مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری
صندوق‌ها، به عنوان پرکاربردترین روش سرمایهگذاری در بازار بورس شناخته می‌شوند. مهم‌ترین دلیل این امر، تنوع بالا در ترکیب دارایی و استراتژی متفاوت صندوق‌ها است که امکان سرمایهگذاری برای انواع تیپ شخصیتی را فراهم می‌کند.
همه افراد اعم از خطرپذیر یا خطرگریز، با سرمایه اولیه زیاد یا کم، افراد متمایل به دریافت سود ثابت و حتی معامله‌گران حرفه‌ای بازار، می‌توانند صندوق مطابق با اولویت‌های خود را پیدا کنند. در ادامه این مطلب، ساختار، ویژگی‌ها، انواع، مزایا و معایب صندوقهای سرمایه گذاری را بررسی می‌کنیم.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
برای سرمایهگذاری در بازار بورس، دو روش مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. در روش مستقیم، سرمایه‌گذار شخصا وارد معامله می‌شود اما در روش غیر مستقیم، یک واسطه بین «سرمایه‌گذار» و «بازار سرمایه» وجود دارد که در قبال دریافت کارمزد، مسئولیت مدیریت دارایی را بر عهده می‌گیرد.
واسطه‌‌ها در حقیقت مجموعه‌ای متشکل از مشاوران، معامله‌گران خبره و کارشناسان بورسی هستند که در قالب «شرکت سبدگردان» یا «صندوق سرمایهگذاری» به فعالیت می‌پردازند.
- سبدگردانی اختصاصی، معمولا مخصوص سرمایه‌گذارانی با دارایی هنگفت است. در این روش، شرکت سبدگردان وظیفه تشکیل سبد دارایی مطابق با اولویت‌ها و تیپ شخصیتی فرد و مدیریت آن را بر عهده دارد و سرمایه‌گذار از سود بازار منتفع می‌شود.
- صندوق نوعی نهاد مالی است که با تجمیع دارایی افراد، به سرمایهگذاری در زمینه‌های مختلف می‌پردازد و در نهایت هر فرد به نسبت مقدار سرمایهگذاری، از سود بهره‌مند می‌شود. مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری، وابسته به انتخاب افرد است. بنابراین در قدم اول باید با انواع صندوق و نحوه فعالیت هر کدام آشنا شویم.
امنیت صندوق های سرمایه گذاری
برای بررسی امنیت صندوقهای سرمایهگذاری، ابتدا باید تفاوت «صندوق» و «صندوق سرمایه گذاری» را درک کنیم. صندوق‌ها انواع مختلفی دارند که توسط اشخاص، نهادها، سازمان‌ها و… با هدفی خاص تاسیس می‌شوند و در سطح داخلی یا جهانی به فعالیت می‌پردازند. صندوق بازنشستگی، صندوق فرهنگیان و صندوق بین‌المللی پول، نمونه‌ای از این صندوق‌ها هستند.
اما واژه «سرمایهگذاری» در نام صندوق، نوع فعالیت آن را مشخص می‌کند و هدف ما بررسی امنیت «صندوق های سرمایه گذاری» است. البته در بیشتر مقالات، گفتگوها، متون و… واژه «صندوق» به تنهایی به کار می‌رود اما در سایت رسمی صندوق‌ها، عبارت «صندوقهای سرمایهگذاری …» به صورت کامل درج می‌شود.
صندوقهای سرمایه‌گذای توسط شرکت‌های کارگزاری یا نهادهای مالی مورد تایید سازمان بورس تاسیس می‌شوند. برای تاسیس هر صندوق، دریافت مجوز از سازمان بورس الزامی است. تمام صندوق‌ها تحت نظارت مستقیم این سازمان به فعالیت می‌پردازند.
تمام صندوقهای سرمایهگذاری دارای یک سایت رسمی هستند که نام کامل، نوع، نحوه خرید و فروش واحدها، ارکان، موسس، مجوزها، امیدنامه، اساسنامه، بازده در دوره‌های قبلی، نحوه پرداخت سود و مابقی جزئیات صندوق در آن درج می‌شود.
بنابراین امنیت صندوق های سرمایه گذاری، از طرف سازمان بورس و به واسطه صدور مجوز برای صندوق، موسس صندوق و تایید آنها در سایت‌های رسمی سازمان، تضمین می‌شود. برای بررسی اطلاعات کارگزاران و مابقی موسس‌‌ها، سایت رسمی بورس به آدرس seo.ir و برای بررسی اطلاعات صندوق‌ها، سامانه فیپیران (مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران) به آدرس fipiran.com معتبرترین مراجع هستند. شفافیت، به‌روزرسانی مرتب و دسترسی آسان به همه اطلاعات در این سایت‌ها، یکی از بزرگترین مزایای صندوق های سرمایه گذاری است.
صندوق های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟
در تصویر زیر خلاصه‌ای از بخش‌‌های قبلی، شامل: جایگاه صندوقهای سرمایهگذاری، کارگزاران بورس، نهادهای مالی، سامانه‌های معاملاتی و نحوه نظارت سازمان بورس بر عملکرد بخش‌ها و اجزای مختلف بازار سرمایه را مشاهده می‌کنیم اما مسیر بین سرمایه‌گذاران، صندوقهای سرمایهگذاری و بازار سرمایه همچنان مبهم است. در ادامه وارد این مسیر می‌شویم و به مهم‌ترین سوالات کاربران یعنی: «صندوقهای سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟»، «انواع صندوق سرمایهگذاری چیست؟»، «سود و ریسک صندوق ها چگونه است؟» و «مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری چیست؟» پاسخ می‌دهیم.
متولیان صندوقهای سرمایهگذاری، از طریق جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و کلان افراد، منابع مالی صندوق را تامین می‌کنند. این منابع صرف خرید سهام کم‌ریسک، پرریسک، دارایی‌های طلا محور، سپرده بانکی، اوراق مشارکت و… می‌شود، که اصطلاحا به آن سبد دارایی یا پرتفوی صندوق می‌گوییم. البته نسبت دارایی‌ها در انواع صندوق متفاوت است، در همه صندوق‌ها تمام دارایی‌ها وجود ندارد و نوع و مقدار دارایی بر اساس مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت قانون خاصی تعیین می‌شود.
در تصویر زیر غالب منابع صندوق، صرف خرید سهام پرریسک و پر سود، کم‌ریسک با سود پایین‌تر و… شده است. و همانطور که در بخش دوم تصویر مشاهده می‌کنید، کل این دارایی به واحدهایی با ارزش و وزن برابر تقسیم می‌شود. یعنی در تمام واحدها سهام، پرریسک، کم ریسک و… به یک اندازه وجود دارد و ارزش ریالی واحدها نیز برابر است. به عنوان مثال در تصویر زیر ارزش کل دارایی ۱۰۰ میلیارد تومان و ارزش هر واحد ۱۰۰۰ تومان است.
پس اگر مبلغ سرمایهگذاری یک فرد در این زمان ۵۰ هزار تومان باشد، ۵۰ واحد از صندوق متعلق به او است و فرد دیگری با سرمایهگذاری به مبلغ ۵۰۰ هزار تومان، ۵۰۰ واحد صندوق را خریدارای کرده است. این مدل تقسیم دارایی جزو مهم‌ترین قوانین و از بزرگترین مزایای صندوقهای سرمایهگذاری محسوب می‌شود.
اگر سوال «صندوقهای سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟» را به سه قسمت تقسیم کنیم، تا اینجا پاسخ قسمت اول یعنی «چگونگی تامین منابع و تقسیم آن بین دارایی‌های مختلف » متوجه شده‌ایم. حال به دو بخش بعدی یعنی «نحوه خرید واحدهای صندوق توسط» و «سود صندوق های سرمایه گذاری» می‌پردازیم و در ادامه، مزایا و معایب صندوقهای سرمایهگذاری را بررسی می‌کنیم.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس ترکیب دارایی و روش انجام معاملات، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. از آن جایی که بررسی همه انواع صندوق های سرمایه گذاری، کاری زمان‌بر و بسیار پیچیده است، در ادامه با چهار صندوق مهم و پرطرفدار در ایران آشنا می‌شویم.
صندوق در سهام (صندوق سهامی)
بخش عمده دارایی این صندوق در سهام شرکت‌های بورسی سرمایهگذاری می‌شود. ریسک این سرمایهگذاری کمی بالا و سود آن قابل توجه است. در هر صندوق وظیفه تقسیم سرمایه و هدایت آن در مسیر استراتژی‌های معین، بر عهده متولیان صندوق یعنی مدیر، تحلیل‌گران، کارشناسان، بازارگردان و… است.
