پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری چیست؟ چگونه یک پرتفوی تشکیل دهیم؟
پرتفوی که گاهی به آن پرتفولیو نیز گفته میشود به معنی سبد سرمایه گذاری است.
در بازارهای مالی مختلف ایجاد پرتفوی به معنی ایجاد یک سبد سرمایهگذاری است که از ترکیب داراییهای مختلف بوجود آمده است.
این داراییها میتوانند وجه نقد، سهم و سایر انواع اوراق بهادار مختلف، املاک و مستغلات، کالاهای سرمایهای، طلا و حتی ارزهای دیجیتال باشند. کارشناسان سرمایهگذاری معتقدند که وجه نقد، سهام و سایر اوراق بهادار هسته اصلی یک سبد سرمایهگذاری را تشکیل میدهند.
اما چگونه یک پرتفوی متشکل از داراییهای مختلف بسازیم؟
ساختن یک پرتفوی بهینه و کارآمد کار آسانی نیست. هدف اصلی از ایجاد یک پرتفوی، کنترل ریسک و افزایش بازده یا ارزش سرمایهگذاریها از طریق تنوعبخشی به سبد داراییها است. تنوعبخشی یک مفهوم کلیدی در مدیریت و تنظیم یک پرتفوی است.
برای این که بتوانیم یک سبد سرمایه گذاری متنوع تشکیل بدهیم، در وهله اول باید مشخص کنید که هدفمان از سرمایه گذاری چیست و بازه زمانی مناسب برای رسیدن به آن، چه مدت است. این که برای رسیدن به این هدف تا چه حد حاضر به پذیرش ریسک هستین نیز موضوع مهمی است.
پس پیش از ورود به بازارهای مالی و فعالیت در آن، ابتدا باید استراتژی معاملاتی خود را مشخص کنید. این استراتژی معاملاتی باید متناسب با هدف و میزان ریسکپذیریتان مشخص شود.
استراتژی معاملاتی
اولین کار در این مرحله میتواند تعیین افق زمانی باشد. اگر شغل شما معاملهگری نیست و کار دیگری انجام میدهید، بهترین کار این است که دید خود را بلندمدت (چندین سال) کنید. این کار میتواند از طریق خرید طلا، مسکن یا سهام شرکتهایی با وضعیت بنیادی بسیار مناسب انجام شود. داراییهایی نظیر موارد ذکر شده در طی گذشت زمان رشد کرده و ارزششان افزایش پیدا میکند.
اما اگر به معاملهگری علاقه دارید و آن را شغل خود میدانید، میتوانید در دورههای زمانی کوتاه با هدف کسب سود در بازار فعالیت کنید.
نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که هرچه به بازه زمانی هدف نزدیک میشویم، باید بهدنبال حفظ درآمدهایمان باشیم. برای مثال، سهام ما، نزدیک به تاریخ مورد نظر به هدف قیمتی خود نزدیک میشود. در این مواقع میتوان سود خود را حفظ کرد. یعنی تمام یا قسمتی از سهم خود را فروخت و درآمد ناشی از آن را در اوراق با درآمد ثابت که ریسک بسیار پایینی دارند، سرمایهگذاری کرد.
پس منظور از تعیین استراتژی، مشخص کردن هدف و مدت زمان مورد نیاز برای رسیدن به آن است. بعد از این مرحله که میتوان به آن تعیین نقشه راه هم گفت، میتوانید وارد سایر جزئیات تعیین استراتژی شوید.
درجه ریسکپذیری
ریسک کردن به معنی پذیرش خطر بهشکل عاقلانه، با هدف استفاده از یک فرصت بهمنظور کسب سود است.
معمولا افراد با توجه به این موضوع که چقدر میتوانند ریسک را تحمل کنند، پرتفوهای مختلفی برای خود طراحی میکنند.
افراد ریسکگریز بهدنبال سرمایهگذاری در داراییهایی هستند که نوسانات قیمتی در آن کم باشد، مثل بانک و صندوقهای سرمایهگذاری.
خرید واحدهای صندوقهای درآمد ثابت، اوراق خزانه اسلامی، طلا و یا نمادهای مرتبط با طلا که در بورس قابلیت معامله دارند، از اولویتهای افراد ریسکگریز است.
اما اگر به سبد سهام افراد ریسکپذیر نگاهی کنیم، خواهیم دید که قسمت عمدهای از سبدشان به سهام رشدی یا واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه و حتی ارزهای دیجیتال تعلق دارد.
با افزایش سن از میزان ریسکپذیری افراد کاسته میشود و افراد معمولا بهدنبال بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی سرمایهگذاریهای ایمن و کم نوسان میروند.
چگونگی ساخت پرتفوی سرمایه گذاری
بعد از مشخص کردن افق سرمایهگذاری و میزان ریسکپذیری خود نوبت به ساختن یک سبد سرمایهگذاری متنوع میرسد.
در اینجا دوباره به جمله کلیشهای قرار ندادن همه تخممرغها در یک سبد میرسیم، که اگر سبد افتاد، کل تخممرغهایتان از بین نرود.
این موضوع در بازارهای مالی نیز صادق است برای همین هم توصیه میشود که تمام سرمایهاتان را به یک بازار یا در یک نوع دارایی بهخصوص سرمایهگذاری نکنید.
تنوعبخشی به معنای تخصیص سرمایه بین داراییهای مختلف است. اگرچه انجام این کار به معنی تضمین ضرر نکردن نیست، اما در بلندمدت ریسک سرمایهگذاری را به حداقل میرساند.
برای تنوع بخشیدن به سبد، کافی است سرمایه خود را به چند قسمت تقسیم کنید. اگر ریسکپذیریتان پایین است و با هر نوسانی دچار تنش و ناآرامی میشوید، میتوانید بیشتر قسمتها را در داراییهای کم ریسک سرمایهگذاری کنید.
مثل صندوقهای درآمد ثابت، صندوقهای بازنشستگی، املاک، طلا و. .
اما اگر ریسکپذیر هستید، میتوانید بخش عمده سرمایه خود را در سهم و اوراق بهاداری مثل اختیار معاملات، قراردادهای آتی، ارزهای دیجیتال و. سرمایهگذاری کنید و تنها بخش کمی از آن را در بانک سپردهگذاری کنید.
