تاثیر برجام بر بازار سرمایه

تماشا کنید: پایان روزگار برزخی بورس؟ / بورس، در صورت احیا یا عدم احیای برجام به کدام سو می رود؟

وضعیت بورس ایران پس از توافق هسته‌ای اکنون مهمترین دغدغه‌ سهامداران و فعالان بازار است و گمانه‌زنی‌های زیادی در خصوص جهت‌گیری بازار سرمایه ایران بعد از احیای برجام وجود دارد. سؤالی که مشخصا در ذهن سهامداران مطرح می‌شود این است که توافق برجام بورس را به کدام جهت سوق می‌دهد؟ آیا سهامداران باید در خصوص توافق برجام نگران باشند؟

سرویس اقتصادی «انتخاب»: دولت سیزدهم در حالی روی کار آمد که دو کلید واژه مهم را به عنوان شعار انتخاباتی خود برگزیده بود، کلیدواژه‌هایی که البته عمیقا با کلیت اقتصاد ایران در ارتباط بودند و این دولت دست کم در سخن عزم جدی برای حل آنها داشت: بورس و مسکن.

وضعیت بازار سرمایه ایران در دو سال اخیر در تاریخ اقتصاد ایران بی‌سابقه بوده است؛ وضعیتی که با یک نگاه سرانگشتی به آمارها برای ما اثبات می‌شود. شاخص کل بورس ایران از حدود 500 هزار واحد در تاریخ پنج فروردین 1399 به 2 میلیون و 100 هزار واحد در تاریخ 12 مرداد همان سال رسید یعنی رشدی تقریبا معادل 300 درصد تنها طی کمتر از پنج ماه. پس از آن بود که سراشیبی شاخص بورس آغاز شد و از اوج قله خود سقوط کرد و با نوسان‌های بسیار اکنون در سطح 1 میلیون و 280 هزار واحدی قرار دارد، اتفاقی که ضرر و زیان بسیار زیادی را به طیف وسیعی از اقشار مردم وارد کرد و در نتیجه همین اتفاقات بود که این بازار تبدیل به مسئله اول سیاست و اقتصاد ایران شد و طبیعتا در صدر برنامه‌های دولت قرار گرفت.

در شرایط کنونی دولت در حال مذاکره با طرف‌های غربی برای احیای برجام است و بسیاری از تحلیل‌گران و سیاست‌مداران ایرانی و خارجی از نزدیک بودن توافق هسته‌ای سخن می‌گویند. پرسش‌ مهمی که در این شرایط مطرح می‌شود این است: بازار سرمایه بعد از توافق هسته‌ای به کدام سمت و سو می‌رود؟ در این گزارش قصد داریم که این پرسش‌ را به میان بکشیم.
اکنون که بازار سرمایه بعد از طی دو سال همچنان در یک وضعیت بغرنج قرار دارد و زندگی بسیاری از مردم به آن وابسته است و دولت کنونی با تمامی اقدامات حمایتی هنوز نتوانسته بورس را از این وضعیت خارج کند، می‌توان به عقب برگشت و تصویری کلی از چرایی وضعیت کنونی بازار سرمایه را به چنگ آورد. این تصویر کلی یک واژه مهم را به ذهن متبادر می‌کند: برجام.

صعود تاریخی بورس در سایه انتظارات تورمی
خروج آمریکا از برجام و آغاز فرآیند تحریم صنعت ایران و به تبع آن افزایش افسارگسیخته نرخ دلار و انتظارات شدید تورمی ناشی از آن، سرمایه‌گذاران را به سمت بازار سرمایه ایران هدایت کرد. در حالی که نرخ شدید تورم موجبات نگرانی جامعه را فراهم کرده بود اقدامات دولتی برای تشویق مردم برای ورود به بازار سرمایه نیز روند ورود دسته‌جمعی مردم را تشدید کرد و به این ترتیب با پیشی گرفتن تقاضا برای سهام شرکت‌ها نسبت به عرضه در سایه رشد سریع نرخ دلار شاخص کل بورس نیز به موازات این رشد روند جهشی خود را آغاز کرد و تا اواسط مرداد 1399 رشد 300 درصدی را روی تابلوها ثبت کرد.

نکته اساسی در این میان ارزیابی نادرست سیاست‌گذاران اقتصادی کشور از وضعیت ایجاد شده برای بورس بود. در حالی که خود سیاست‌گذاران این رشد بورس را به عنوان رشدی پایدار و قابل اتکا در نظر می‌گرفتند و در همین راستا مردم را مستقیم و غیرمستقیم برای ورود به این بازار تشویق کردند تنها جامعه کوچکی از اقتصاددانان و کارشناسان نسبت به این وضعیت هشدار دادند. نمود بارز ارزیابی نادرست وضعیت بورس را می‌توان در قیمت‌گذاری غیرواقعی صندوق‌های دولتی (دارا یکم و پالایش یکم) دید که در شرایط حبابی انجام شد. صندوق پالایش یکم که شهریورماه به مردم واگذار شد بعد از گذشت بیش از یک سال و نیم هنوز نتوانسته حتی به قیمت اسمی خود برسد و به محض ارائه توسط دولت سهامداران این صندوق وارد محدوده زیان شدند.