صندوق درآمد ثابت
برعکس نوع قبلی، عمده دارایی این صندوق در ابزارهای درآمد ثابت مثل سپرده‌گذاری بانک، اوراق مشارکت، اسناد خزانه و… حدود ۵ تا ۱۰ درصد هم در سهام شرکت‌های بورسی سرمایهگذاری می‌شود. ریسک صندوقهای درآمد ثابت تقریبا برابر صفر و سود هم کمی از سود سپرده‌های بانکی بیشتر است. اغلب صندوق های درآمد ثابت، سود تقریبا ثابتی را به صورت دوره‌ای (ماهانه، سه‌ماه یا…) به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند. بنابراین ریسک پایین و سود دوره‌ای از مزایای صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت است.
صندوق مختلط
این صندوق، شرایطی بین دو صندوق قبلی دارد و منابع خود را به صورت مختلط و با نسبت‌های تقریبا برابر در سهام شرکت‌های بورسی و ابزارهای درآمد ثابت، سرمایهگذاری می‌کند. سود و ریسک آن هم بسته به شرایط بازار، استراتژی صندوق، تحلیل‌گران، کارشناسان و تصمیمات مدیر متغیر است.
صندوق طلا
قسمت عمده دارایی این صندوق در دارایی‌هایی طلا محور مثل: اوراق سپرده طلا، گواهی سپرده کالایی سکه و اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا سرمایهگذاری می‌شود. بنابراین رشد و افول (سود و ریسک) صندوق، تا حد زیادی وابسته به بازار داخلی طلا و قیمت جهانی آن است. از مهم‌ترین مزایای صندوق طلا می‌توان به حذف ریسک سرقت اشاره کرد.
سود صندوق های سرمایه گذاری، بسته به نوع صندوق، نحوه مدیریت و استراتژی آنها متفاوت است. برای انتخاب «نوع» صندوق، باید اولویت‌ها و ویژگی‌های فردی خود را با ویژگی صندوق مطابقت بدهیم. مثلا برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و اولویت نقدشوندگی، صندوق سهامی گزینه مناسب است و برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و علاقه‌مند به سرمایهگذاری بلندمدت، صندوق با درآمد ثابت انتخابی معقول به حساب می‌آید.
از طرفی، بخشی از سود صندوق های سرمایه گذاری، به «نحوه مدیریت و استراتژی صندوق» وابسته است. مثلا فردی «صندوق سهامی» را انتخاب می‌کند و در بازار بیش از ۲۰ صندوق سهامی فعال وجود دارد. این فرد برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری سهامی، باید به سایت صندوق مراجعه و سابقه فعالیت موسس صندوق و کارگزار، اساسنامه، امیدنامه، سابقه صندوق، مقدار رشد واحدها، مقدار سودسازی در دوره‌های قبلی و قیمت هر واحد در زمان خرید را بررسی و گزینه مناسب را انتخاب کند.
از بین تمام مزایا و معایب صندوقهای سرمایه گذاری، «عدم دخالت فرد در استراتژی مدیریت صندوق»، مهم‌ترین ضعف به حساب می‌آید. بنابراین بررسی دقیق موارد بالا، قبل از انتخاب و خرید واحدها اهمیت زیادی دارد. حتی می‌توان ادعا کرد که سود صندوق های سرمایه گذاری، بیش از «نوع مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت صندوق» به «نحوه مدیریت و کارشناسان آن» وابسته است.
نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری
خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، در واقع به معنی خرید و فروش واحدها یا یونیت‌های صندوق است که به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:
قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق علاوه بر «نام»، یک «نماد» دارد. مثلا نماد «آگاس» متعلق به صندوق سهامی «هستی بخش آگاه» است و سرمایه‌گذاران با جست‌وجوی نماد «آگاس» در سامانه‌های معاملاتی، می‌توانند به خرید و فروش واحدها بپردازند. در واقع معاملات واحدهای صندوق ETF به معاملات سهام شرکت‌های بورسی شباهت دارد. زیرا شما می‌توانید در هر زمانی واحدهای خود را فروخته و از سود بهره‌مند شوید، در زمان مد نظر سفارش خرید ثبت کنید و همچنین میزان عرضه و تقاضا تاثیر زیادی در نوسان قیمت واحدهای صندوق سهامی دارد.
مبتنی بر صدور و ابطال
خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر صدور و ابطال، در برخی صندوق‌ها با مراجعه حضوری و در بیشتر آنها از طریق مراجعه به سایت و استفاده از پنل معاملاتی مخصوص انجام می‌شود
نکات:
- روش معاملات واحدها، حتما در سایت صندوق درج می‌شود.
- نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، ارتباطی به نوع آن (سهامی، درآمد ثابت، مختلط یا …) ندارد. ممکن است یک صندوق درآمد ثابت، صدور و ابطالی باشد و صندوق درآمد ثابت دیگری، روش ETF (قابل معامله در بورس) را برای انجام معاملات انتخاب کند.
- حتما در سایت صندوق، جزئیات خرید و فروش واحدها، مثلا حداقل فاصله زمانی بین خرید تا فروش و… را چک کنید. این جزئیات بر اساس اولویت شما، می‌تواند مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت جزو مزایا یا معایب صندوق سرمایه گذاری به شمار آید.
مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری
از ابتدای مقاله تاکنون، چندین بار به مزایای صندوق های سرمایه گذاری اشاره کردیم. حال قصد داریم مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری را دقیق‌تر بررسی کنیم.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری
- امنیت بالای صندوق های سرمایه گذاری و نظارت سازمان بورس اولین مزیت صندوق‌ها است.
- کاهش ریسک سرمایه گذاری دومین مزیت مهم به حساب می‌آید. معامله‌گران حرفه‌ای بورس، معمولا بخشی از دارایی خود را در صندوق‌ها سرمایهگذاری می‌کنند. تقسیم دارایی موجب کنترل ریسک و انتخاب صندوق برای این کار، باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می‌شود.
- صندوقهای سرمایهگذاری تنوع بسیار زیادی دارند و هر فرد بنا برای تیپ شخصیتی و اولویت‌های خود، می‌تواند گزینه مناسب را پیدا کند.
- یکی دیگر از مزایای صندوق های سرمایه گذاری، عدم محدودیت برای انتخاب چند صندوق متفاوت است. بیشتر افراد ناآشنا با بازارهای مالی، برای تقسیم دارایی و کنترل ریسک دچار مشکل می‌شوند. اما با تقسیم سرمایه بین انواع صندوق سهامی، طلا و… به راحتی می‌توان این کار را انجام داد.
- نقدشونگی صندوق های سرمایه گذاری بسیار بالا است و برای خرید و فروش واحدها، نیاز به دانش تخصصی، تخمین زمان مناسب و… نیست.
- صندوق های سرمایه گذاری راه ورود سرمایه‌های خرد به بازار طلا، مسکن، بورس و… هستند. اگرچه برای فعالیت مستقیم در بازار بورس نیازی به سرمایه کلان نداریم اما در بازاری مثل مسکن، نیاز به سرمایه هنگفت و نقدشوندگی پایین موانع اصلی هستند که با سرمایهگذاری در صندوق زمین و ساختمان این موانع حذف می‌شوند.
- حذف ریسک سرقت (مثلا در طلا)، ریسک کلاهبرداری در قراردادهای ملک، مسکن و… هم جزو مزایای مهم صندوق های سرمایه گذاری است.
- سرمایه گذاری در صندوق، موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود. یادگیری مهارت‌های بورسی و تکنیک‌های معامله‌گری نیاز به صرف زمان و هزینه دارد و حتی در صورت برخورداری از دانش لازم، حضور روزانه در بازار یکی از چالش‌های افراد پرمشغله است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری بهترین انتخاب برای صرفه جویی در وقت و هزینه هر دو گروه به حساب می‌آید.
معایب صندوق های سرمایه گذاری
معایب صندوق های سرمایه گذاری در بورس درمقایسه با مزایای آن ناچیز است و معمولا فقط برای افراد متخصص و حرفه‌ای مطرح می‌شود.
- عدم تسلط بر مدیریت سبد دارایی، برای بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای قابل قبول نیست! اگرچه صندوق‌ها تنوع بالا و استراتژی‌های مختلفی دارند، معامله‌گران صندوق مطابق با اولویت‌های خود را انتخاب می‌کنند و در صورت عدم رضایت، می‌توانند واحدها را به فروش برسانند اما به هر حال سرمایه‌گذار نقشی در انتخاب سهام و مواردی از این قبیل ندارد و معامله‌گران حرفه‌ای مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چندان متمایل به سرمایهگذاری هنگفت در صندوق‌ها نیستند.
- یکی دیگر از معایب صندوق های سرمایه گذاری، هزینه مدیریت و کارمزد است. البته مبلغ کارمزد در انواع صندوق‌ها یکسان نیست، مبلغ کل بین تمام سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود و مباحثی چون معافیت مالیاتی و کارمزد بسیار کم در بعضی انواع (مثلا صندوقهای درآمد ثابت) مطرح است. اما به هر حال عده‌ای، پذیرش ریسک سرمایهگذاری مستقیم و عدم پرداخت هزینه‌های صندوق را ترجیح می‌دهند.