موارد ذکر شده تنها مثالی کوچک از داراییهای مختلف است و این سبد برای هر فردی میتواند متفاوت از دیگری باشد.
ممکن است شما به این کار علاقه نداشته باشید یا نتوانید آینده بازارهای مالی مختلف را پیشبینی کرده و یک سبد متنوع بسازید. اشکالی ندارد، نهادهای مالی مختلفی وجود دارند که این کار را برای بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی شما انجام میدهند. صندوقهای سرمایهگذاری از جمله این نهادها هستند. برخی از آنها قابلیت معامله در بورس اوراق بهادار را دارند و برخی از طریق صدور و ابطال واحدها به صورت حضوری یا از طریق وبسایت عمل میکنند. حتی بعضی از این صندوقها، پرتفوی شخصی برای افراد مختلف و متناسب با ریسکپذیری فرد ایجاد میکنند.
ممکن است یک صندوقسرمایهگذاری یا یک شرکت سبدگردان چندین نوع پرتفوی سرمایهگذاری داشته باشد. یعنی برای افراد ریسکگریز، ریسک خنثی و ریسکپذیر صندوقهای مختلفی پیشنهاد داده شود.
با خرید واحدهای این صندوقها دیگر نیاز به تنوعبخشی (Diversify) زیاد به داراییهایتان ندارید، این کار توسط خود کارشناسان صندوقها انجام میشود.
در شکل زیر، تصویر پرتفوی دو صندوق سرمایهگذاری با ریسک متفاوت را میبینیم.
تصویر شماره یک، متعلق به یک صندوق درآمد ثابت است. همانطور که میبینید حجم عمدهای از داراییهای صندوق را سپرده بانکی تشکیل داده. این صندوقها نوسان بسیار اندکی دارند و بازده آنها هم کمی بیشتر از بازده بانک است. در واقع صندوقهای درآمد ثابت یک سبد سرمایه گذاری متنوع از داراییهای بسیار کم ریسک دارند و تنها درصد بسیار کمی از پرتفویشان از سهم تشکیل شده است.
اما تصویر شماره دو متعلق به یک صندوق سرمایهگذاری در سهام است. همانطور که میبینیم بیش از 70 درصد آن از سهام تشکیل شده است.
بهطور کلی به اندازه تعداد سرمایهگذاران، مقدار سرمایه آنها و متناسب با میزان ریسکپذیریاشان میتواند استراتژیهای معاملاتی مختلفی وجود داشته باشد. پس نمیتوان برای همه افراد نسخهای یکسان پیچید.
اما تقریبا میتوان گفت هدف تمامی سرمایهگذاران حداقل کردن ریسک سرمایهگذاریهای خود در کنار حداکثر کردن بازدهی است. این کار حتی میتواند از طریق انتخاب دو یا چند استراتژی مختلف با هدفهای گوناگون انجام شود.
میزان سرمایهگذاری در داراییهایی که با نوساناتش موجب آزرده شدن سرمایهگذار میشود، یا باید انجام نشود و یا باید به حداقل برسد.
پرتفوی در پرتفوی!
شاید عنوان قبل برایتان عجیب باشد، اما شما میتوانید در هر قسمت از پرتفوی داراییهایتان، یک پرتفوی دیگر تشکیل دهید.
برای مثال قسمتی از سبد سرمایه گذاری شما به سهام اختصاص یافته است. حالا میتوانید خود این قسمت را به بخشهای مختلف تقسیم کرده و به آن تنوع بخشید. مثلا قسمتی از آن را به صنایع فولادی، بخشی دیگر را به صنایع دارویی و . تخصیص دهید. با این کار یک سبد سرمایه گذاری متمرکز بر سهم، در پرتفوی سرمایهگذاری خود ایجاد کردهاید. این پرتفوی ها میتوانند با توجه به استراتژی معاملاتی شما، شکلهای مختلفی به خود بگیرند. در ادامه چند نمونه سبد سرمایه گذاری متناسب با استراتژیهای معاملاتی مختلف را بررسی میکنیم.
انواع پرتفوی
پرتفوی ترکیبی - Hybrid Portfolio
پرتفوی ترکیبی، از ترکیب داراییهای که همبستگی بسیار کمی با هم دارند ایجاد میشود. برای مثال بخشی از آن در سهام، بخشی در صندوق با درآمد ثابت و بخشی دیگر به صندوقهای طلا اختصاص یابد. همبستگی میان این داراییها بسیار کم است.
برای مثال اگر بازار سهام دچار ریزش شود در عملکرد صندوقهای درآمد ثابت اخلالی بهوجود نمیآید. تغییرات در قیمت واحدهای صندوقهای طلا هم متناسب با تغییر قیمت انس جهانی طلا است،بنابراین میتوان گفت که همبستگی بین صندوق طلا با سهام بسیار کم است.
پرتفوی سرمایهگذاری - Portfolio Investment
همانطور که از اسمش معلوم است، هدف از تشکیل این پرتفوی سرمایهگذاری است. سرمایهگذاری با هدف کسب بازدهی بیشتر در آینده انجام میشود. یعنی افراد در داراییهایی سرمایهگذاری میکنند که ارزششان در گذر زمان افزایش پیدا میکند و با بازدهی همراه هستند. بخشی از این سبد سرمایه گذاری میتواند به سرمایهگذاری در سهام تعلق گیرد و بخشی دیگر به پروژههای ساختمانی و عمرانی.
پرتفوی تهاجمیِ سهم محور - Equities-Focused Portfolio Aggressive
این پرتفوی برای افراد ریسکپذیر مناسب است. ترکیب پرتفوی تهاجمی بهصورتی است که از داراییهای پرریسک، همراه با بازدهی بالا تشکیل میشود. مثلا قسمتی از پرتفوی به خرید سهام شرکتهای نوپا اختصاص پیدا میکند، قسمتی دیگر به خرید کوینهای تازهوارد به ارزهای دیجیتال و. .
پرتفوی تدافعیِ سهم محور - Defensive, Equities-Focused Portfolio
پرتفوی تدافعی، متشکل از سهام شرکتهایی است که تولیدکننده محصولات ضروری برای زندگی هستند یعنی تمرکزش روی کالاهای اساسی است. سهام این شرکتها معمولا در مقابل روندهای نزولی بازار و وضعیت اقتصادی نامناسب مقاومت میکنند و در روندهای صعودی هم عملکرد خوب و قابل قبولی دارند.