ارزیابی انتخاب دوباره ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده انتظارات تورمی افکار عمومی را تشدید کرده بود و به همین دلیل در سایه چشم‌انداز نرخ نامحدود دلار روز به روز بر شدت و میزان خرید سهام شرکت‌ها در ماه‌های ابتدایی سال 1399 تاثیر برجام بر بازار سرمایه افزوده می‌شد. عبدالناصر همتی رئیس وقت بانک مرکزی ایران در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد: «برخی در کشور منتظر دلار 50 هزار تومانی بودند». با توجه به اینکه بورس ایران رابطه مستقیمی با نرخ دلار و تورم دارد (اساسا تمامی بازارهای سهام دنیا ارتباط مستقیمی با نرخ تورم دارند) در نتیجه می‌توان ورود جریان نقدینگی خرد به بازار سرمایه را تحت شرایط خاص آن زمان فهم کرد.

نزول فرسایشی بورس با رفع انتظارات تورمی
اگر چه برخی از اقدامات مانند رشد نرخ بهره در کاهش ارزش شاخص بورس همیشه مؤثر هستند اما نباید این تصویر کلی (برجام) را از ذهن بیرون کرد. در منطق اقتصادی همیشه صعودهای ناگهانی با نزول‌های ناگهانی همراه می‌شوند و بازارهای بورس نیز از این قاعده مستثنی نیستند. نزدیکی به انتخابات آمریکا و پیروزی بایدن در نظرسنجی‌ها موقعیت سرمایه‌گذاران بازار را از وضعیت خرید و نگهداری به وضعیت احتیاط و فروش سهام و به تبع آن شناسایی سود تغییر داد. جرقه این اتفاق اختلاف بین وزارت نفت و وزارت اقتصاد بر سر نحوه عرضه و مالکیت صندوق «پالایش یکم» بود و پس از آن بود که بورس یک نفس بیش از 45 درصد اصلاح کرد و در ادامه نیز بعد از یک صعود کوتاه به روند نزولی خود ادامه داد. با توجه به اینکه عمده سرمایه‌گذاران بزرگ بورس از شرکت‌های دولتی هستند، لذا صحبت از تامین کسری سنگین بودجه از بازار سرمایه در بین فعالان بازار مطرح می‌شد هر چند که خود سیاست‌گذاران از جمله وزیر وقت اقتصاد آقای «دژپسند» به کرات این موضوع را تکذیب می‌کردند.

روند نزول بورس بعد از اواسط مرداد 1399 آغاز شد و با پیروزی «بایدن» در انتخابات و چشم‌انداز رفع تحریم‌ها و به تبع آن انتظار کاهش رشد نرخ دلار، موقعیت برگشت دوباره بازار به فاز صعودی کاملا از بین رفت. بازار بورس از آن زمان در یک برزخ گرفتار شد؛ برزخی که هنوز هم با وجود مذاکرات پیشرفته هسته‌ای کلیت بازار را احاطه کرده است. عدم قطعیت در مذاکرات مستقیما خود را در بازار نشان می‌دهد و به همین دلیل مدت‌هاست که شاخص کل بورس در محدوده بین 1 میلیون و 200 هزار واحد تا 1 میلیون و 300 هزار واحد نوسان می‌کند.

اگرچه فاکتورهایی از قبیل زیرساخت‌های ناقص بازار، دامنه نوسان، عدم اعتماد سرمایه‌گذاران، قیمت‌گذاری دستوری برخی صنایع و افزایش تاثیر برجام بر بازار سرمایه نرخ بهره و دخالت‌های دولتی عوامل مهمی در رکود بورس محسوب می‌شوند اما این موارد را تنها با ارائه یک تصویر کلی می‌توان فهم کرد. به عنوان مثال افزایش نرخ بهره و یا اختلاف بین دو وزارتخانه بر سر یک صندوق به تنهایی نمی‌تواند چنین وضعیتی را برای بورس رقم بزند بلکه برای فهم این وضعیت باید به عوامل بزرگ‌تری توجه کرد.