- صندوقهای سرمایهگذاری پر بازده‌ترین روش برای افرادی با محدودیت زمانی یا دانش بورسی کم محسوب می‌شوند اما افراد حرفه‌ای و متخصص، ممکن است بتوانند از طریق معاملات مستقیم سود بیشتری به دست آورند.
سخن آخر
صندوق های سرمایه گذاری به دلیل امنیت، تنوع و نقشوندگی بالا، بازده خوب، عدم نیاز به سرمایه اولیه هنگفت، مدیریت حرفه‌ای و سهولت خرید و فروش، پرکاربردترین روش سرمایهگذاری در ایران هستند. از آن جایی که برای اغلب بازارها (طلا، مسکن، بورس، سهام، استارت‌آپ و…) صندوق مشابهی طراحی شده است، شناخت انواع صندوق‌ها، یادگیری روش انجام معاملات و آشنایی با مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری برای افراد فعال در بازارهای سرمایه یک ضرورت به حساب می‌آید.
بانک بهتر است یا صندوق | سود کدام بیشتر است؟
سرمایه‌گذارانی که قدرت پذیرش ریسک کمتری را به نسبت دیگر سرمایه‌گذاران دارند، به دنبال موقعیت‌های سرمایهگذاری هستند که حتی با بازده کمتر ریسک کمتری به آنها تحمیل شود. به علاوه این یک اصل است و در بیشتر زمینه‌ها صادق بوده که معمولا بازده بیشتر با ریسک بیشتری همراه خواهد بود. البته دریافت سودی ثابت و مشخص از سرمایهگذاری نیز برای افراد جذاب است. با تمام این تواصیف اکثر سرمایه‌گذاران در ایران بانک را به عنوان گزینه مناسب سرمایهگذاری در نظر می‌گیرند که تمام این ویژگی‌ها را دارد. اما با رونق بازار بورس و استقبال از صندوقهای سرمایهگذاری جذابیت سرمایهگذاری در بانک‌ها کمتر شده است. به خصوص که صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت به نوعی علاوه بر دارا بودن تمام ویژگی‌های مد نظر سرمایه‌گذاران کم ریسک، با پرداخت سودهای جذاب رقیبی برای بانک‌ها در جذب سرمایه‌های مردم محسوب می‌شوند. با ما همراه باشید تا به تفصیل به مقایسه سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری با بانک بپردازیم.
بانک و صندوق سرمایهگذاری را بشناسیم
بانک اصلی‌ترین محل سرمایهگذاری و جمع‌آوری نقدینگی مردم در کشور ایران است که معمولا سرمایه مردم را در قالب سپرده‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت جذب می‌کند. برای افزایش جذابیت سرمایهگذاری در بانک‌ها سودی به سرمایه افراد تعلق می‌گیرد که دولت آن را با عنوان نرخ بهره سالانه تعیین می‌کند. سود بانکی با توجه به نوع حساب بانکی تعیین می‌شود که البته در عدد آن خصوصی یا دولتی بودن بانک نیز تاثیر بسیاری دارد. به طور کلی عدد سود بانکی چیزی بین 10 تا 20 درصد بازدهی سالیانه است. اخیرا به خصوص با رونق بازار سرمایه و آشنایی افراد زیادی از جامعه با این فضای سرمایهگذاری و البته تورم بالا و کم بودن سودهای بانکی در کنار عدم انجام تعهدات برخی بانک‌ها و موسسات مالی خصوصی، سرمایه‌گذاران به فکر جایگزینی سرمایهگذاری در بانک با صندوقهای سرمایهگذاری افتاده‌اند.
این روزها بازار بورس به یکی از اصلی‌ترین مقصدهای سرمایهگذاری جامعه تبدیل شده است. اما علاوه بر معاملات مستقیم سهام و اوراق بهادار، این فضا گزینه‌های متنوعی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. به این ترتیب این بازار مالی توانسته برای سرمایه‌گذاران پرریسک و کم ریسک جایگزین‌های مطمئنی برای بانک‌ها باشد. خدمات و ابزارهای بازار بورس روز به روز گسترده‌تر می‌شوند و فضای سرمایهگذاری مطمئن و متنوعی را ایجاد می‌کنند. یکی از این ابزارها صندوق درآمد ثابت است که به عنوان نهادی مالی مطمئن فضای کم خطر برای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس ایجاد کرده است.
صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس نوع دارایی خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. سه نوع از متداولترین صندوق‌ها عبارتند از: صندوق در سهام، صندوق درآمد ثابت و صندوق مختلط که خود بر اساس روش معاملاتی به دو دسته صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال واحد و صندوقهای قابل معامله در بورس تقسیم می‌شوند. بنابراین صندوق درآمد ثابت نیز دو نوع سازوکار مبتنی بر صدور و ابطال واحد و قابل معامله در بورس دارد.
در صندوق درآمد ثابت مبتنی بر صدور و ابطال خرید و فروش بر مبنای صدور و ابطال واحدها است و برای خرید واحدهای این صندوق نمی‌توانید مانند خرید سهام عمل کنید. برای خرید پس از ثبت نام در سجام باید با مدارک شناسایی خود با در دست داشتن شناسنامه به یکی از شعب کارگزاری که مدیر صندوق است مراجعه کنید. پس از آن برای افزایش سرمایهگذاری بدون نیاز به مراجعه حضوری می‌توانید به صورت اینترنتی اقدام کنید.
واحدهای صندوق درآمد ثابت قابل معامله در بازار یا صندوق ETF مانند دیگر سهام موجود در بورس، به صورت آنلاین خرید و فروش می‌شوند. برای سرمایهگذاری در این صندوق‌ها با کد بورسی به راحتی می‌توانید خرید و فروش کنید و از نوسان قیمت واحدهای صندوق سود ببرید.
بررسی تفاوت سود صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت و بانک
میزان سودی که صندوق درآمد ثابت و بانک به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند متفاوت و معمولا سود صندوق درآمد ثابت بیشتر از سود بانکی است. بازدهی سالیانه صندوقهای درآمد ثابت بین 18 تا 26 درصد متغیر است. این در حالی است که نرخ سود بانکی بین 10 الی 22 درصد برای بانک‌های دولتی و خصوصی در نظر گرفته شده است.
البته سودهای بالا در بانک معمولا به شرط بلند مدت بودن حساب پرداخت می‌شوند. در حساب بلند مدت اگر به هر دلیلی قبل از تاریخ مقرر مبلغ سرمایهگذاری شده را برداشت کنید، هیچ سودی به شما تعلق نمی‌گیرد. با توجه به این که محدودیت این چنینی در کسب سود زیاد از حساب بلند مدتی وجود دارد، صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت با محاسبه روز شمار سود سرمایه شما، نگرانی مربوط به برداشت وجه را از بین می‌برد. بنابراین می‌توان هر زمان که وجه نقد احتیاج داشت، از مبلغ سرمایهگذاری شده برداشت کرد.
البته این نکته نیز برای سرمایهگذاری در بانک قابل توجه است که چون نرخ سود سپرده بانکی سالانه توسط دولت و با تصویب نرخ بهره تعیین می‌شود، امکان کاهش این نرخ وجود دارد. این به این دلیل است که دولت‌ها قصد دارند تا پول نقد را از سپرده‌های بانکی برای به کارگیری آن در کسب و کارها هدایت کنند. در طرف مقابل بازدهی صندوقهای درآمد ثابت به بازدهی اوراق درآمد ثابت پیوند خورده است. این اوراق بخش بزرگی از ترکیب دارایی این نوع از صندوق سرمایهگذاری را تشکیل می‌دهند. در کنار آن صندوقهای درآمد مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت ثابت اجازه دارند تا 10 درصد از دارایی صندوق را از سهام موجود در بازار سرمایه تشکیل دهند. این مسئله در کنار بهره‌گیری از مدیران متخصص، امکان کسب سود بیشتری را ایجاد می‌کند.
نحوه سوددهی بانک و صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت به صورت پرداخت سود نقدی در بازه زمانی معین است. در صندوقهای درآمد ثابت بازه پرداخت سود روزشمار و متغیر است و معمولا ماهیانه یا هر 3 ماه یکبار پرداخت می‌شود. اما بانک‌ها سود سپرده‌ها را در بازه‌های زمانی ماهانه مشخص پرداخت می‌کنند.
مزایای صندوقهای درآمد ثابت نسبت به بانک
با توجه به این که بانک‌ها قدمتی طولانی در کشورمان دارند و به عنوان نهاد مالی بزرگ و معتبر شناخته می‌شوند، این ذهنیت برای مدت زیادی وجود داشت که بانک تنها محل معتبر برای قراردادن سرمایه و کسب سود است. اما امروزه شاخه‌های سرمایهگذاری گسترده‌تر شده است. به خصوص که با روی کارآمدن و محبوبیت بازار بورس، در کنار اعتماد مردم، ابزارهای فعالیت در این بازار نیز بیشتر شده است. این روزها دیگر بورس محلی خطرناک برای سرمایهگذاری نیست. البته باید در نظر داشته باشیم که هر نوع سرمایهگذاری دارای ریسک است. با این وجود سرمایهگذاری جذابتر به نظر می‌رسد که در کنار ریسک معقول، سود مناسبی نیز به همراه داشته باشد. در ادامه قصد داریم تا مزیت‌های سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت را بررسی کنیم.