پرتفوی متمرکز بر درآمد حاصل از سهم - Income-Focused, Equities Portfolio
تمرکز این نوع سبد سرمایه گذاری بیشتر روی سود تقسیمی شرکتها (درآمد حاصل از سهم) به سهامداران است. در واقع این پرتفوی، به دنبال ایجاد یک جریان نقدی مثبت به داخل پرتفوی است. سهمهای تدافعی با سود تقسیمی بالا میتوانند در این نوع سبد سرمایه گذاری جای گیرند.
پرتفوی سفتهبازانه متمرکز بر سهم - A Speculative, Equities-Focused Portfolio
اگر ریسکپذیری بالایی دارید، این نوع پرتفوی به کار شما میآید. برای مثال خبر تولید یک داروی جدید یا تولید نوعی واکسن که احتمالا به نتیجه برسد، توسط یک شرکت دارویی منتشر میشود.
سرمایهگذاری در این نوع شرکتها با ریسک بالایی همراه است. چون ممکن است بعد از مدتی پروژه با شکست همراه شود. در آن صورت ارزش سهام آن شرکت کاهش خواهد یافت.
اما اگر پروژه به سرانجام برسد، سود دهی بالایی خواهد داشت.
این موضوع را در ارزهای دیجیتال نوظهور هم میتوان دید. اگر پروژه و تکنولوژی پشت این ارزها قوی باشد، میتواند همراه با سود بالایی باشد. اما اگر پروژه قوی پشت آن نباشد، ممکن است آن کوین بهطور کامل از بین برود.
میتوانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.
بنجامین گراهام و توصیه های او در مسیر سرمایه گذاری
بنجامین گراهام، سرمایه گذار آمریکایی، اقتصاددان و استاد است. گراهام بخاطر کار در اقتصاد مدیریتی و سرمایه گذاری در یاد ها مانده است. وی، بزرگترین سرمایه گذار دوران ها است که می تواند با فلسفه سرمایه گذاری خود، شما را راهنمایی کند.
در مورد سامانه تحلیل بازار بیشتر بدانید.
حال بیایید نگاهی به توصیه های او بیاندازیم:
خرید سهام و نگه داری آن
طبق تحقیق؛ طی ۳۰ سال گذشته، شاخص S&P 500 به بازده کل سالانه ۱۰٫۲ درصد رسیده است. متوسط سرمایه گذار صندوق سرمایه گذاری مشترک حدود ۴٪ است.
دلیل این عملکرد ضعیف خرید و فروش بیش از حد توضیح داده شده است. یک سرمایه گذار متوسط به طور مکرر با ابزارهای سرمایه گذاری مختلف به بازارسرمایه گذاری ورود و خروج می کند. این کار اغلب با زمان بندی نامناسب انجام می شود.
به گفته گراهام؛ هرچه بیشتر معامله کنید، کمتر سود می کنید. همینطور احتمال اینکه با ضرر بیشتری بازار را ترک کنید وجود دارد. در اینجا توصیه گراهام این است: در سرمایه گذاری سهام را بخرید و نگه دارید!
همیشه با حاشیه ایمنی سرمایه گذاری کنید
بنجامین گراهام کارهای مهمی در زمینه سرمایه گذاری در ارزش و تجزیه و تحلیل امن انجام داده است. حاشیه امن به خرید یک اوراق بهادار با تخفیف قابل توجه نسبت به ارزش واقعی آن اشاره دارد.
این اصل فقط فرصت هایی را برای بازده بالا فراهم نمی کند. بلکه اجازه می دهد تا خطر منفی یک سرمایه گذاری را به حداقل برسانید.
به بیان واضح تر؛ هدف گراهام خرید دارایی ۱ دلاری به قیمت ۵۰ سنت بود. او در طول زندگی حرفه ای خود همواره به سمت این هدف در حرکت بود.
به گفته گراهام، دارایی هایی از این دست می توانند به دلیل قدرت درآمد پایدار یا فقط ارزش نقدینگی جاری قابل توجه باشند.
مثلا؛ گراهام در سهامی سرمایه گذاری می کند که دارایی های نقدینگی به استثنای کلیه بدهی های موجود در ترازنامه ارزش بیشتری از ارزش بازار کل شرکت دارند.
این بدان معناست که بنجامین گراهام بدون هیچ گونه هزینه ای، شرکت ها را خریداری می کند. این یکی از معمول ترین استراتژی های سرمایه گذاری های وی بود.
در واقع، اساس استراتژی در ارزیابی مجدد سهام از بازار است. این یک مفهوم مهم سرمایه گذاری است که باید با این اعتقاد عمل کرد که سهم استهلاک شده پس از مدتی به ارزش واقعی خود می رسد.
در عین حال می توان گفت شبیه منطق خرید کم و فروش گران است. این استراتژی موضوع اصلی موفقیت گراهام بوده است.
از نوسانات سود ببرید
سرمایه گذاری در سهام به معنای مقابله با نوسانات است. وقتی استرس در بازار حاکم است، لازم است به جای فرار و خروج، آن را کنترل کنید.
به گفته گراهام؛ چنین دوره هایی فرصت های خوبی برای کسب سود فراهم می کند. این همچنین بدان معنی است که دوره های رکود فرصتی برای یافتن سرمایه های کلان را فراهم می کنند.
گراهام این وضعیت را چنین توصیف می کند: (آقا با تشبیه “بازار” : آقای بازار به معامله گران پیشنهاد روزانه می دهد که در آن یک سرمایه گذار از خارجِ کشور سهام خود را در تجارت می فروشد).
گاهی اوقات او از آینده تجارت هیجان زده می شود و قیمت بالایی را ارائه می دهد. در مواقع دیگر، افکار منفی در مورد انتظارات بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی از کسب و کار غالب است، و پیشنهادات کمتری را ارائه می دهد.
این شرایط در بورس اوراق بهادار نیز معتبر است. بنابراین شما باید بدون بها دادن به احساسات خود بر اهداف سرمایه گذاری های خود متمرکز باشید و به آنها عمل کنید.