آینده بازار سرمایه با محوریت توافق هسته‌ای
اکنون که تقریبا تمامی کارشناسان و تحلیل‌گران و حتی سیاست‌مداران از نزدیکی توافق صحبت می‌کنند پرسش محوری این است: وضعیت بازار سرمایه بعد از توافق چگونه خواهد بود؟

توافق هسته‌ای و به تبع آن رفع تحریم‌‌های نفتی و بانکی و همچنین شرکت‌های فولادی و معدنی طبیعتا منجر به سرازیر شدن درآمدهای ارزی به کشور خواهد شد و دست بانک مرکزی برای کنترل نرخ دلار بازتر و راحت‌تر خواهد شد. به این ترتیب با کاهش انتظارات تورمی ناشی از افزایش عرضه ارز در کشور این ذهنیت ایجاد می‌شود که سود صنایع دلاری بورس که اتفاقا مهمترین بخش بازار سرمایه را تشکیل می‌دهند کاهش خواهد یافت. برخی کارشناسان می‌گویند این وضعیت ممکن است در کوتاه‌مدت منجر به فشار نزولی قیمت سهام شرکت‌های فولادی و پتروشیمی شود اما در عوض برعکس شرکت‌هایی که از کاهش نرخ ارز سود می‌برند از جمله صنعت خودرو به دلیل وارد کردن قطعات و کاهش هزینه‌های تولید و نیز ورود سرمایه‌گذاران خارجی و افزایش حجم تولید احتمالا شاهد افزایش قیمت سهام خواهند بود.

صنعت بانکی نیز به دلیل افزایش مراودات بین‌المللی و اتصال به سویفت در آینده نیز از رفع تحریم‌ها سود خواهد برد و به همین دلیل اگر بر مبنای منطق اقتصادی به بازار نگاه کنیم در کوتاه‌مدت شاهد فشار عرضه در سهام فولادی و پتروشیمی و افزایش تقاضا برای سهام خودرو و بانک به عنوان لیدرهای بازار بورس خواهیم بود. سایر صنایع از جمله دارویی و غذایی و کشاورزی نیز به دلیل تامین زنجیره مواد اولیه از لغو تحریم‌ها سود خواهند برد.

نکته مهم در اینجا بحث کف قیمت دلار بعد از توافق هسته‌ای است که این خود می‌تواند میزان فشار فروش سهام صنایع را تعیین کند. دولت نرخ تسعیر درآمدهای ارزی خود در لایحه بودجه را 23 هزار تومان تعیین کرده است یعنی با وجود حجم ثابت فروش نفت سال آینده نسبت به امسال، درآمدهای دولت (با ثابت در نظر گرفتن سایر فاکتورها مانند سهم صندوق توسعه ملی) دو برابر خواهد شد که این خود یکی از فاکتورهای افزایش نرخ تورم در سال آینده خواهد بود.

تعیین دلار 23 هزار تومانی این سیگنال را به بازار وارد خواهد کرد که احتمالا این نقطه کف قیمت دلار آزاد بعد از توافق هسته‌ای خواهد بود و در صورتی که این امر محقق شود احتمالا فشار فروش سهام صنایع محدود باشد و رسیدن به تعادل در سایه رشد اقتصادی آینده کشور بسیار محتمل خواهد بود. پیش‌بینی دقیق کف قیمت دلار در حال حاضر امکان‌پذیر نیست چرا که باید سیاست‌های دولتی در این راستا را در نظر گرفت.

عدم توافق در مذاکرات اگرچه ممکن است منجر به رشد شاخص کل بورس به دلیل افزایش انتظارات تورمی در کوتاه‌مدت شود اما ریسک سیستماتیک بسیار سنگینی را به اقتصاد کشور و همین طور بازار سرمایه تحمیل خواهد کرد. لذا بدون تردید توافق هسته‌ای تاثیر مثبتی را بر بازار بورس به جای خواهد گذاشت اما شاید نمایان شدن این تاثیرات نیاز به زمان داشته باشد تا رشد میزان تولید و فروش شرکت‌ها و رشد واقعی اقتصاد (نه رشد اسمی ناشی از افزایش دلار) به تدریج خود را در معرض دید بگذارد.

نکته مهم دیگر وضعیت سرمایه‌گذاران خرد است که در سقف شاخص کل بورس اقدام به خرید سهام کردند و در حال حاضر با ضرر و زیان زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. تمامی اقدامات دولت برای جبران بخشی از زیان این سرمایه‌گذاران یا بی‌اثر بودند و یا اینکه به تمامی اجرا نشدند. بازگشت شاخص کل بورس به ریل صعودی در سایه رفع تحریم‌ها و اقدامات اصولی دولت در راستای مانع‌زدایی از بازار تنها راه‌حل جبران زیان آنهاست. در واقع زیان این سرمایه‌گذاران تنها با مکانیسم خود بازار قابل جبران است و نه منابعی خارج از این بازار و به همین دلیل کنترل دستوری بازار ابدا راه‌حل مناسبی برای این معضل نیست و نخواهد بود.