شفافیت صندوق‌ها در مقابل بانک‌ها
سیستم بانکی معمولا از ارائه گزارش قطعی به سرمایه‌گذاران اجتناب می‌کند. بنابراین سرمایه‌گذار نمی‌تواند از این که سپرده بانکی او دقیقا در چه زمینه‌ای سرمایهگذاری شده مطلع شود. اما به طور کلی بانک‌ها ممکن است سپرده‌های خود را در قالب تسهیلات و وام به متقاضیان پرداخت کرده و یا در پروژه‌های عمرانی و تولیدی، سهام شرکت‌ها، اوراق درآمد ثابت و … قرار دهند. بنابراین با توجه به گسترده بودن فضای سرمایهگذاری، از مشخصات سبد دارایی و شیوه سوددهی آنها در بانک اطلاعات دقیقی در دست نیست.
این در حالی است که صندوق درآمد ثابت برای ارائه گزارش مداوم به سرمایه‌گذاران خود ملزم شده است. بنابراین پس از خرید واحدهای صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذار از اطلاعاتی نظیر سود و زیان دارایی، ترکیب دارایی و جزئیات سبد سرمایهگذاری صندوق مطلع خواهد شد. صندوق درآمد ثابت بخش زیادی از دارایی خود را به اوراق درآمد اختصاص می‌دهد که می‌توانید اطلاعات آن را در سایت اصلی صندوق مورد نظر به طور کامل مشاهده کنید.
از طرفی شفافیت صندوق و ارائه گزارش علاوه بر سرمایه‌گذاران به سازمان بورس و ارکان نظارتی امکان مدیریت درست این نهادهای مالی را داده و عاملی بازدارنده برای انجام هرگونه تخلف است.
مدیریت حرفه‌ای
برخی از افراد به دلیل نداشتن دانش سرمایهگذاری در بازارهای مالی و یا کمبود وقت برای انجام معاملات، برای سرمایهگذاری در بانک‌ها اقدام می‌کنند. این در حالی است که صندوق‌ها نیز ابزاری برای سرمایهگذاری غیرمستقیم افراد بوده که نیاز به دانش یا صرف زمان برای سرمایهگذاری ندارند. صندوقهای سرمایهگذاری توسط افرادی متخصص مدیریت می‌شوند. این افراد به صورت حرفه‌ای ریسک‌های موجود را مدیریت و شرایط را برای کسب سود حداکثری مهیا می‌کنند.
تفاوت نقدشوندگی در بانک و صندوق سرمایهگذاری
قدرت نقدشوندگی برای سرمایه‌گذاران بسیار مهم است. گاهی افراد به هر دلیلی به سرمایه خود نیاز ضروری پیدا می‌کنند و به همین دلیل باید سرمایه درگیر در سرمایهگذاری را خارج کنند. در این میان قدرت نقدشوندگی پا به میان می‌گذارد. سرمایه موجود در بانک به شرطی که در حساب بلند مدت درگیر نشده باشد، به سرعت قابل برداشت است. البته در زمینه حساب بلند مدت نیز پس از طی مراحلی خاص می‌توانید به شرط صرف نظر از سود سرمایه، وجه نقد خود را خارج کنید. بنابراین سرمایهگذاری در بانک سرعت نقدشوندگی مناسبی دارد.
در صندوقهای درآمد ثابت مبتنی بر صدور و ابطال وجود رکن ضامن و در صندوق درآمد ثابت قابل معامله ضامن نقدشوندگی نگرانی سرمایه‌گذار را از بابت نقدشدن واحدهای صندوق برطرف می‌کند که این در نوع خود مزیتی بزرگ است. اما با وجود این که صندوقهای سرمایهگذاری نقدشوندگی مناسبی دارند، اما سرعت لمس سرمایه در آنها به سرعت بانک نیست. زمان دریافت وجه با توجه به نوع صندوق، بین یک تا چند روز کاری زمان متفاوت خواهد بود. بنابراین قدرت نقدشوندگی صندوق‌ها بالا بوده و سرمایه‌گذاران از این جهت هیچ نگرانی نخواهند داشت. اما در زمان واریز وجه نقد به حساب نسبت به بانک با تاخیر زمانی مواجه می‌شویم.
بانک و صندوق درآمد ثابت به عنوان اصلی‌ترین گزینه‌ها برای انجام یک سرمایهگذاری کم ریسک با سود معقول محسوب می‌شوند. بانک سود ثابت و وابسته به نرخ بهره مصوب دولت دارد. اما صندوق سرمایهگذاری می‌تواند درصد سود متغیری داشته باشد. نقدشوندگی در هر دو شیوه بالا بوده اما دریافت وجه نقد در بانک با سرعت بیشتری همراه است. در نهایت این که سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری را انتخاب کنید یا سرمایهگذاری در بانک، بستگی به شرایط شما دارد. در این متن تفاوت سرمایهگذاری در بانک و صندوق سرمایهگذاری را عنوان کردیم تا با بررسی تفاوت‌ها و مزایای هر روش بهترین محل برای سرمایهگذاری خود را بیابید.
سوالات متداول
چطور می‌توانیم در بانک یا صندوق سرمایهگذاری سرمایه گذاری کنیم؟
برای سرمایهگذاری در بانک باید با همراه داشتن شناسنامه و کارت ملی به بانک مراجعه کنید و برای سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت بسته به نوع صندوق باید به روش‌هایی که در متن عنوان شد برای سرمایهگذاری اقدام کنید.
چطور می‌توانیم اطلاعات صندوق سرمایه گذاری را بررسی کنیم؟
هر صندوق سرمایهگذاری سایت مخصوص به خود را دارد که از طریق آن می‌توان به اطلاعات زیادی از جمله قیمت واحدها، ارزش دارایی صندوق، بازدهی دوره‌ای صندوق و . دسترسی داشته باشید. در سایت صندوق اطلاعات مربوط به سود و زیان محقق شده را برای صندوق نیز قابل مشاهده است.
سرمایهگذاری در بانک امنتر است یا سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری؟
صندوقهای سرمایهگذاری عملکرد شفافی دارند و تحت نظارت سازمان بورس پیش رفته و روی عملکردشان نظارت کامل وجود دارد. بانک‌ها نیز با این که سازوکار شفافی ندارند اما به واسطه پشتوانه دولت و بانک مرکزی همواره جایی امن برای سرمایهگذاری محسوب می‌شوند.
سود صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت به چه میزان است؟
صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت که توسط شرکت‌های مدیریت دارایی و کارگزاری‌ها مدیریت می‌شوند سود متغیری دارند. معمولا مقدار این سود بین 18 تا 26 درصد متغیر و نسبت به بانک بیشتر است. سود صندوق به صورت روزشمار محاسبه و در بازه‌های زمانی مشخص به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود.
کارگزاری هوشمند رابین
کارگزاری فارابی
این مقاله به کوشش زهرا هادی زاده و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
احسان والیان
- اشتراک‌گذاری
تفاوت اصلی صندوق طلا با دیگر صندوقهای سرمایه گذاری در این است که این صندوق در بازار بورس کالا فعال است. در حالی که دیگر صندوق‌ها در بازار اوراق بهادار هستند.
جمله معروفی در نقض کمال طلبی وجود دارد که می‌گوید؛ «هیچ کس کامل نیست!». این جمله نه تنها در مورد انسان بلکه درباره ابزاری که ارائه می‌دهد هم صدق می‌کند. گرچه گزینه‌هایی مانند صندوقهای سرمایه گذاری از بهترین ابزار برای سرمایه گذاری به شمار می‌آیند اما خالی از عیب نیستند.
درباره معایب صندوق های سرمایه گذاری البته باید به این نکته اشاره کرد که تمام زمینه‌های سرمایه گذاری موجود هم در ذات‌شان معایبی دارند. طلا، سهام و اوراق درآمدثابت و سپرده‌های بانکی به دلیل تغییرات در شرایط سیاسی و اقتصادی و بازارهای جهانی به طور روزانه دچار نوساناتی می‌شوند.
جدا از این دست تاثیرپذیری‌ها، گاهی ویژگی‌های اصلی آنها هم می‌توانند به عنوان معایب بروز کنند. تلاش می‌کنیم به صورت جداگانه به تعریف هر کدام از صندوق طلا، سهامی و درآمد ثابت به عنوان پرطرفدارترین انواع صندوق های سرمایه گذاری بپردازیم و معایب آنها را برشماریم و همچنین اشاره‌ای به مزایای صندوق های سرمایه گذاری خواهیم داشت.
