالی تمامی اعداد و دادهها باید قابلیت ردیابی داشته و به صورت حقیقی ثبت شده باشند.
ششم – اصل افشای کامل (Full Disclosure Principle)
بر اساس این اصل، تمامی گزارشها، دادههای مربوطه و رویدادهای مالی باید به صورت کامل و بدون پنهان ماندن واقعیت، ارائه شده و افشا شوند. در واقع این اطلاعات افشا شده نقش مهمی در تصمیمگیریها و پیشرفت یک پروژه دارد.
هفتم – اصل تفکیک شخصیت (separate entity assumption)
این اصل به تفکیک هویت کسب و کار از شخصیت صاحبان کسب و کارها میپردازد. در حسابداری هر کسب و کاری یک هویت مستقل دارد که بر اساس این اصل، تمام دادهها و اطلاعات مالی به صورت مجزا بررسی میشوند.
هشتم- اصل تداوم فعالیت (continuity assumption)
یکی دیگر از عناوین مهم، اصل استمرار یا تداوم است. بعضی از پروژهها و شرکتها تداوم فعالیت خود در حوزه مربوطه را برای سالهای متمادی پیشبینی کردهاند.
براساس این اصل میتوان به جای بررسی و ثبت هزینهها به صورت یک جا، اطلاعات و دادههای مالی را در چندین دوره در طولانی مدت مورد بررسی قرار داد.
نتیجه گیری از مطلب چیستی اصول حسابداری
در بالا به هشت اصل حسابداری پرداختیم. البته اصل دیگری هم وجود دارد به نام فرض واحد اندازهگیری (unit-of-measure assumption) که در واقع به پول رایج آن کشوری که کسب و کار در آن واقع شده اشاره میکند. به عنوان مثال در ایران که واحد پول ریال است باید به ریال و در اروپا باید به یورو، محاسبات انجام شود.
قوانین و دستورالعملهای موجود در مفروضات حسابداری به مدیران مالی و حسابداران هر مجموعه در گزارشگیری دقیق و تجزیه و تحلیل کامل دادهها کمک میکند. این مفاهیم در بررسی دقیق و قانونی معاملات مالی نقش مهمی دارند.
اصول حسابداری در نهاد یا منبع مشخصی به صورت رسمی ثبت نشده؛ اما این اصول در کشورهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند.
یک حسابدار در اولین قدمهای خود باید بداند اصول حسابداری چیست و با آنها کاملا آشنایی داشته باشد. به نوعی این اصول، الفبای حسابداری است که و قواعد کلی حاکم بر روح این حرفه است.
دیدگاه شما