سیاست‌گذاران همزمان با رفع تحریم‌های اقتصادی باید فاکتورهای مهمی از جمله بحث افزایش عمق بازار، حذف تمامی جنبه‌های قیمت‌گذاری دستوری (از جمله دامنه نوسان) و سیاست کاهش نرخ بهره و نیز جلوگیری از ادامه سیاست سرکوب دلار را در دستور کار قرار داده و زیرساخت‌های لازم برای رشد پایدار بورس را فراهم کنند.

بورس تحت تاثیر اغتشاشات اخیر قرار گرفت/بازار سهام از لحاظ ارزندگی در وضعیت مناسبی است

تهران - ایرنا - کارشناس اقتصادی با بیان اینکه سهامداران به دلیل اغتشاشات ایجاد شده احساس ناامنی کرده‌اند و از بازار خارج شدند، گفت: با توجه به ارزیابی بازارهای سرمایه گذاری، بازار سرمایه بهترین بازاری است که می‌تواند برای ورود سرمایه‌گذاران جذاب باشد.

حمیدرضا جیهانی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به فضای حاکم در کشور و تاثیر آن بر معاملات بازارهای مالی اشاره کرد و افزود: وجود امنیت جزو شروط لازم و ضروری در فضای اقتصادی تلقی می‌شود؛ زیرا در ادبیات اقتصادی همیشه به این تاثیر برجام بر بازار سرمایه موضوع اشاره کرده‌ایم که سرمایه به عنوان ترسوترین نکته در کشور محسوب می‌شود.

وی با اعتقاد بر اینکه زمانی که سرمایه احساس ناامنی کند به سرعت از فضای اقتصادی فرار می‌کند، اظهار داشت: اغتشاشات در چند روز گذشته بی‌تاثیر بر این مساله نبوده و باعث ایجاد ترس سرمایه گذاران و نیز افت و نوسانات شاخص بورس شده است.

جیهانی خاطرنشان کرد: در ایران همیشه امنیت برپا بوده و حتی کشورهای دشمن هم بارها به این موضوع اعتراف کردند که نظام جمهوری اسلامی دارای امنیت، مقتدر و غیرقابل تغییر است.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: متاسفانه سرمایه گذاران با توجه به حاشیه ریسکی که دارند و نیز تحت تاثیر ترس و واهمه از تلاطم‌های اقتصادی و امنیتی، زمانی که احساس به‌هم‌ریختگی فضای اقتصادی می‌کنند به سرعت به سمت بازارهای امن حرکت خواهند کرد.

وی با بیان اینکه از نظر سرمایه گذاران بازار امن در ایران بازاری مانند ملک، طلا و ارز است، گفت: در دو هفته اخیر روند خروج پول از بازار سرمایه و رقم فروش سهام از سوی سهامداران حقیقی به دلیل اغتشاشات در کشور بسیار عدد بالایی بود، این موضوع نشان دهنده آن است که سهامداران به دلیل اغتشاشات ایجاد شده احساس ناامنی کرده‌اند و از بازار خارج شدند.

جیهانی خاطرنشان کرد: درست است که بازار سرمایه از چند وقت گذشته نزولی بوده و دورنمای بازدهی سهام کاهش پیدا کرده، اما این موضوع باید مورد توجه باشد که سرمایه گذاران به دلیل اغتشاشات اخیر ایجاد شده احساس ناامنی کرده‌اند و خود را از سرمایه‌گذاری در این بازار کنار می‌کشند.

وجود موقعیت ارزنده برای سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های بورسی

این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: نگاهی که اکنون نسبت به بازار وجود دارد این است که گزارش‌های ۶ ماه شرکت‌ها در برخی از سهام بسیار مثبت بوده و قیمت آنها در موقعیت ارزنده‌ای قرار دارد.

وی معتقد است این احتمال وجود دارد که پایان سبزی را در پاییز زرد برای بازار سرمایه شاهد باشیم.

جیهانی با بیان اینکه مذاکرات برجام در شهریورماه و نیز اتفاقات مثبت رخ داده در سفر رییس جمهور احتمال ایجاد توافق را افزایش داده بود، گفت: قاعدتاً با توجه به اینکه لابی‌های صهیونیستی مخالف شکل گیری برجام و ایجاد منفعت برای ایران هستند؛ بنابراین دست به کار شدند و بحران‌های عدم امنیت خیابانی را ایجاد کردند.

این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: این اغتشاشات در کف خیابان چندان سنگین نبود؛ اما لابی‌های صهیونیستی به حدی آنها را در فضای مجازی سنگین نشان دادند که دست مذاکره‌کنندگان را محدود کرد.