صندوق های طلا
مدتی است که مشاوران برجسته سرمایهگذاری به این مهم اشاره می‌کنند که دیگر نباید از شیوه سنتی خرید طلا برای سرمایه گذاری در این فلز گرانبها استفاده کرد. در عوض صندوق سرمایه گذاری طلا می‌تواند به عنوان شیوه‌ای نوین و کارآمد برای این نوع از سرمایه مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت گذاری به کمک علاقمندان سرمایه گذاری در طلا بیاید.
بی شک طلا یکی از بهترین زمینه‌های سرمایه گذاری از دیرباز بوده است. اما با تمام مزایایی که صندوق طلا برای سرمایه گذاری دارد -–که در ادامه به این مزایا اشاره خواهیم کرد -–معایبی هر چند کوچک هم متوجه این ابزار سرمایه گذاری هست که به توضیح خواهیم پرداخت.
معایب صندوق طلا
همانطور که در آغاز گفتیم هیچ کدام از ابزار سرمایه گذاری خالی از عیب نیستند و هیچ بازاری به طور کامل بدون ریسک نیست. در میان معایب صندوق های سرمایه گذاری، در مورد صندوق طلا باید اول به این موضوع مهم اشاره کرد که این صندوق عمدتا از دسته صندوقهای (ETF) یا قابل معامله به حساب می‌آید.
تفاوت اصلی صندوق طلا با دیگر صندوقهای سرمایه گذاری در این است که این صندوق در بازار بورس کالا فعال است. در حالی که دیگر صندوق‌ها در بازار اوراق بهادار هستند. صندوقهای سرمایه گذاری طلا به ویژه در چند سال گذشته رشد قابل توجهی داشته‌اند اما با تمام شکوفایی‌شان معایبی هم دارند.
از معایب آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛
-میزان نقدشوندگی صندوقهای طلا نسبت به طلای فیزیکی پایین‌تر است و همین موضوع به تنهایی برای عده‌ای از سرمایه گذاران خوشایند نیست. گرچه باید در نظر داشت که میزان نقدشوندگی در این صندوق نسبت به انواع و شیوه‌ها و حتی دیگر صندوق های سرمایه گذاری ناچیز است.
-کارمزد این صندوق هم برای عده‌ای قابل بحث است. البته باید گفت که در مقابل مالیات خرید فیزیکی طلا این میزان کارمزدها چندان به چشم نمی‌آیند.
-سومین موضوع هم به تاثیرپذیری واحدهای سرمایه گذاری طلا مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت از قیمت جهانی فلز زرد و برخی تحولات سیاسی اقتصادی داخلی یا بین‌المللی برمی‌گردد که البته این اتفاق طبیعی است.
مزایای صندوق طلا
گفتنی است که معایب صندوق های سرمایه گذاری در مقابل مزایای آنها بسیار کم هستند. این موضوع در مورد صندوق سرمایه گذاری طلا هم صدق می‌کند. حرف از جایگزینی صندوق طلا به جای خرید سنتی این فلز گرانبها زدیم؛ بنابراین باید به این مهم اشاره کرد که مزایای این صندوق هم در میان مزایای صندوق های سرمایه گذاری دیگر ارتباط کامل با همین جایگزینی دارد؛
-امنیت در سرمایه گذاری؛ اولین مزیت جایگزینی سرمایه گذاری در صندوق طلا به جای خرید سنتی این فلز را می‌توان امنیت دانست. خطر سرقت در زمان خرید فیزیکی طلا از در طلافروشی تا حتی در صندوقچه و گاوصندوق میزان طلای خریداری شده‌مان را تهدید می‌کند. در صورتی که سرقت واحدهای سرمایه گذاری، آن هم در صندوق طلا اصلا امکان‌پذیر نیست.
-سرمایه گذاری در طلا با پول کم؛ برای عده بسیاری از ما سرمایه گذاری در طلا یک آرزو است؛ چراکه قیمت هر گرم طلا هم برای تعداد زیادی از ما زیاد است چه برسد به خرید سکه طلا. صندوق سرمایه گذاری طلا این امکان را برای همه سرمایه گذاران به وجود آورده که بتوانند تنها با پانصد هزار تومان سرمایه گذاری خود در زمینه طلا را شروع کنند.
-ترکیب برنده در صندوق طلا؛ سبد تشکیل شده در صندوق طلا از اوراق مشتقه طلا تشکیل شده است. این اوراق که ترکیب اصلی سبد صندوق طلا را تشکیل می‌دهند از اوراق معتبری هستند که از طرف نهادهای اقتصادی کشور منتشر می‌شوند.
-شفافیت در سرمایه گذاری؛ از آنجایی که صندوقهای سرمایه گذاری از فضای سرمایه گذاری آنلاین بهره‌مند هستند می‌توان این ادعا را داشت که هیچ نقطه کوری در سرمایه گذاری در صندوقهای طلا وجود ندارد.
صندوق های سهامی
صندوقهای سهامی هم از بحث کلی ما که در مورد معایب صندوق های سرمایه گذاری است، مستثنی نیستند. گفتنی است که میان ابزار سرمایهگذاری مناسب برای سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس، صندوقهای سرمایهگذاری سهامی معتبر بهترین ابزار ممکن هستند.
این نوع صندوق‌ها با سبدی متشکل از 70 تا 90 درصد سهام و مابقی اوراق با درآمد ثابت، پرسودترین نوع سرمایهگذاری در بورس را ارائه می‌دهد.
می‌دانیم که سرمایه گذاری مستقیم در بورس نیاز به دانش و وقت کافی دارد. بنابراین بسیاری از مشاوران و فعالان حوزه بورس به بسیاری از افرادی که علاقمند به این حوزه هستند سرمایهگذاری غیر مستقیم در بورس را پیشنهاد می‌دهند.
معایب صندوق های سهامی
با تمام آن‌چه که از مزایای صندوق های سرمایه گذاری برشمردیم باید گفت که صندوقهای سهامی دارای معایبی هم هستند که به صورت نکته می‌توان به هر کدام‌شان اشاره کرد؛
-ریسک بالا در سرمایه گذاری؛ پر ریسک بودن از بزرگترین معایب سرمایه گذاری در بورس به حساب می‌آید. اقتضای طبیعت بورس به پر ریسک بودن و البته پر بازده بودن آن است که این ویژگی شامل حال سهام موجود در صندوق سهامی هم می‌شود. گرچه گفتنی است که صندوق های سهامی موفق عمدتا یک گام فراتر از بازدهی کلی بورس بوده‌اند.
-شرایط ابطال یا فروش واحدهای سرمایه گذاری؛ واحدهای سرمایه گذاری در صندوق سهامی را نمی‌توان مانند صندوق درآمدثابت بلافاصله بعد از خرید به فروش رساند. بعد از خرید واحد سرمایه گذاری باید حداقل سه ماه صبر کرد و بعد اقدام به فروش آن کرد، در غیر این صورت کارمزد آن بالا خواهد بود. این قانون به این دلیل است که اگر به غیر از این حالت باشد، صندوق با کسری بودجه ناشی از فروش بی حساب و کتاب سرمایه گذاران مواجه می‌شود.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری سهامی
اگر در یک ابزار سرمایه گذاری مانند صندوق سهامی و دیگر صندوق‌ها تعداد مزایا بیشتر از معایب آن نباشد پس اصلا دلیلی برای ادامه حیاتش وجود ندارد. خوشبختانه باید گفت که نه تنها تعداد مزایای صندوقهای سرمایه گذاری سهامی بیش از معایب آنها است بلکه تعداد معایب آن در مقابل مزایا بسیار ناچیز است. از مزیت‌های این صندوق می‌توان به نکات زیر اشاره کرد؛
-بی نیازی از دانش و وقت کافی؛ سرمایه گذاری به صورت مستقیم در بورس به دانش و وقت کافی نیاز دارد. زمانی که پرتفوی شخصی‌مان را با دریافت کد بورسی از سامانه سجام و ثبت نام در یکی از کارگزاری‌ها راه‌اندازی می‌کنیم در واقع شروع به سرمایه گذاری مستقیم در بورس کرده‌ایم؛ بنابراین هم زمان نیاز داریم و هم دانش کافی در بورس. بی شک بسیاری از ما نه وقت کافی داریم و نه دانش مربوط به سرمایهگذاری در بورس. پس بهترین راه برای سرمایه گذاری در بازار سهام این است که ابزاری شفاف را انتخاب کنیم که با حضور متخصصین و تحلیل‌گران آن بتوانیم سرمایه گذاری بی دردسر و سودآوری را داشته باشیم. صندوقهای سهامی تمام ویژگی‌هایی که اشاره کردیم را دارند.