شما باید بر اساس بررسی صحیح و منطقی واقعیت ها، وضعیت بازار را پیش بینی کنید. همچنین وقتی بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی قیمت هایی می بینید که از نظر شما منطقی است، بی درنگ معامله را انجام دهید. در این بین بدانید که ممکن است معاملات در حرکات غیر عادی بازار چندان منطقی نباشد.
در مورد سامانه تحلیل بازار بیشتر بدانید.
بدانید چه زمانی باید بخرید و بفروشید
در کتاب Smart Investor آمده است که بسیاری از سرمایه گذاران در بازار عملکرد ضعیفی دارند. زیرا برعکس آنچه باید انجام دهند را اعمال می کنند. آنها وقتی قیمت سهام بالا می رود خرید می کنند. زیرا می بینند که بقیه پول هنگفتی از این راه کسب کرده اند .
سرمایه گذاران وقتی می بینند که بازار راکد و یا در حال اصلاح و کاهش قیمت است وحشت می کنند. بنجامین گراهام به سرمایه گذار باهوش توصیه می کند که وقتی قیمت ها بالا است، بفروشد.
سرمایه گذاران باهوش با کاهش قیمت ها و فروش بالا در بازار، از سقوط بازار بهره می برند.
در مورد نرم افزار سهام بیشتر بدانید.
سرمایه گذاری یک نوعِ منحصر به فرد است
گراهام سرمایه گذاری بلند مدت؛ به جای سرمایه گذاری کوتاه مدت را به عنوان بیانیه ای روشن و منحصر به فرد در نظر می گیرد.
این بازار برای مدت طولانی روند صعودی زیادی دارد. البته، شرایط اقتصادی و سیاسی می تواند نوسانات كوتاه مدت زیادی ایجاد كند. با این وجود، جهت واقعی برای افزایش بورس سهام با گذشت زمان وجود ندارد.
شما می توانید اینگونه فکر کنید؛ تورم باعث می شود قیمت کالاها و خدمات به مرور افزایش یابد. بنابراین، شرکت ها می توانند هزینه بیشتری را برای محصولات دریافت کنند.
با سرمایه گذاری مجدد شرکت ها در کسب و کارها و خرید مجدد سهام، ارزش واقعی سهام شرکت متوسط افزایش می یابد.
به همین دلیل بورس سهام طی دهه ها هر ساله حدود ۱۰ درصد رشد کرده است. با سرمایه گذاری در یک سبد سهام متنوع با کیفیت بالا، می توانید شانس طولانی مدت را به نفع خود تغییر دهید.
شما چه نوع سرمایه گذاری هستید
گراهام همچنین مطالعات مهمی در مورد شخصیت سرمایه گذار انجام داده است. وی سرمایه گذاران را که فعال و منفعل توصیف می شوند، کارآفرین و دفاعی تعریف کرد.
گراهام معتقد است که تنها دو نوع سرمایه گذار وجود دارد:
- سرمایه گذاری که تعهد جدی، زمان و انرژی می گذارد تا کیفیت و کمیت تحقیقات کاربردی را با بازده مورد انتظار برابر کند. اگر وقت و تمایلی برای انجام تحقیقات با کیفیت در مورد سرمایه گذاری های خود نداشته باشید، سرمایه گذاری در یک شاخص گزینه خوبی است.
- گروه دوم سرمایه گذاران دفاعی هستند که می توانند صرفاً با خرید ۳۰ سهم از میانگین صنعتی (مثلا داو جونز) در مقادیر مساوی، بازدهی متوسط داشته باشند.
در مورد شبکه اجتماعی بیشتر بدانید.
با این حال بنجامین گراهام معتقد است که بسیاری از مردم در این مورد اشتباه می کنند. وی خاطرنشان می کند: مردم تصور می كنند كه اگر به طور متوسط درآمد كم یا ناچیز بدست بیاورید کافی است. در صورتی که اگر روی بازار متمرکز باشند و كمی بیشتر كار كنید، بازدهی بالاتری خواهتد داشت.
سرمایه گذار دفاعی به معنای مدرن، سهام و اوراق قرضه است که به صندوق های شاخص مراجعه می کنند.
اینگونه سرمایه گذاران تقریباً بازگشت به بازار را تضمین می کنند. آنها با متمرکز شدن در سرمایه گذاری بلند مدت، از ضرر و عملکرد زیر متوسط جلوگیری می کنند.
به گفته گراهام بسیاری از سرمایه گذاران هنوز فکر می کنند که بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی نمی توانند بازار را شکست دهند. این یک تفکر و اشتباه محض است.
چرا باید سهام با سود تقسیمی بالا بخریم؟
یک استاد دانشگاه در سلسه مطالبی با محوریت «درسگونههایی از اقتصاد مالی برای فصل مجامع» به تشریح مفاهیم علمی و کاربردی اقتصاد مالی و بازار پول و سرمایه پرداخته که در این گزارش موضوع «منافع سرمایهگذاری در سهام با بازدهی سود تقسیمی بالا» را در یادداشتی اختصاصی برای ایبِنا تشریح کرده است.
به گزارش خبرنگار ایبِنا، سرمایهگذاری در شرکتهایی که سود تقسیمی می پردازند منافع متعددی برای خریداران یا سرمایهگذاران سهام آنها دارد، به ویژه اگر شما قصد داشته باشید در بلندمدت سرمایهگذاری کنید. علاوه بر اینکه سودهای تقسیمی میتوانند درآمدی با ثبات و مستحکم برای شما تأمین کنند، بسیاری از بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی سهامی که سود تقسیمی یا نقدی پرداختی دارند در بخشهای "تدافعی" هستند. بنابراین با کاهش نوسانات خود میتوانند از آثار زیان بار افت اقتصاد بکاهند. همچنین شرکتهای پرداخت کننده سود تقسیمی مبالغ نقد قابل توجهی دارند و لذا معمولاً شرکتهای پر قدرتی هستند که عملکرد بلندمدت خوبی در چشم و دل سرمایه گذاران باقی میگذارند.