وی ادامه داد: باید امنیت به فضای اجتماعی بازگردد تا بتوان در پاییز شاهد توافق برجام، بازگشت آمریکا به مذاکرات و نیز دیگر اتفاقات مثبت اقتصادی در کشور باشیم.

بورس، بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری

جیهانی با بیان اینکه سرمایه گذاران در زمان سرمایه گذاری اقدام به ارزیابی بازارهای سرمایه گذاری به لحاظ ارزشی می‌کنند، گفت: اکنون بازارهای اقتصادی مانند بازار ملک در حالت حباب سنگین قرار دارد، به گونه‌ای که در نیم قرن اخیر چنین حبابی را تجربه نکرده بود.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: بازار ارز با توجه به درآمدهای ارزی، درآمد تجاری کشور و روند درآمدی دولت تا پایان سال در موقعیت خوبی قرار دارد و افزایش بیش از رقم فعلی را تجربه نمی‌کند.

وی تاکید کرد: بازار طلا وابسته به بازار ارز و انس جهانی است که به دلیل به ریزش ایجاد شده در بازار کامودیتی‌ها و نرخ بهره فدرال از آینده چندان مناسبی در کشور برخوردار نیست.

جیهانی اظهار داشت: با توجه به ارزیابی این بازارها، بازار سرمایه بهترین بازاری است که می‌تواند برای ورود سرمایه گذاران جذاب باشد و در این میان ریزش بیشتری را هم نسبت به دیگر بازارهای سرمایه گذاری تجربه کرده است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: با توجه به اینکه بورس در تاثیر برجام بر بازار سرمایه تاثیر برجام بر بازار سرمایه موقعیت مناسب سرمایه گذاری قرار دارد اما نیاز است تا افراد سهام خوبی را در این بازار برای سرمایه گذاری پیدا و با حضور بلندمدت خود بازدهی معقولی را از این بازار کسب کنند.

سناریوهای احتمالی بورس پس از شکست یا احیای برجام

گروه اقتصاد کلان- یک کارشناس بازارسرمایه معتقد است که بورس در صورت شکست یا احیای برجام وارد کانال صعودی خواهد شد و در بلند مدت روزهای سبزی را رقم خواهد زد.

به گزارش اکوانتخاب، در خصوص سناریوهای احتمالی بازارسرمایه پس از شکست یا نتیجه‌بخش بودن مذاکرات برجامی، مرتضی حسنی در گفتگو با «اکوانتخاب» اظهارکرد: این روزها بازار سرمایه همانند سایر بازارها در رکود به سر می برد و منتظر اخبار آینده سیاسی و اقتصادی و مشخص شدن تکلیف برجام و حجم پایین معاملات نشان دهنده انتظار معامله‌گران بزرگ، از آینده برجام است.

جنس توافق برجامی تعیین‌کننده رشد شرکت‌ها

وی افزود: درصورت تحقق و احیای برجام، بسیار مهم خواهد بود که جنس این توافق و کیفیت آن در عمل به چه شکل است. با درنظر گرفتن یک توافق با کیفیت و بلند مدت، می‌توان شاهد رونق صادرات و فروش شرکت‌های صادراتی بورس باشیم و صرفا به جای افزایش درامد ناشی از تورم، افزایش حاشیه سود بالا را در این شرکت ها مشاهده کنیم. صنایعی که می تواند درآمد و افزایش صادرات را داشته باشند پتروشیمی و فلزی ها خواهند بود و همچنین خودروسازی و سهام بانکی هم به دلیل ورود سرمایه و تکنولوژی و افزایش مبادلات بانکی تاثیر خواهند گرفت.

بیشتر بخوانید:

تحولات بازارهای مالی پس از جنگ اوکراین/ تحریم روسیه تا کجا امکان‌پذیر است؟

این کارشناس بازارسرمایه بیان کرد: این اتفافات برای بلند مدت پیش‌بینی می‌شود و در کوتاه مدت به دلیل شوکی که به بازار دلار اصابت می‌کند، بازارها از جمله بورس می توانند اثر منفی دریافت کنند. اما در بلندمدت به نفع بازار خواهد بود و سود شما از بازار می تواند به دلیل فروش و سودآوری شرکت ها باشد نه صرفا تورم.

افت کوتاه مدت اما رشد پایدار با شکست مذاکرات برجامی

حسنی درباره وضعیت بازار پس از شکست برجام گفت: با عدم تحقق و عدم احیای برجام، به علت ریسک‌هایی که متوجه بازار و فروش شرکت ها خواهد بود، مجددا در کوتاه مدت بورس می تواند تاثیرات منفی بگیرد. اما در بلند مدت عدم احیای برجام به معنی تورم بیشتر، مشکلات اقتصادی، سیاسی و افزایش نرخ دلار خواهد بود، که بورس هم از این تورم اثر خواهد گرفت و رشد هایی را خواهد داشت که در تاریخ گذشته بورس شاهد آن بودیم.