-شفافیت در سرمایه گذاری؛ یکی از مهم‌ترین شاخصه‌ها که باعث می‌شود به یک ابزار سرمایه گذاری اعتماد کنیم میزان شفافیت آن در ارائه گزارش‌ها و عملکردهایش است. صندوقهای سرمایه گذاری با داشتن صفحات آنلاین و بهره‌مندی از فضای سرمایه گذاری آنلاین مانند اپ تمام اطلاعات لازم و عملکردهای لحظه‌ای را در دسترس سرمایه گذاران قرار می‌دهند.
-تنوع در سرمایه گذاری؛ هر قدر از معایب صندوق های سرمایه گذاری بگوییم باز هم مزایای صندوق های سرمایه گذاری هستند که در جهان سرمایه گذاری می‌توانند تمام معایب شمرده و ناشمرده را بپوشانند. یکی از این مزایا همین تنوع در سرمایه گذاری است. صندوقهای سرمایه گذاری سهامی با تمرکز بر چند سهم موفق در بازار و ایجاد تنوع در سهام موجود در سبد باعث می‌شوند تا خطر سرمایه گذاری انحصاری بر یک سهم برطرف شود و در صورت ضرر یک سهم، بازدهی سهام دیگر موجود در سبد، ضرر به وجود آمده را جبران کند.
صندوق های درآمد ثابت
نام بانک را به عنوان یک ابزار سرمایه گذاری بارها و بارها شنیده‌ایم. اما موضوع مهم این است که این ابزار در حال حاضر و با افزایش روز به روز تورم چندان به کار نمی‌آید. البته گفتنی است که بسیاری از افراد به دلیل شخصیت سرمایه گذاری ریسک گریزی که دارند به دنبال سرمایه گذاری در حساب‌های بانکی می‌روند.
اما کسانی که خبر از حضور صندوق درآمد ثابت دارند و می‌دانند که با ریسک بسیار کمتر، بازدهی بالاتر از بانک دارد مدعی هستند که جایگزینی بسیار بهتر از بانک برای سرمایه گذاری پیدا کرده‌اند. باید گفت که این ادعا درست است و صندوق درآمد ثابت از چنین ویژگی‌هایی برخوردار است. گرچه در میان برشماری معایب صندوق های سرمایه گذاری می‌توان نکاتی را هم به عنوان معایب صندوق درآمد ثابت ارائه داد.
معایب صندوق های درآمد ثابت
بی شک بازدهی صندوق درآمد ثابت بالاتر از بانک است و به خاطر مزایای دیگر که به آن خواهیم پرداخت می‌توان با خیال راحت به سرمایه گذاری در آن پرداخت. اما باید به این نکته به عنوان عیب این صندوق اشاره کرد که در زمانی که تورم به سطح بالایی می‌رسد و تقریبا هیچ چیز جلودار آن نیست بی شک بازدهی حاصل در صندوق درآمد ثابت هم نمی‌تواند چندان کارآمد باشد.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت
در شرایطی که می‌خواهیم سرمایه گذاری موفقی داشته باشیم و همچنین بدون ریسک به مسیر سرمایه گذاری‌مان ادامه دهیم می‌توانیم با خیال راحت صندوق های درآمد ثابت را انتخاب کنیم. صندوقهای درآمد ثابت ویژگی‌هایی دارد که با تکیه بر آنها می‌شود چنین پیشنهادی را به افراد سرمایه گذار ریسک گریز داد.
-ساختار کم ریسک؛ صندوق درآمد ثابت با سبد متشکل از اوراق درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی که دارد به طور ذاتی تا حد زیادی ریسک سرمایه گذاری را کم می‌کند و این ویژگی برای افرادی که ریسک گریز هستند به عنوان یک گزینه فوق العاده برای سرمایه گذاری به چشم می‌آید.
-نقدشوندگی بالا؛ از دیگر مزایای صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت می‌توان به نقدشوندگی بالای واحدهای سرمایه گذاری آن اشاره کرد. یکی از ویژگی‌های بارزی که البته در تمام صندوقهای سرمایه گذاری وجود دارد این است که نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری‌شان مناسب بوده و بالاتر از بسیاری از ابزار سرمایه گذاری موجود در بازارهای مالی است.
نکته مهم و جمع بندی
مهم‌ترین نکته در مورد صندوقهای سرمایه گذاری این است که امکان کلاهبرداری، اختلاس و هزار نوع تقلب ریز و درشت دیگر در آنها وجود ندارد. برای به اثبات رساندن این حرف بهتر است مطلب آیا کلاهبرداری صندوق های سرمایه گذاری امکان پذیر است؟ را مطالعه کنید.
صندوقهای سرمایه گذاری هم مانند دیگر ابزار سرمایه گذاری دارای معایبی هستند که به توضیح همه آنها پرداختیم. اما توضیح معایب به این معنا نیست که صندوق‌ها محل مناسبی برای سرمایه گذاری نیستند.
درست بر خلاف آن، باید گفت که به دلیل کم بودن معایب و تعداد زیاد مزایا بهتر است صندوق‌ها را برای ورود به هر کدام از زمینه‌های سرمایه گذاری انتخاب کنیم.
تفاوت اصلی صندوق طلا با دیگر صندوقهای سرمایه گذاری در این است که این صندوق در بازار بورس کالا فعال است. در حالی که دیگر صندوق‌ها در بازار اوراق بهادار هستند.
امنیت در سرمایه گذاری، سرمایه گذاری در طلا با پول کم، ترکیب برنده در صندوق طلا و شفافیت در سرمایه گذاری
بی نیازی از دانش و وقت کافی برای سرمایه گذاری در سهام، شفافیت و اعتماد در سرمایه گذاری و تنوع در سرمایه گذاری
مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
صندوقهای سرمایهگذاری نوعی نهاد مالی محسوب می‌شوند که فعالیت اصلی آنها سرمایهگذاری در اوراق بهادار است. مالکان صندوق‌ها به نسبت سرمایهگذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک هستند. سرمایهگذاری در صندوق‌ها، نوعی روش غیرمستقیم سرمایه گذاری در بورس است. هر روش سرمایهگذاری، مزایا و معایبی دارد که در مقاله پیش رو به آن می‌پردازیم:
مزایای صندوق های سرمایه گذاری
۱- مدیریت حرفه ای
صندوقهای سرمایهگذاری، توسط مدیران مجرب و تحلیل گران اداره می‌شود؛ بنابراین ریسک عملیات به کمک دانش و تجربه افراد متخصص کاهش می‌یابد. این افراد، پیوسته تلاش می‌کنند تا با سرمایهگذاری روی اوراق مناسب، عملکرد خوبی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند.
۲- تنوع بخشی
با توجه به اینکه، سرمایه بزرگی در این روش تجمیع می‌شود، امکان تنوع سازی در آن فراهم می‌شود. همانطور که می‌دانید متنوع کردن دارایی‌ها در یک سبد به کاهش ریسک آن کمک می‌کند. درواقع این متنوع سازی است که در دوره‌های سرمایهگذاری بلندمدت باعث کاهش ریسک و دوام پرتفوی می‌شود. شاید برای یک سرمایهگذاری خرد با سرمایه‌ی یک‌میلیون تومان، متنوع سازی کار عاقلانه‌ای نباشد؛ اما در خصوص صندوق‌ها، با توجه به سرمایه کلانی که در اختیار مدیر صندوق است، متنوع کردن دارایی‌ها امری لازم محسوب می‌شود.
۳- قابلیت نقد شوندگی بالا
واحدهای یک صندوق سرمایهگذاری، نقد شوندگی بالایی دارد. به‌ویژه اگر صندوق دارای یک ضامن نقد شوندگی مطمئن باشد. باوجود ضامن نقد شوندگی، در زمان فروش واحدهای صندوق، با مشکلی مواجه نخواهید شد. این در حالی است که در بازار بورس، چنین قابلیتی وجود ندارد.
۴- نظارت و شفافیت اطلاعاتی
عملکرد هر صندوقِ سرمایهگذاری مشترک طی بازه‌های مشخص توسط نهادهای مالی بازبینی می‌شود. این نهادها عموماً شامل سازمان بورس، متولی صندوق و حسابرس است. تمامی فعالیت‌های یک صندوق به‌طور شفافی اطلاع‌رسانی می‌شود. در این صورت سرمایه‌گذاران، رسانه‌ها و تحلیل گران می‌توانند عملکرد صندوق را موردبررسی قرار دهند.
۵- صرفه جویی در هزینه‌ها
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک حجم بالایی از دارایی‌ها را به‌صورت معاملات بلوکی انجام می‌دهند. بر همین اساس این صندوق‌ها صرفه‌جویی قابل‌توجهی در کاهش هزینه‌ها دارند.
۶- صرفه جویی در زمان
بدون شک انتخاب صندوقهای سرمایهگذاری مشترک برای افرادی که وقت کافی و تخصص ندارند گزینه‌ی خوبی است. سرمایهگذاری در این صندوق‌ها جهت جلوگیری از به هدر رفتن زمان توصیه می‌شود.