سود تقسیمی سهام این امکان را به سرمایهگذاران میدهد که از دو مسیر کسب سود کنند؛ اول، از طریق بالا رفتن و افزایش قیمت آن سهم (عایدی سرمایه) ، و دوم از طریق توزیع بخشی از سود بدست آمده شرکت بین سهامداران. در غرب صنعتی اکثریت شرکتها سود تقسیمی را بر مبنای ۳ ماه یکبار میپردازند نه سالانه، آنهم نه پس از ۸ ماه از کار. یکی از دلایل آن این است که سرمایهگذارانی که نزدیک به بازنشستگی هستند و یا قبلاً بازنشسته شدهاند و حفظ کرامت آنها اولی است سود تقسیمی برایشان منبع درآمد با ثباتی به حساب میآید.
چگونه سهام با بازدهی بالا را شناسایی کنیم؟
وقتی سعی دارید سهامی را که سود تقسیمی یا نقدی بالایی میپردازند شناسایی کنید، سرمایهگذاران در بیشتر مواقع از ملاک و متری استفاده میکنند بنام "بازدهی سود تقسیمی"، که در یادداشت درس گونههای قبلی نحوه محاسبه و کاربرد آن بطور مختصر مطرح شد. پس اگر یادتان باشد "بازدهی سود تقسیمی" نسبت سود تقسیمی پرداختی سالیانه یک شرکت بورسی را به قیمت سهم آن شرکت، بصورت درصد نشان میدهد. البته امروزه پیچیدگی بازار سرمایه میطلبد که به کمک کارشناسان و بهره مندی از تکنولوژیهای صنعت مالی بهترین سهم موردنظر شما یا مشاور شما شناسایی و تشخیص هویت شود. داده کاویها و سناریو بندیها در این راستا بهکار گرفته میشوند.
طرحهای سرمایهگذاری مجدد سود تقسیمی
این که برخی سهامداران علاقمند هستند (اگر از بازار سرمایه قطع امید نکرده باشند) درآمد ناشی از سود تقسیمی نقدی سهام خود را به خرید مجدد آن سهام برگردانند، در کشورهای پیشرفته امری متداول است. بسیاری از شرکتها "طرحهای سرمایه گذاری مجدد سود تقسیمی" (DRIP) دارند، که با آن این امکان را برای سرمایه گذاران خود فراهم میآورند تا سود تقسیمی را صرف خرید تعداد بیشتری از آن سهام کنند. این "باز سرمایهگذاری" در طول زمان موقعیت شرکت را اعتلاء میبخشد.
بسیاری از شرکتها برای تشویق سهامداران خود نه تنها کمیسیون نمیگیرند، بلکه ۵ درصد هم به آنها در خرید سهام جدید تخفیف میدهند. مزیتهای این طرحها متعدد است از جمله شرکتها با این انگیزهسازیها و اجرای طرحهای سرمایهگذاری مجدد خود علاوه بر توسعه خط تولید و عرضه محصولات نو، با جذب سرمایهگذاران وفادار و بلند مدت نگر، وضعیت آینده خود را بیمه میکنند.
سود تقسیمی سهام بخشهای تدافعی
بسیاری از شرکتهایی که سود بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی تقسیمی می پردازند در بخشهای "تدافعی" (defensive) قرار گرفتهاند. بخش تدافعی به بخشی گفته میشود که غیر سیکلی است و لذا وابستگی به افت و خیزهای شدید اقتصادی ندارند. سهام آنها در طول دوره بیثباتی اقتصادی ارزش خویش را حفظ میکند و عموماً نوسانات آنها از نوسانات و التهابهای بازار کمتر است، لذا از این جهت برای سرمایهگذاران "ریسکگریز" بهتر و مناسبترند. در غرب پرداختی این سهام نسبت به اسناد خزانه و سایر اوراق قرضه یا مشارکت بیشتر است.
از مصادیق سهم یا صنعت تدافعی به شرکتهای فعال در بخش مواد غذایی و یا شرکتهای فعال در بخش ساختمان و عام المنفعهها مثل آب و برق میتوان اشاره داشت. حتی زمانی که اقتصاد کشور دچار بیاطمینانی است، تقاضا برای این اقلام کاهش نمییابد، بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی چرا که مردم نمیتوانند مصرف خود را از آنها آنچنان کاهش دهند.
چرا برخی شرکتهای بورسی سود تقسیمی میپردازند و برخی نمیپردازند؟
پرداخت سود تقسیمی یا نقدی به معنی توزیع سود شرکت بین سهامداران است. برخی از سهامداران آنرا بعنوان درآمد منظور می دارند و یا آنرا برای خرید سهام بیشتر از آن شرکت به کار می برند. همانطور که در قبل اشاره شد، انسجام و رشد سود تقسیمی پرداختی سیگنال مثبتی برای سرمایهگذاران است که یک شرکت از بنیه مالی قوی و با ثباتی بهرهمند است.
شرکتهای جدید در حوزه تکنولوژی، خطرپذیر و رشدی اغلب ترجیح میدهند بجای تقسیم سود خود آنرا در راه توسعه شرکت و جستجوی فرصتهای تازه صرف کنند. در نتیجه، آنها با خودداری از پرداخت سود نقدی با جهت دهی به رشد انتظارات سهامداران، بازده "عایدی سرمایه" آنها را با بالا بردن قیمت سهم خود بیشتر و بیشتر میکنند. یک بعد آن انتظارات آنست که سهامداران توجیه میشوند که با عبور شرکت از مرحله "بلوغ" در آینده علاوه بر عایدی سرمایه خوب از سود تقسیمی یا نقدی پایداری بهرهمند میشوند.
سود بدون ریسک و بالاتر از بانک با "صندوق سرمایه گذاری سپر" گروه اقتصاد بیدار
صندوق درآمد ثابت سبدگردانی اقتصاد بیدار بهترین گزینه برای کاهش ریسک سرمایه گذاری خواهد بود.
در بازار بورس تنوع بسیار زیادی در نحوه سرمایهگذاری وجود دارد و یک سرمایهگذار میتواند متناسب با میزان ریسکپذیری و مقدار سرمایه خود، روش سرمایهگذاری مناسب را انتخاب کند. سرمایه گذاری غیر مستقیم که شامل صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردانی است، برای افرادی که تمایل به سرمایه گذاری با ریسک کم را دارند، بهترین گزینه میباشند. صندوق درآمد ثابت سبدگردانی اقتصاد بیدار بهترین گزینه برای کاهش ریسک سرمایه گذاری خواهد بود.