وی ادامه داد: اما جنس این رشد با رشد ناشی از فروش شرکت‌ها متفاوت خواهد بود. رشد ناشی از تورم صرفا برای حفظ ارزش دارایی است و سود خالص و افزایش ثروتی را به جیب سهامدار نمی رساند. معمولا می تواند دارایی را دربرابر تورم محافظت کند. اما رشد ناشی از افزایش فروش و سودآوری شرکت هرچند اندک، جدای از رشد ناشی از تورم خواهد بود و این سود منجر به افزایش ثروت و دارایی سهامداران خواهد شد.

این کارشناس بازارسرمایه در پایان گفت: قطعا احیای برجام به سودآوری شرکت‌های مرتبط کمک خواهد‌ کرد، اما در صورت عدم احیای برجام هم در بلند مدت بورس با تورم هماهنگ خواهد شد تا ارزش دارایی سهامدار حفظ شود. لذا در هر دو صورت بورس می تواند کمک‌کننده و برنده ی بازی باشد.

اثر احیای برجام بر صنایع بورسی، دلار و سرنوشت سهام در دولت جدید

سه کارشناس بازارسرمایه ضمن بررسی اثر احیای برجام بر صنایع بورسی و دلار، بهبود سود برخی شرکت‌ها و وابستگی سرنوشت قیمت سهام به دولت جدید را پیش بینی کردند.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، سه کارشناس بازار سرمایه ضمن بررسی روند صنایع بورسی و نرخ دلار در صورت احیای برجام ، بهبود سودآوری برخی شرکت‌ها و وابستگی سرنوشت قیمت سهام به روی کارآمدن دولت جدید و رئیس‌جمهور آینده را به دنیای اقتصاد پیش بینی کردند .

هیجان در کوتاه‌ مدت

علیرضا تاجبر: شرکت‌های خودروسازی و شرکت‌هایی که بصورت مستقیم با واردات سر و کار دارند بعد از اتفاقات جدید برجام قطعا قراردادهای جدیدی منعقد می‌کنند. بانک‌ها نیز پس از حل مشکل نقل‌و‌انتقالات بین‌المللی، تغییرات مثبتی را در پیش خواهند داشت. در این میان برخی معتقدند کاهش احتمالی قیمت دلار بر EPS شرکت‌های صادرات محور تاثیر منفی می‌گذارد اما رفع تحریم‌ها میزان فروش شرکت‌ها را افزایش می‌دهد و کاهش قیمت نهایی محصول را رقم می‌زند که با توجه به افزایش میزان فروش ، اتفاق منفی محسوب نمی‌شود.

رفع تحریم‌های بین‌المللی حتی اگر تدریجی هم صورت گیرد به نفع اقتصاد است. کمبود کالاهای اساسی و مشکلاتی که تجار در زمینه نقل و انتقالات پولی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند شرایط دشواری را بوجود آورده است. یکی از مشکلات اساسی مصرف کننده نرخ تورم است که بخش عمده آن به دلیل مشکلات ناشی از تحریم‌ها بوجود آمده است. تسهیل در نقل و انتقال پول، فروش محصولات ایران در بازارهای خارجی و ورود منابع حاصل از فروش کالاهای ایرانی، مشکلات عمده اقتصادی را برطرف می‌کند و اثر کاهنده‌ای بر تورم و قیمت نهایی کالاها در داخل خواهد داشت.

برداشتن تحریم‌ها بیشترین تاثیر را بر ورود کالاهای اساسی دارد از این رو، بعید به نظر می‌رسد قیمت دلار تاثیر این اتفاق افت چندانی را تجربه کند. در حال حاضر حدود ۳۰ میلیارد دلار تقاضای انباشته شده در گمرکات وجود دارد. کمبود برخی کالاها از جمله دارو، لوازم خانگی و. به دلیل محدودیت میزان دلار در داخل است و مردم با کمبود کالاها مواجهند بر همین اساس با رفع تحریم‌ها و با ورود هر پولی به این تقاضا پاسخ داده می‌شود. این حجم از تقاضا باعث می‌شود در کوتاه‌مدت روند نزولی قیمت دلار اتفاق نیفتد و بطور متوسط قیمت دلار از ۲۲ تا ۲۷ هزارتومان در نوسان باشد. مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌ها طی ۴-۵ سال اتفاق افتاده و نمی‌توان انتظار داشت با برداشته شدن تحریم‌ها ظرف یک ماه شاهد ریزش قیمت در همه بازارها بود.