۷- قابلیت مقایسه و انتخاب
این امکان فراهم‌شده تا سرمایه‌گذار از میان ده‌ها صندوق سرمایهگذاری مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کند. انتخاب هر شخص بر اساس رویکردهای سرمایهگذاری که دارد متفاوت است. هر سرمایه‌گذار می‌تواند بین صندوقهای سرمایهگذاری در سهام، مختلط و درآمد ثابت یکی را انتخاب کند.
۸- سرمایه گذاری آسان و مطمئن
سرمایهگذاری در صندوق‌ها، زیر نظر مدیران و افراد حرفه‌ای انجام می‌شود و این موضوع، شما را از تنش‌های مستقیم سرمایهگذاری دور نگه می‌دارد. همچنین اگر شما اطلاعات و تجربه کافی از بازار ندارید می‌توانید به‌آسانی در این روش کسب سود کنید و ریسک زیادی را متحمل نشوید.
معایب صندوق های سرمایه گذاری
هر بازار مالی در کنار مزایای زیادی که برای سرمایه‌گذاران خود دارد دارای معایبی نیز هست؛ اما شاید بسیاری به دنبال پاسخ این سؤال باشند که معایب صندوقهای سرمایهگذاری چیست؟ ابتدا ذکر این نکته بسیار مهم است که در رابطه با صندوقهای سرمایهگذاری استفاده از کلمه محدودیت بسیار مناسب‌تر از واژه عیب است. به این دلیل که تمامی مواردی که در ادامه ذکر می‌شود محدودیت‌های صندوقهای سرمایهگذاری است نه عیب آن. این محدودیت‌ها غالباً از سمت سازمان بورس و اوراق بهادار به صندوق‌ها اعمال‌شده است.
۱- محدودیت در تعداد کل واحدهای قابل صدور صندوق
یکی از مشکلاتی که گاهی برای سرمایه‌گذاران پیش می‌آید، این است که قصد خرید واحد از صندوقی را دارند اما تعداد واحدهای صادرشده آن صندوق به سقف خود رسیده است. در این حالت یا باید سرمایه‌گذار منتظر بماند که تعدادی از واحدهای صندوق ابطال شوند تا برای او واحد سرمایهگذاری صادر شود یا اینکه خود صندوق با کسب مجوز از سازمان بورس سقف تعداد کل واحدهای قابل صدور خود را افزایش دهد. این اتفاق بیشتر در مورد صندوقهای پرطرفداری می‌افتد که عملکرد خوبی داشته‌اند و تقاضا برای خرید واحدهای آنها زیاد است.
۲- ناشناخته بودن صندوق های سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایهگذاری اولین بار در سال ۸۸ کار خود را در ایران آغاز نمودند، بااین‌حال عموم افراد جامعه از وجود صندوقهای سرمایهگذاری در ایران بی‌خبر هستند و یا اصلاً در مورد آن نشنیده‌اند؛ و اگر هم جایی در مورد صندوقهای سرمایهگذاری حرفی شده است به آن اعتنایی نکرده‌اند؛ اما کسانی که آشنایی کافی با صندوق‌ها و مزایای آنها داشته‌اند از این موقعیت استفاده کرده و سرمایه خود را به دست صندوق‌ها سپرده‌اند و در طی این سال‌ها توانسته‌اند سود زیادی از این راه کسب کنند.
۳- آنی نبودن قیمت گذاری واحدهای سرمایه گذاری
یکی دیگر از محدودیت‌های صندوقهای سرمایهگذاری آنی نبودن قیمت‌گذاری آنها است. البته این مورد فقط برای صندوقهای سرمایهگذاری غیرقابل معامله مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت صدق می‌کند اما در صندوقهای قابل معامله بورسی (ETF) قیمت‌ها به‌صورت آنی بروز رسانی می‌شوند. به این صورت که اگر شما امروز قصد خرید واحد صندوق را داشته باشید چون قیمت‌گذاری صندوقهای غیرقابل معامله در پایان روز کاری انجام می‌شود باید به قیمت اعلامی فردا واحدهای صندوق را بخرید و ۲۴ ساعت منتظر بمانید این محدودیت در هنگام ابطال واحدها نیز وجود دارد.
۴- کمبود سامانه ای جامع برای پوشش اطلاعات صندوق ها و مقایسه آن ها
در حال حاضر تعداد مراجع قابل‌اعتمادی که اطلاعات کامل صندوق‌ها را در کنار یکدیگر پوشش بدهند تا سرمایه‌گذاران بتوانند صندوق‌ها را با هم مقایسه کنند و بهترین صندوق سرمایهگذاری را انتخاب نمایند بسیار کم است.
۵- خطرپذیری در بخش بازار
خطرپذیری بخشی به این معنی که در صورت سرمایهگذاری بر روی بخشی خاص باعث می‌گردد، در صورت عملکرد ناصحیح در آن بخش لطماتی به این صندوق‌ها وارد گردد.
۶- موازنه با نرخ بهره
در صورت افزایش نرخ بهره، کاهشی در امر بازدهی این نوع از صندوق‌ها ایجاد می‌گردد.
۷- اشکالات معاملاتی
که منشأ آن نواقصی در مدیریت مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت شرکت‌های سرمایهگذاری بر روی سبد اوراق بهادار معین‌شده ایجاد می‌گردد و منجر به ریسک معاملاتی به دلیل عدم هم‌خوانی عرضه و تقاضا است.
۸- امکان عدم تطابق با شاخص
عملکرد صندوق، باید دقیقاً مطابق با عملکرد شاخص هدف باشد. در صورت عدم تطابق امکان ایجاد خطای پیروی از شاخص به وجود می‌آید.
۹- سود تضمین شده
صندوق‌ها انواع مختلفی دارند و صندوقی مناسب است که بانک اصل پول را تضمین کرده باشد. صندوق‌ها ممکن است حداقلی از سود را تضمین کرده باشند. اگر تضمین حداقل سود برای صندوق وجود نداشته باشد در شرایط خاص که بازدهی صندوق کاهش پیدا کند سود شما هم می‌تواند کم شود و بانک و صندوق سرمایهگذاری تعهدی در این مورد ندارند. صندوق‌ها معمولاً پیش‌بینی سودی دارند که همان عددی است که معمولاً در بانک به شما اعلام می‌شود؛ اما سود قطعی صندوق می‌تواند با این عدد تفاوت داشته باشد.
۱۰- نداشتن حق رأی در مجامع شرکت ها
اگر شما به‌صورت مستقیم در بازار سرمایه، سرمایهگذاری کنید، مالک بخشی از شرکت موردنظر شده و می‌توانید در مجامع آن شرکت کنید و به نسبت سهام خود حق تصمیم‌گیری دارید. همچنین اگر شرکت سود ده باشد و سود تقسیمی داشته باشد سالانه به شما سود نقدی تعلق می‌گیرد؛ اما اگر صندوق سرمایهگذاری خریداری کنید، حق شرکت در مجامع شرکت‌هایی که در قالب صندوق آنها را خریدید، ندارید. و صرفا در صورت داشتن واحد سرمایهگذاری ممتاز قادر به شرکت در مجمع صندوق سرمایهگذاری است.
۱۱- کاهش قدرت اختیار سرمایه گذار بر سرمایه گذاری شخصی
در سرمایهگذاری مستقیم شما اختیار کامل بر سبد دارایی خود دارید و می‌توانید بر خریدوفروش دارایی‌های خود نظارت داشته باشید. ولی در صندوق‌ها این اقدامات توسط مدیران صندوق‌ها صورت می‌گیرد و شما حق دخالت و نظارت در این موضوع را نداشته و صرفاً سود ایجادشده را دریافت می‌کنید.
۱۲- هزینه های اداره صندوق
یکی دیگر از معایب صندوقهای سرمایهگذاری، هزینه‌هایی است که جهت اداره صندوق پرداخت می‌شوند و طبعا در صورتی که سرمایه‌گذار تصمیم می‌گرفت مستقیما معامله کند، از پرداخت آنها معاف می‌بود.
نتیجه گیری
در این مقاله مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری و در مجموع، با توجه به منافعی که از طریق سرمایه گذاری کم ریسک و آسان صندوق های سرمایه گذاری برای افراد، محقق می‌شود، غالباً طرفداران این نوع سرمایه گذاری زیاد است. بنابراین ترجیح این افراد ان است که از معایب و محدودیت های این روش چشم پوشی کنند و به آن به چشم یک روش مطمئن و کم ریسک با مزایای متنوع، نگاه کنند.