سرمایه گذاری غیر مستقیم چیست؟
در سرمایه گذاری غیر مستقیم، سرمایه گذار، مدیریت سرمایه خود را به دست متخصصین کمیته سرمایه گذاری گروه مالی اقتصاد بیدار که دانش مالی و مهارت بالایی دارند، میسپارد. این متخصصین بیشتر وقتشان را مستقیما صرف تحلیل بازار میکنند، از اینرو یک تیم حرفه ای سرمایه شما را مدیریت میکند. به طور مثال شرکت سبدگردانی اقتصاد بیدار https://ebidar.com/portfolio-management با کمیته سرمایه گذاری حرفهای خود، بهترین راهکارهای سرمایه گذاری را تحت مدیریت اختصاصی سبدها و صندوق های سرمایه گذاری به مشتریان عزیز ارائه می دهد. سرمایه گذاری غیر مستقیم برای افرادی که فرصت، دانش و مهارت لازم برای انجام تحلیلهای بورسی را ندارند، بسیار کارآمد و مناسب است.
صندوق سرمایه گذاری
صندوق سرمایهگذاری به نوعی یک شرکت است که مجموعهای از اوراق مشارکت، سهام و سایر اوراق بهادار را خریداری میکند و پول سرمایهگذاران با هم در این صندوق تجمیع میشود. سهم هر سرمایهگذار از سودی که صندوق کسب میکند، بر اساس نسبت مالکیتش از صندوق است.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری
صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی، انواع مختلفی دارند که معروفترین آنها عبارتند از:
صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
ماهیت صندوقهای درآمد ثابت اقتصاد بیدار با نماد "سپر" به صورت قابل معامله در بورس به گونهای است که سود بر روی قیمت صندوق اعمال می شود و در واقع شما از افزایش قیمت صندوق منتفع می شوید. بازده صندوق درآمد ثابت سپر سرمایه بیدار از آبان ۱۳۹۹ تا آبان ۱۴۰۰ برابر با ۲۸% بوده است.
صندوق سرمایه گذاری سهامی
صندوقهای در سهام دارای ریسک متوسطی نسبت به سایر صندوقها هستند چرا که بخش اعظمی از دارایی آن را سهام تشکیل داده است.
تفاوت صندوق درآمد ثابت و بانک
صندوق درآمد ثابت و بانک، از کم ریسکترین روشهای سرمایهگذاری در ایران هستند که شباهتهایی به یکدیگر دارند اما در عین حال تفاوتهای عمدهای نیز بینشان وجود دارد. اطلاع داشتن از این تفاوتها میتواند به سرمایهگذاری بهتری منجر شود. در ادامه به مهمترین تفاوتهای صندوق درآمد ثابت و بانک خواهیم پرداخت.
شفافیت و گزارش دهی
زمانی که در بانک سرمایهگذاری میکنید، شما به عنوان سرمایهگذار نمیدانید که سرمایهتان در چه بازاری به کار گرفته شده است. در مقابل هر سرمایهگذار درصندوقهای درآمد ثابت میتواند به صفحه اختصاصی صندوق مراجعه کند و نه تنها متوجه محل سرمایه گذاری شده، بلکه اطلاعات کاربردی همچون پورتفوی صندوق، سود و زیان و ترکیب داراییها را نیز کسب میکنند.
ترکیب دارایی
تفاوت دیگر صندوق درآمد ثابت و بانکها در نحوه ترکیب داراییها است. برای درک بهتر این موضوع به این مثال توجه کنید. در صندوق درآمد ثابت سپر اقتصاد بیدار، بیشتر سرمایه شما در اوراق با درآمد ثابت و سپرده های بانکی و بخش کوچکی از آن در سهام سرمایه گذاری می شود. تخصصی بودن شیوه ترکیب دارایی در صندوقهای درآمد ثابت مثل سپر اقتصاد بیدار، یکی از اصلیترین تفاوتهای بانک و صندوق درآمد ثابت است.
نحوه مدیریت
صندوق درآمد ثابت، برای افرادی که مهارت کافی برای تجزیه و تحلیل بازار سرمایه را ندارند، بستری بسیار مناسب است و این افراد کم تجربه داراییشان را به متخصصین و تحلیلگران میسپارند تا به بهترین شکل ممکن از دارایی استفاده کنند. در مقابل، بانکها به صورت کاملا دستوری مدیریت میشوند و تضمینی برای وجود متخصصین بازارهای مالی در بانک وجود ندارد و اغلب سرمایه گذاریها بر اساس عادت و طبق سنت هر بانک صورت میگیرد.
نحوه پرداخت سود
اگر قصد سرمایهگذاری در بانک را دارید باید از این موضوع مطلع باشید که بانکها قوانین سختی در مورد پرداخت سود دارند. اگر قبل از زمان پرداخت سود ماهیانه، قصد برداشت پول از حسابتان را داشته باشید، در آن ماه به آن بخشی که از حسابتان کسر شده است هیچ سودی نعلق نمیگیرد. این درحالی است که سرمایه گذاران صندوق سپر اقتصاد بیدار، محدودیتی در برداشت ندارند و می توانند واحدهای صندوق را در هر روزی از ماه به فروش برسانند و سود آن را نیز دریافت کنند.
بازدهی
شاید تفاوتهای بسیار زیادی بین صندوق درآمد ثابت و بانک یا سپرده بانکی وجود داشته باشد، اما آن عاملی که سرمایهگذاران را به سرمایهگذاری در صندوق درآمد ثابت سپر وادار میکند، میزان بازدهی آن میباشد. اگرچه سرمایه گذاری در صندوق سپر همچون بانک، بدون رسیک است، اما حتی در بازار منفی سال اخیر نیز بازدهی و سودآوری بهتری نسبت به بانک داشته است و سرمایهگذاران آن سود قابل توجهی کسب کردند و در بیشترین حالت، به سود ۲۸ درصد سالیانه رسید.