واکنش متفاوت صنایع به برجام

رسول رحیم‌نیا: برآوردها نشان می‌دهد در صورت احیای برجام و برداشته شدن تحریم‌هایی که ترامپ علیه ایران وضع کرده بود قیمت دلار با وضعیت متفاوتی مواجه می‌شود و درمحدوده ۲۰ هزارتومان نوسان می‌کند. اگر تغییرات دیگری در نحوه احیای برجام بوجود آید و دلار به کمتر از ۲۰ هزار تومان سقوط کند بازار سهام نیز با فراز و فرود‌های جدی دست به گریبان می‌شود.

اولین واکنش جدی بورس به ریزش قیمت دلار منفی خواهد بود و در کوتاه‌ مدت بازار سهام با افت قیمت دست به گریبان می‌شود. در ماه‌های گذشته با وجود تغییرات بسیاری که سیاست گذاران بورسی برای بهبود وضعیت بازار انجام دادند اما بورس همچنان بر مدار نزولی سیر می‌کند . مهم‌ترین دلیل این موضوع احتمالاتی است که سهامداران در مورد ریزش قیمت دلار بعد از روی کارآمدن ترامپ می‌دهند از این رو هر اتفاقی که در حوزه سیاست خارجی رخ دهد، بازار سهام را در کوتاه‌مدت نشانه می‌گیرد.

سهم‌های مختلف بازار واکنش‌های متفاوتی نسبت به برجام نشان خواهند داد به طوری که ممکن است رفع تحریم‌ها قیمت سهام برخی از شرکت‌ها را افزایش و سودآوری برخی دیگر از شرکت‌ها را کاهش دهد. گرچه پیش بینی می‌شود گشایش در برجام در بلند‌مدت بازار سهام را وارد فاز صعودی کند .

در حال حاضر شرکت‌های دلار محوری که برای فروش کالاهای خود با مشکل مواجه هستند بعد از پایان تحریم‌ها می‌توانند با دغدغه کمتری فعالیت کنند و قیمت سهام این دسته از شرکت‌ها رشد خواهد کرد. روند معاملات خودرویی‌ها ، فولادی‌ها و پتروشیمی‌ها در بورس بعد از لغو تحریم‌ها در بلندمدت وارد فاز جدیدی از صعود خواهد شد. بازار خودرو به شدت نیازمند واردات است و در بلند مدت می‌توان امیدوار به رشد قیمت‌ها بود. به نظر می‌رسد بازار مسکن نیز همانند سایر بازارها اولین واکنشی که نسبت به این موضوع نشان دهد، منفی باشد به طوری که برآورد‌ها از کاهش قیمت مسکن خبر می‌دهد.

بهبود سودآوری برخی شرکت‌ها

مهدی افنانی: بازار ارز اولین واکنش نسبت به برداشته شدن تحریم‌ها را نشان می‌دهد بر همین اساس، نرخ ارز بعد از بازگشت آمریکا به برجام دستخوش تغییراتی می‌شود. طبق برآورد کارشناسان این حوزه قیمت دلار با ریزش سنگینی مواجه نخواهد شد و نرخ دلار در محدوده ۲۰ هزارتومان در نوسان خواهد بود.

برداشتن تحریم‌ها هزینه صادرات و نقل و انتقال پول را کاهش می‌دهد از این رو، شرکت‌های پروژه‌ای محور با کاهش هزینه تمام شده ساخت برخی کالاها سودآوری چشمگیری خواهند داشت.احتمال بازگشت آمریکا به برجام و تاثیر آن بر معاملات بورس، ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار را در کوتاه‌مدت افزایش می‌دهد. انتظار می‌رود تا زمانی که ریسک برجام از سر بازار برداشته نشود، روند مثبتی در کلیت بازار شکل نگیرد .بازار سهام بعد از برداشتن تحریم‌ها ممکن است واکنش‌های متفاوتی نسبت به سایر بازار‌ها نشان دهد.

تجربه نشان می‌دهد بورس در چنین شرایطی برمدار رشد شارپی قرار نخواهد گرفت گرچه ممکن است باعث آسودگی خاطر سهامداران شود اما در نهایت نمی‌تواند جهش خیره کننده‌ای از قیمت سهام را رقم بزند. بازار سهام بعد از برداشتن موانع تحریم‌ها در بلندمدت صعودی خواهد شد و در میان‌ مدت سودآوری شرکت‌ها را بهبود می‌بخشد.