صندوق درآمد ثابت (سرمایهگذاری بدون ریسک)
آیا سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت، بدون ریسک است؟
صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت یا fixed income، ریسک بسیار کمی دارد و همانند بانک‌ها، جریان نقدینگی ثابتی را برای سرمایه‌گذاران تامین می‌کند با این تفاوت که تقریبا بیشتر از بانک‌ها سودآوری دارند. ریسک در ذات بازار سهام هست، ولی چرا صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت را تقریبا بدون ریسک می‌نامند؟
در پاسخ باید بگوییم، از آنجایی که در ترکیب دارایی صندوق های با درآمد ثابت شامل ابزارهای کم ریسکی از جمله اوراق مشارکت، اوراق بدهی، گواهی‌های سپرده بانکی و سایر اوراق کم‌ریسک قابل معامله در بازار سرمایه است، در کل این صندوق‌ها را بدون ریسک تلقی می‌کنند. هر سرمایه‌گذار با خرید واحدهای سرمایهگذاری، در سبد دارایی صندوق شریک شده و می‌تواند با ابطال واحدها، سرمایه خود را به وجه نقد تبدیل کند. هنگامی که سرمایه‌گذار واحد خود را ابطال می‌کند، پولش را به قیمت روز دریافت می‌کند که می‌تواند کمتر یا بیشتر از مقدار اولیه سرمایهگذاری باشد.
بازده صندوق درآمدثابت
قیمت هر واحد از این صندوق‌ها، از تقسیم ارزش سبد به تعداد واحد صندوق به دست می‌آید. با تغییر ارزش سبد، قیمت واحدها، روزانه تغییر می‌کند. از زمانی که واحدهای سرمایهگذاری صادر می‌شود، سود آن محاسبه و در صورت ابطال واحدها، اصل و سود باقیمانده به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود.
ارزش سبد و بازده سبد صندوق در پایان وقت بازار محاسبه و اعلام می‌شود. به عنوان مثال، اگر نرخ سود پیش‌بینی شده برای یک صندوق با درآمد ثابت 20% و پرداخت سود آن ماهانه باشد، چنانچه سرمایه‌گذار 6 میلیون تومان در صندوق سرمایهگذاری کرده باشد، در پایان ماه 100000 تومان سود به حساب وی واریز خواهد شد.
طرح سرمایهگذاری آمین نیز یک صندوق درآمد ثابت است که با ثبت نام در وب سایت مدیریت ثروت مانو و تکمیل فرایند ثبت نام، امکان سرمایهگذاری در آن وجود دارد. همانطور که گفته شد، این صندوق‌ها مناسب افرادی است که تمایل دارند ریسک سرمایهگذاری خود را پایین نگه دارند و در عین حال سودی بیشتری نسبت به بانک دریافت کنند.
مزایای صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
سرمایهگذاری در این صندوق‌ها، از مزایای متعددی برخوردار است که برخی از آنها عبارتند از:
نقدشوندگی آسان و سریع
هر یک از سرمایه‌گذاران می‌توانند به راحتی در هر روزی که مایل باشند، واحدهای سرمایهگذاری خود را معامله کنند. این ویژگی در زمان‌هایی که سرمایه‌گذاران نمی‌توانند در بازارهای دیگر، سرمایه خود را نقد کنند، بیشتر خودنمایی می‌کند.
امکان پیش‌بینی سود و پرداخت به موقع آن
سود صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت، معمولا به صورت دوره‌های ماهانه، فصلی، شش ماهه و یک ساله پرداخت می‌شود. البته اغلب صندوقهای با درآمد ثابت پرداخت ماهانه دارند. همچنین، پیش‌بینی سود صندوق برای ماه‌های آتی به مشتریان اعلام می‌شود و در تاریخ معین و اعلام‌شده از سوی صندوق به حساب سرمایه‌گذار واریز خواهد شد.
ضامن نقدشوندگی معتبر
اغلب صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت، یک رکن مهم به نام ضامن نقدشوندگی دارند که معمولا یک نهاد مالی معتبر است. این امر باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران با خیال آسوده‌تری سرمایهگذاری کنند. در برخی طرح‌های سرمایهگذاری مانو، بانک سامان نقش ضامن نقدشوندگی را به عهده دارد.
استفاده از تجربه و تخصص مدیران حرفه‌ای
مدیران و تیم‌های تحلیلگر شرکت ارائه‌دهنده صندوقهای سرمایه گذاری با درآمدثابت، از تجربه و دانش تخصصی بسیار خوبی برخوردار هستند و با رصد و تحلیل مداوم، همواره مناسب‌ترین اوراق را پیدا می‌کنند و در بهترین زمان آنها را معامله می‌کنند. این امر منجر به تقویت عملکرد صندوق و افزایش سود سرمایه‌گذاران خواهد شد.
امکان سود بیشتر در مقایسه با سپرده‌های بانکی
سرمایهگذاری در صندوق های با درآمد ثابت همانند بانک‌ها، ریسک کمی دارد اما از نظر سودآوری، سرمایهگذاری در بورس از بازدهی بیشتری برخوردار است. از این رو، سرمایهگذاری با درآمد ثابت برای افراد کم ریسک که پول خود را به صورت سپرده بانکی سرمایهگذاری کرده‌اند، گزینه جذابی به شمار می‌رود.
ریسک‌های صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
سرمایهگذاری در صندوق های با درآمد ثابت، به طور کامل، بدون ریسک نیست. هر چند تمهیدات لازم در نظر گرفته می‌شود تا سرمایهگذاری در صندوق سودآور باشد، اما احتمال وقوع زیان در سرمایه‌گذاری‌های صندوق همواره وجود دارد. برخی از این ریسک‌ها عبارتند از:
- ریسک کاهش ارزش دارایی‌های صندوق
- ریسک نکول اوراق بهادار با درآمد ثابت
- ریسک نوسان بازده بدون ریسک
- ریسک نقدشوندگی واحدهای ابطال‌شده (در صورت عدم وجود ضامن نقدشوندگی)
استراتژی‌های تعیین سود صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت
سرمایه‌گذاران صندوق های با درآمد ثابت از دو طریق سود دریافت می‌کنند که عبارتند از:
افزایش ارزش خالص دارایی‌ها
هنگامی که ارزش سبد صندوق با درآمد ثابت افزایش می‌یابد، قیمت واحدهای صندوق نیز بالاتر رفته و سرمایه‌گذار می‌تواند سود مناسبی را از طریق فروش واحدها و استفاده از اختلاف قیمت صدور و ابطال کسب کند.
دریافت سود تقسیمی دوره‌ای
صندوقهای با درآمد ثابت دو نوع پرداخت سود دارند. برخی از آنها، به صورت دوره‌ای سود واریز می‌کنند و برخی دیگر، فقط در پایان هر سال مالی سود تقسیم می‌کنند. هر مشتری می‌تواند طبق سلیقه و نیاز خود، صندوق متناسب با شرایط خود را برای سرمایهگذاری انتخاب کند.
انواع صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت با ضامن نقدشوندگی
- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت با پیش بینی سود و با تقسیم سود
- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت با پیش بینی سود و بدون تقسیم سود
- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت بدون پیش بینی سود و با تقسیم سود
- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت بدون پیش بینی سود و بدون تقسیم سود
این نوع صندوق ها می‌توانند ضامن نقدشوندگی نیز نداشته باشند.
بیشتر بدانیم
- صندوق‌ها معمولا میزان پیش‌بینی سود خود را در شعبه بانک، وب سایت یا کارگزاری اعلام می‌کنند. اما بایستی توجه نمود که سود قطعی صندوق می‌تواند با عدد پیش‌بینی شده متفاوت باشد. این امر به دلیل آن است که ارزش سبد صندوق‌ها هر روز تحت تاثیر عوامل مختلفی از بازار بوده و تغییر می‌کند.
- طبق مصوبه واحد مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس، امکان تضمین نرخ سود به وسیله صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت وجود ندارد و صندوق‌ها تنها می‌توانند سود دوره آتی را پیش‌بینی کنند. شایان ذکر است که در شرایط عادی بازار، سود پیش‌بینی شده به سود واقعی بسیار نزدیک است.
- حداقل و حداکثر مبلغ سرمایهگذاری برای شروع در هر صندوق متفاوت بوده و هر یک از صندوق‌ها تنها به اندازه ظرفیت خود سرمایه جذب می‌کند.
- زمان و شیوه پرداخت سود برای هر صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت متفاوت و مطابق اساسنامه و امیدنامه صندوق است. هزینه ابطال واحدها و همچنین مدت زمان ابطال را، اینکه چند روز بعد پول به حساب مشتری واریز می‌شود، از طریق شعبه بانک یا کارگزاری صندوق و یا وب سایت صندوق قابل مشاهده است.
- تعداد روزهایی که برای ابطال و صدور واحدها اعلام می‌شود، بر اساس روزهای کاری بوده و روزهای تعطیل و پایان هفته، در نظر گرفته نمی‌شود.
- سرمایهگذاری در واحدهای صندوق با درآمدثابت شامل مالیات نمی‌شود و معاف از مالیات است.
اگر کسی تمایل داشته باشد در ازای تحمل ریسک بالاتر، سود بیشتری از بازار سهام دریافت کند، و در عین حال، دانش تخصصی و زمان کافی برای تحلیل و رصد بازار ندارد، سرمایهگذاری در صندوقهای سهامی بهترین گزینه خواهد بود.
دیدگاه شما