اختیار معامله و کاربرد آن | انواع اختیار معامله کدامند؟
همانطور که میدانید، تورم و منابع مالی سرگردان تاثیرات منفی زیادی در اقتصاد کشور داشته است. راهکاری که برای مهار این مهم وجود دارد، ابزارهای مالی هستند. ابزارهای مالی و تنوعی که در آنها وجود دارد، میتواند در اقتصاد کشور بسیار تاثیرگذار باشد. اما متاسفانه، در ایران این ابزارها بسیار اندک است و با وجود ریسکی که در بازار سرمایه وجود دارد، شورای بورس اوراق بهادار تصمیم گرفت برای کاهش ریسک موجود، معاملات اوراق اختیار را تصویب کند. از آنجایی که، استفاده از این اوراق در بازار سرمایه بسیار اندک است و استفاده چندانی از این اوراق نمیشود، نیاز به فرهنگسازی بین سهامداران دارد. در مقاله پیش رو، قصد داریم به عنوان یک سهامدار شما را بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی با اوراق اختیار در بورس آشنا کنیم.
تاریخچه
قرارداد اختیار معامله از قرنها پیش به عنوان معاملات آپشن نیز شناخته شده است. معاملات قرارداد اختیار معامله، اولین بار در یونان باستان (حق اختیار برداشت از باغهای زیتون) صورت گرفت. اولین شخصی که از قراردادهای اختیار معامله استفاده کرد، تالس، فیلسوف یونانی بود. پس از یونان، در سال 1973 در شیکاگو بورس اختیار معامله تاسیس شد. بنابراین، در شیکاگو فرم استانداردی که کلیه فعالیتهای تجاری در ارتباط با این موضوع بود در قالب این فرمهای استاندارد راهاندازی شد. به همین دلیل، در حال حاضر اکثر قراردادهای اختیار معامله در قالب این فرمهای استاندارد قابل معامله است.
اختیار معامله چیست؟
اختیار معامله، قراردادی دو طرفه بین خریدار و فروشنده است.
بر اساس این قرارداد، خریدار حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمان مشخص خریداری کند. همینطور، فروشنده بر اساس این قرارداد حق دارد (نه الزام و تعهد) مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمان مشخص بفروشد.
همانطور که پیشتر اشاره شد، خریدار یا فروشنده هیچ الزام و تعهدی در این قرارداد ندارد. به عبارتی، دارنده قرارداد در اعمال حق خود مختار است. نکته قابل توجه اینکه، در صورت درخواست خریدار برای لغو قرارداد، فروشنده ملزم به اجرای آن است. در صورتی که فروشنده از اجرای قرارداد امتناع کند، باید مبلغی تحت عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای یا کارگزار بورس قرار دهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند.
* اختیار معامله در دستهبندی اوراق بهادار مشتقه قرار دارد. در ادامه، به توضیح مختصری از اوراق مشتقه میپردازیم.
اوراق مشتقه
اوراقی که دارای ریسک بالا و به هم ریختن بازار میشوند را اوراق مشتقه میگویند.
مشتقه؛ به معنی وابستگی چیزی به چیز دیگر است. به عبارت دیگر، قیمت یک چیز به چیز دیگری وابسته است. به طور مثال؛ آبمیوه به میوه وابسته است و سس کچاپ به گوجه فرنگی وابسته است. بنابراین، آبمیوه و سس کچاپ مشتق از میوه و گوجه فرنگی هستند.
قراردادهای اختیار معامله نیز به این دلیل که ارزش آنها به ارزش داراییهای دیگر بستگی دارد، اوراق مشتقه میباشند. مثل: قرارداد سلف، پیمانهای آتی و …
بهتر است قبل از اینکه سرمایه گذاری کنید یا قراردادهای اختیار معامله را بین خود و طرف مقابل منعقد کنید، به چگونگی استفاده شرکتها از اختیار معامله بپردازید. همانطور که میدانید، امروزه بسیاری از شرکتهای چند ملیتی از قراردادهای اختیار معامله استفاده میکنند.
انواع قراردادهای اختیار معامله
همانطور که پیشتر اشاره شد، قرارداد اختیار معامله قراردادی بین خریدار و فروشنده است که در ازای پرداخت مبلغ معینی از طرف خریدار، منعقد میشود. با این حال، قرارداد اختیار معامله دستورالعملهای متفاوت (اوراق بهادار و . ) و انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
قرارداد اختیار معامله خرید
در قرارداد اختیار معامله خرید، کسی که دارنده اختیار خرید است حق خرید مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخص و دوره زمانی تعیین شده دارد.
قرارداد اختیار معامله فروش
قرارداد اختیار معامله فروش به این صورت است که، حقی را برای دارنده سهام یا کالا اعمال میکند. از این رو، دارنده حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را در زمان مشخصی با قیمت توافقی بفروشد. در این حالت، خریدار به امید آن که قیمت کالا یا سهام افزایش پیدا میکند، آن را از فروشنده خریداری میکند. به طور کلی می توان گفت، قراردادهای اختیار معامله نوعی بیمه محسوب می شوند.
* برای درک بهتر اختیار معامله ، به مثال زیر توجه کنید؛
فرض کنید نماد فملی امروز 1000 تومان میباشد. شخص الف با بستن قرارداد 3 ماهه این سهم را خریداری میکند و بابت هر سهم 100 تومان پرداخت میکند. (مبلغ 100 تومان بابت سررسید قرارداد اختیار معامله است.) حال، با گذشت 3 ماه قیمت سهم فملی 1700 تومان شده است. با احتساب پرداخت 100 تومان برای سررسید قرارداد اختیار معامله ، پرداختی شخص الف برای هر سهم فملی 110 تومان بوده است و سود این شخص به ازای هر سهم 600 تومان میباشد.
حال فرض کنید، به جای روند مثبت و رشدی که سهم فملی داشته، روند منفی و ریزشی در پیش گرفته باشد و طی این 3 ماه سهام فملی از 1000 تومان به 500 تومان رسیده است. در این صورت، شخص الف باید به خاطر قراردادی که 3 ماه پیش منعقد شده است، دوباره 110 تومان پرداخت کند. اما، چون سهام روند منفی و ریزشی داشته است، این شخص میتواند قرارداد اختیار معامله را فسخ کند و فقط همان مبلغ سررسید (100 تومان) را پرداخت کند.
چند نکته درباره قرارداد اختیار معامله فروش
- اولین نکته مهمی که باید به آن اشاره نمود، همان بیمه شدن سهم است. یعنی، شخص اگر در طول زمان مقرر، مقدار معین شده در قرارداد اختیار معامله فروش ضرر کند، در صورت افزایش ریزش سهام یا کالا، شخص همان مقدار مقرر را ضرر کرده است. (در مثال بالا این مسئله کاملا روشن است.)