در حالی که سرمایه‌گذاران در انتظار کاهش نرخ دلار به دنبال احیای برجام هستند باید این موضوع عنوان شود که تکلیف نرخ ارز صرفا با برداشتن تحریم‌ها مشخص نمی‌شود به طوری که به عنوان متغیری تعیین کننده در سرنوشت قیمت سهام تنها بعد از روی کارآمدن دولت جدید و گروه اقتصادی رئیس‌جمهور آینده تعیین تکلیف می‌شود. بعد از برجام شرکت‌های با P/ E مثبت از جمله شرکت‌های فولادی، پتروشیمی‌‌ها، سنگ آهنی‌ها و فلزات در بازه زمانی یک تا دو ماهه می‌توانند مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار بگیرند. بازار سهام برخلاف سال‌های قبل نقش مهمی در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری ایفا می‌کند و نامزدهای ریاست جمهوری احتمالا مواضع روشن‌تری نسبت به بازار سرمایه خواهند داشت.

استراتژی بازار سرمایه در صورت خروج احتمالی آمریکا از برجام

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: با توجه به توان بالای سودآوری بازار سرمایه، درباره پیامدهای خروج احتمالی آمریکا از توافق هسته ای برجام نگرانی خاصی نداریم.

به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، شاپور محمدی در حاشیه گشایش نخستین مرکز مشاوره سرمایه گذاری بورس گفت: در صورتی که سرمایه گذاران پس از خروج احتمالی آمریکا از برجام به کمک نیاز داشته باشند، صندوق تثبیت بازار سرمایه مطابق ماده ۲۸ قانون رفع موانع تولید از بازار حمایت می کند .

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: افرادی که به صورت استراتژیک در بازار حضور دارند، افق سرمایه گذاری بلندمدت دارند و بنابراین جای هیچ نگرانی نیست .

محمدی تصریح کرد: وظیفه همه، بیان واقعیت های اقتصادی است و واقعیت این است که اقتصاد ما قوی تر از گذشته و سودآوری شرکت ها نیز نسبت به سال های پیش بیشتر شده است .

سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار ابراز امیدواری کرد در هر شرایط مرتبط با برجام، بازار سرمایه مسیر بلندمدت خود را دنبال کند و شاهد تنوع بخشی در فعالیت های بورس باشیم .

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار یادآوری کرد: وقتی ترامپ رییس جمهوری آمریکا شد، در مصاحبه ای اعلام کردم تاثیر حضور وی بر بازارها بلندمدت نخواهد بود و دیدیم که در ادامه، بازار رشد زیادی را تجربه کرد .

وی تاکید کرد در بازار سرمایه، توان سودآوری شرکت ها تعیین می کند در بلندمدت به چه سمت و سویی می روند اما تاثیر حرکت هایی مثل خروج آمریکا از برجام کوتاه مدت است .

صندوق های تثبیت بازار و توسعه بازار آماده است

دبیر شورایعالی بورس گفت: اگر در پی تصمیم آمریکا برای خروج از برجام تاثیر محدودی نیز اتفاق بیفتد، با تحلیل منطقی به مصاف آن می رویم و فراموش نمی کنیم نظیر چنین مسائلی در گذشته نیز اتفاق افتاده و کشور توانسته است روابط بین المللی خود را حفظ کند .

وی درباره سکون این روزهای بازار و بلاتکلیفی برخی فعالان اقتصادی یادآوری کرد: بازار همواره با تصحیح هایی همراه است و وقتی مدتی را با رشد سپری می کند، ممکن است تصحیح هایی در قیمت ها صورت پذیرد .
این تصحیح ها ممکن است به دلایل سیاسی، اقتصادی و حتی شرکتی باشد و چنین مسائلی طبیعی و در چارچوب مکانیسم بازار است اما اگر جایی نگرانی بی دلیلی به وجود آید، آنگاه صندوق تثبیت بازار و صندوق توسعه بازار وارد عمل می شوند.

محمدی اضافه کرد: هر جا احساس شود عده ای اخباری را بیش از اندازه مهم جلوه داده اند یا قصد دارند سهام خوب را از دست دیگران خارج کنند، صندوق های یاد شده وظایف نظارتی و حمایتی خود را انجام می دهند .

سخنگوی سازمان بورس در پاسخ به پرسشی درباره وجود ۲ نرخ برای دلار در بورس کالا، تصریح کرد: ملاک عمل بورس دلار ۴۲۰۰ تومانی است و سیاست دولت در بازارها باید رعایت شود .

دکتر محمدی تاکید کرد نوسان های مقطعی در بازار ممکن است متاثر از قیمت کالا در بازارهای بین المللی، هزینه حمل و نقل، کم یا زیاد شدن عرضه و تقاضا و غیره باشد .

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره شرکت های خارجی حاضر در بورس ایران، گفت: در قانون، چگونگی حمایت از سرمایه گذاران خارجی، تخصیص ارز برای آنها، چگونگی افزایش سرمایه آنان و غیره مشخص شده است و اطمینان می دهیم حتی در صورت خروج آمریکا از برجام، کنار سرمایه گذاران خارجی می ایستیم .