- شخص علاوه بر مبلغی که به عنوان اجرت برای خریدن قرارداد اختیار معامله میپردازد، درصد ریزش سهام را نیز از دست خواهد داد.
- در صورت تمام شدن تاریخ انقضای قرارداد اختیار معامله ، این قرارداد هیچ گونه ارزشی نخواهد داشت.
- از مزایایی که قراردادهای اختیار معامله دارند میتوان به قابل استفاده بودن آنها در همه انواع اوراق بهادار مالی از جمله؛ اوراق بهادار، ارز و .. اشاره کرد.
انواع قراردادهای اختیار معامله از نظر سبک اعمال
قراردادهای اختیار معامله از نظر سبک اعمال به سه دسته تقسیم میشوند که در ادامه، هر کدام همراه با توضیحات آورده شده است.
قرارداد اختیار معامله اروپایی
قراردادهای اختیار معامله اروپایی فقط در زمان سررسید مقرر شده، اعمال میشوند. خریدار این نوع قراردادها قبل از زمان سررسید آن، نمیتواند از آنها استفاده کند. در بورس کالای ایران معمولا، این نوع قراردادهای اختیار معامله استفاده میشود.
قرارداد اختیار معامله آمریکایی
قراردادهای اختیار معامله آمریکایی، در هر زمان قبل از زمان سررسید نیز قابل اعمال هستند. مثلا؛ قراردادی از این نوع برای مدت 10 ماه بسته شده است، اما این قرارداد بعد از 8 ماه قابل استفاده و اعمال است. بنابراین، می توان تفاوت عمده این نوع قرارداد را با قرارداد اختیار معامله اروپایی فقط در زمان اعمال آنها دانست.
قرارداد اختیار معامله برمودایی
قرارداد اختیار معامله برمودایی در واقع ترکیبی از قراردادهای اختیار معامله آمریکایی و اروپایی میباشد. به این صورت که، تاریخهایی را از قبل یا برای قبل از سررسید مشخص کرده باشند.
تفاوت اختیار معامله و بازار آتی
- تعهد طرفین بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی
- وجه تضمین
- پرداخت بین طرفین
- بروز رسانی حساب ها
- ریسک طرفین
- حداقل تغییر قیمت هر سفارش (Tick Price)
- اندازه قرارداد
- کارمزد معاملات
- حداکثر حجم هر سفارش
- حد نوسان قیمت
- ساعات معامله
- فرایند تحویل
- جریمه نکول
- نحوه سفارش دهی
- واریز و برداشت وجه
- کال مارجین
- میزان موجودی لازم
- برابری وجه تضمین اولیه در سررسیدها (نمادها)
* مثالی برای تفاوت اختیار معامله و بازار آتی؛
تصور کنید دارای یک برند زعفران هستید، در تلاش هستید که به خاطر جذب مشتری قیمت محصول خود را زیاد تغییر ندهید و دارای نوسان زیادی نباشد. در بازار سنتی اگر بخواهید نوسان قیمتی را از بین ببرید باید سرمایه زیادی داشته باشید و همینطور، جنس زیادی را انبار کنید. اما، در بازار آتی میتوانید به قرارداد با تحویل بهترین سهام برای سرمایه گذار تدافعی 3 ماه آینده با 10 درصد ارزش کل، اجناس خود را با قیمت مشخص شده خریداری کنید. در این صورت میتوان گفت، شما دغدغه قیمت زعفران را تا 3 ماه آینده ندارید.
✔️ تفاوت اصلی بازار آتی و اختیار معامله در این است که، شما اگر قرارداد آتی با سر رسید 3 ما آتی خریداری میکنید، باید در روز قرارداد، کالای مورد نظر را تحویل بگیرید. اما، در بازار اختیار معامله خریدار انتخاب میکند که در سر رسید، سهام خود را تحویل بگیرد یا خیر!
کاربردهای اختیار معامله
کاربردی که قرارداد اختیار معامله دارد تطبیقپذیری آن جهت ارتباط برقرار نمودن با داراییهای سنتی است. اختیار معامله، شرایطی که ممکن است در بازار به وجود بیاید را تنظیم و کنترل میکند. به طور مثال؛ از اختیار معامله میتوانیم نوعی سپر دفاعی نام ببریم. به دلیل سقوطی که در بازار بورس وجود دارد، با استفاده از اختیار معامله میتوانیم تا حدودی این ریزش و ضرر را کاهش دهیم. گاهی نیز برای پیشبینی نمودن شرایط بازار میتوان از آن استفاده کرد. به دلیل کاربردهایی که نام برده شد و همینطور، کاربردهای دیگری که دارد از اختیار معامله میتوان به عنوان یک استراتژی بزرگ برای سرمایه گذاری یاد کرد. به طور کلی، افرادی که در بازارهای مالی به دنبال ریسک و ضرر کمتری هستند، میتوانند از اختیار معامله جهت کاهش این ریسک و ضرر استفاده کنند.
مزایای اختیار معامله
- اهرم مالی
- کاهش ریسک
- کسب درآمد
- کسب سود از نوسان قیمت سهم
- استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی
- متنوعسازی سبد سرمایه گذاری
کلام آخر.
ممکن است یک شخص مبتدی که سرمایه چندانی ندارد، اختیار معامله را نوعی معجزه در بازارهای مالی بداند و جذب آن شود! به دلیل پرداخت مبلغ کمی به عنوان مبلغ قرارداد اختیار معامله، سود خوبی را به دست میآورد و در صورت متضرر شدن، درصد ناچیزی از سرمایه را دچار ضرر شده باشد. اما در حقیقت، قراردادهای اختیار معامله بر پایه پیشبینی آینده بازار توسط تحلیلگران به وجود آمده است و سرمایه گذاری در آنها هم آنچنان ساده نیست.
بهترین زمانی که شما میتوانید از قرارداد اختیار معامله استفاده کنید، زمانی است که شما به درک خوبی از بازار بورس رسیده باشید. همینطور، یادگیری روشهای انواع تحلیل را فرا گرفته باشید و بدون هیچگونه ترسی معاملات خود را انجام دهید.
دیدگاه شما